Angstige patiënten verdienen de aandacht

woensdag 27 maart 2024
timer 4 min
Prof. dr. Ad de Jongh introduceerde EMDR in Nederland (Foto: Shutterstock)

Prof. dr. Ad de Jongh neemt binnenkort afscheid. Hij schreef onder meer het standaardwerk ‘Angst voor de tandarts’ (2006) en introduceerde EMDR in Nederland. (Zie foto: Shutterstock)

Jan Henk Nawijn is oprichter van het keurmerk De Lieve Tandarts en schrijft regelmatig blogs voor MedischOndernemen. Deze keer schrijft hij over het afscheid van prof. dr. Ad de Jongh, tandarts en gz-psycholoog, en diens inzet voor betere begeleiding van angstige patiënten. ‘Zonder het werk en de invloed van Ad was De Lieve Tandarts er niet gekomen.’

Op 11 april 2024 neemt prof. dr. Ad de Jongh afscheid van de Universiteit van Amsterdam. Hij introduceerde EMDR in ons land. Hij staat bekend om zijn uitzonderlijke bijdrage aan de wetenschappelijke onderbouwing van EMDR bij verschillende toepassingen. Meer dan 500 publicaties over deze therapie, die trauma’s laat vervagen in het werkgeheugen van het brein, zijn van zijn hand.

Vanuit zijn werk voor ACTA en de Stichting voor Bijzondere Tandheelkunde in Amsterdam is hij ook bijzonder betrokken bij het lot van angstige patiënten rondom tandartsbezoek of juist het mijden van de tandarts. Hij schreef het standaardwerk ‘Angst voor de tandarts’ (2006) en is van onschatbare waarde vanwege zijn initiatief tot de oprichting van de postacademische opleiding Tandarts Angstbegeleiding.

800.000 mensen mijden tandarts

Zonder het werk en de invloed van Ad was De Lieve Tandarts er niet gekomen. De Lieve Tandarts is schatplichtig aan Ad omdat elementen uit de opleiding Tandarts Angstbegeleiding gebruikt worden in de cursus ‘Omgaan met angstige patiënten’ door Ilse Vaessen. Deze zijn vooral ook bedoeld voor assistenten die hier niet of nauwelijks in opgeleid worden. Verder zijn we gestart met het succesvolle Telemondzorg waarbij we angstige patiënten gratis op weg helpen naar de afspraak in een tandartspraktijk in de buurt.

De cijfers liegen er niet om. Miljoenen Nederlanders zijn bang voor tandartsbezoek. Dit uit zich onder meer in onregelmatig tandartsbezoek, wat weer leidt tot gebitsklachten en dikwijls meer angst. Circa 800.000 mensen zijn zo bang dat ze helemaal niet meer naar de tandarts gaan.

Vicieuze cirkel

Met De Lieve Tandarts proberen we elke dag deze vicieuze cirkel te doorbreken. We geven positieve aandacht aan alle aspecten van patiëntvriendelijke, gastvrije en pijnloze mondzorg. Een goede mondgezondheid dankzij preventie is het doel. We begeleiden ook mensen die in het verleden negatieve ervaringen of zelfs trauma’s hebben opgedaan. Kinderen en volwassenen ervaren hiermee dankzij gewoontes en regelmaat de tandarts als iets gebruikelijks. Preventieve mondzorg wordt iets dat er gewoon bij hoort. Net zoals je geregeld aandacht besteedt aan je uiterlijk, je kapsel of de staat van je auto of je fiets.

Basale mondzorg hoeft geen pijn te doen. Zelfs de mondhygiënist kan bij ingrijpende pocketbehandelingen verdoving aanbrengen. Zeker als de mogelijkheid van anesthesie vooraf even besproken wordt. Steeds meer praktijken hebben vaste protocollen om goed om te gaan met angstige patiënten. Al kost het best even moeite, ingewikkeld is het niet om meer tijd/geld aan te vragen voor deze patiënten bij een zorgverzekeraar.

Onwetendheid

Maar er is nog veel onwetendheid. Vaak worden angstige patiënten simpelweg afgeschilderd als patiënten waar altijd iets mee is. Lastpakken die je beter niet in je praktijk kunt hebben want het kost te veel (lees negatieve) aandacht. Een eenzijdig, achterhaald beeld. De afgelopen jaren ontvingen we bij De Lieve Tandarts duizenden mailtjes van mensen die om uiteenlopende redenen geen tandartspraktijk meer bezochten. Sommigen bleken ontevreden over hun eigen praktijk, werden door onze berichten geattendeerd op het bestaan van ‘lieve’ tandartspraktijken en wilden overstappen. Een aanzienlijk deel van deze e-mails kwam van wanhopige mensen die zich verschrikkelijk schaamden voor hun gebit. Hun gevoel van eigenwaarde was aangetast. Sommigen waren hierdoor sociaal geïsoleerd.

Verdienmodel

Enige positieve aandacht, hoe gering ook, was dikwijls al genoeg om hen weer in beweging te krijgen. Het is echt prachtig om te ervaren hoe trots sommigen zijn op die eerste stap. Elke mondzorgprofessional zal beamen dat het een heel fijn gevoel geeft als het lukt om deze mensen te helpen. Dat mag best een beetje meer moeite kosten, de beloning is er ook naar. Het is wat jammer dat de ‘angstpatiënt’ hier en daar door ‘angsttandartsen’ gezien wordt als verdienmodel. De ‘narcosetandarts’ is een grof schandaal als er niet tegelijkertijd genoeg aandacht wordt besteed aan het wegnemen van de voortdurende angstcirkel bij deze patiënten.

Verder is alle extra tijd en aandacht voor de angst en schaamte die overheerst bij sommige heel gewone en aardige mensen volkomen terecht. En is het ook helemaal niet erg om geld te verdienen door deze mensen te helpen. Zolang de zorg voor deze mensen maar centraal staat en geld niet de drijfveer is. Vanuit De Lieve Tandarts vestigen we er graag steeds weer de aandacht op. Met dank aan Ad!

Meer weten?

We gaan graag het gesprek aan met praktijkhouders die er net zo over denken. Die de missie van De Lieve Tandarts ondersteunen om zoveel mogelijk mensen weer naar de tandarts te helpen. En die zich eveneens zorgen maken over de macht van het geld die goede, patiëntvriendelijke zorg in gevaar brengt. Meld je aan voor de intake via delievetandarts.nl.

Meer artikelen met dit thema

Guus van Montfort - Foto SWP
mic_external_onInterview

Hoogleraar Guus van Montfort over ‘beeld en werkelijkheid’ in de zorg: ‘Stuur op vertrouwen in de werkvloer’

9 jan om 15:45 uurtimer8 min

Overheid en verzekeraars zouden niet op microniveau moeten sturen, maar vanuit vertrouwen in de werkvloer. Dat…

Lees verder »
flash_onNieuws

Tandpark Gero: speciaal ouderenspreekuur met mobiele unit

8 dec 2023 timer3 min

Tandpark Gero in Arnhem heeft een speciaal ouderenspreekuur, gericht op gerodontologie ofwel mondzorg voor…

Lees verder »
mic_external_onInterview

Een positief gezonde organisatie worden: welke stappen zet je in de praktijk?

29 nov 2023 timer5 min

Voor de invoering van het model ‘positieve gezondheid’ in de praktijk is het belangrijk dat je de filosofie ook…

Lees verder »

Huisartsen in de 'lead': samenwerking tussen zorg en sociaal domein onder de regie van de huisarts?

10 nov 2023 timer3 min

In het nieuwe MedischOndernemen magazine een opmerkelijk interview met Joep de Groot, bestuursvoorzitter van CZ…

Lees verder »
mic_external_onInterview

MO Innovation Centre: Innovatieve impuls voor uw mondzorgpraktijk

3 nov 2023 timer4 min

Het MO Innovation Centre is een serie webinars met productinformatie voor de tandheelkunde.…

Lees verder »
flash_onNieuws

Brancherapport Fysiotherapie 2023: ‘Bekostiging verzekerde zorg in fysiotherapie steeds meer onder druk’

1 nov 2023 timer4 min

Fysiotherapie in Beeld 2023 is een brancherapport van de sectorspecialisten van ABNAMRO dat de stand van zaken…

Lees verder »
Piet Mourik, praktijkhouder van FysioVitaal in Alphen aan de Rijn (Foto:FysioVitaal)
mic_external_onInterview

MOVES bij Fysiopraktijk Anno Nu: 'We helpen praktijken tot actie over te gaan’

30 okt 2023 timer5 min

Eveline van der Herberg en Di-Janne Barten, onderzoekers van Hogeschool Utrecht, verzorgen bij Fysiopraktijk…

Lees verder »
mic_external_onInterview

Joep de Groot, ceo van CZ, over het IZA: ‘Politici voeren het debat over de grenzen aan de zorg niet’

27 okt 2023 timer6 min

De meeste van de ingediende transformatieplannen voor het Integraal Zorg Akkoord (IZA) werden dit jaar…

Lees verder »