Om samenhangende zorg te kunnen leveren en goed samen te werken, hebben zorgaanbieders een goed en gedeeld beeld nodig van de regio. Adviesbureau Berenschot bracht in kaart hoe het er nu voor staat met deze regiobeelden en -plannen. Belangrijke conclusie: voor elke regio is een regiobeeld beschikbaar, maar dé regio bestaat niet.
Berenschot over regiobeelden: 'Dé regio bestaat niet'
dinsdag 1 september 2020
4 min
Het beleid voor de Juiste Zorg op de Juiste Plek (JZOJP) is gericht op samenhangende zorg in de regio, zodat het aanbod zo goed mogelijk is afgestemd op de behoeften van mensen. Een gedeeld beeld hebben van de regio is onmisbaar om samen als zorgaanbieders een goed aanbod van zorg en ondersteuning te organiseren dat aansluit bij de behoeften in de regio. In de hoofdlijnakkoorden hebben partijen deze beweging onderschreven en afgesproken in beeld te brengen hoe de gezamenlijke opgave zich per regio zal ontwikkelen.
De regio bestaat niet
In de hoofdlijnenakkoorden voor de curatieve sector staat wat een regiobeeld is: een feitelijk beeld van de sociale en gezondheidssituatie én opgave in een regio, gemeente of wijk. Er is echter niet vastgelegd wie daarbij betrokken moet worden of welke thema’s tenminste aan bod moeten komen. Bovendien concludeert Berenschot in het rapport dat ‘de regio’ niet bestaat. Sommigen gaan uit van een zorgkantoorregio of het adherentiegebied van een ziekenhuis, terwijl anderen een wijk of gemeente als uitgangspunt nemen.
Verschillende niveaus
Op verschillende plekken en niveaus wordt gewerkt aan regiobeelden. Op lokaal niveau werken partijen, vaak met behulp van een datavoucher via ZonMw (met deze voucher kunnen regionale samenwerkingsverbanden expertise inhuren voor het verzamelen van data en het daarmee in kaart brengen van de stand van zaken en toekomstige ontwikkelingen op het gebied van gezondheid, zorg en welzijn in de regio, red.) aan een regiobeeld rond een specifieke doelgroep, thema of wijk. Vanuit beleidsmatig en bestuurlijk perspectief komen regiobeelden veelal op het niveau van de zorgkantoorregio tot stand. Voor vrijwel iedere zorgkantoorregio is inmiddels een beeld beschikbaar op de site van JZOJP.
Inhoud van de regiobeelden
De regiobeelden gaan voornamelijk in op het bestaande en toekomstig gewenste zorgaanbod en zorggebruik in de regio. In wisselende mate is er aandacht voor ontwikkelingen in gezondheid en leefstijl, bevolkingsontwikkeling en sociale omgeving. Minder aandacht is er voor ontwikkelingen in de fysieke omgeving: welke impact heeft infrastructuur op zorg en vice versa?
Wie zijn erbij betrokken?
Bij de meeste initiatieven zijn het ziekenhuis, huisartsen, de zorgverzekeraar en VVT aangehaakt. Sommige gemeenten zijn actief betrokken. Minder vaak betrokken zijn de ggz, GGD, sociaal domein, welzijnswerk en eerstelijnspartners als paramedici en apotheken. Niet overal is een actieve vertegenwoordiging van cliënten/patiënten/burgers vanzelfsprekend.
Gezamenlijke opgave
In een aantal regio’s is het regiobeeld al vertaald naar gezamenlijke opgaven. Initiatieven met een lokaal karakter besteden daarbij vooral aandacht aan doelgroepen als kwetsbare ouderen en ggz- cliënten . Op het niveau van het zorgkantoor is vooral aandacht voor kwetsbare ouderen en acute zorg.
In de vertaalslag van regiobeeld naar concrete gezamenlijke opgaven maken betrokken partijen vooral afspraken over:
- Continuïteit en toegankelijkheid van zorg; een gezamenlijke visie op het toekomstig zorglandschap in 2030, het herindelen van de tweedelijnszorg en/of het definiëren van gepast gebruik van zorg.
- Digitale gegevensuitwisseling; de inzet van technologie en monitoringsaanpak van effecten van de transitie.
- Schaarste van mensen en middelen; gezamenlijk arbeidsmarktbeleid en het benutten van talent.
- Preventie en leefstijl; connected care, vroegsignalering en hoe men veilig thuis kan blijven.
- Verkleinen van gezondheidsverschillen; zelfredzaamheid van burgers, belastbaarheid van mantelzorg, zorg in de wijk, organiseren van platforms en organiseren van aanbod voor doelgroepen zoals ouderen.
Contourennota
De bevindingen uit het onderzoek van Berenschot worden meegenomen in de contourennoa die in beeld brengt wat er in de regio nodig is om de organisatie voor zorg en ondersteuning te verbeteren en aan de toekomstige zorgvraag te volden.Ook wordt hierin beschreven hoe de geïnventariseerde belemmeringen weggenomen kunnen worden. Op basis van dit onderzoek wordt het ondersteuningsaanbod van het programma de Juiste Zorg op de Juiste Plek aangescherpt.
Links: Juiste Zorg op Juiste Plek: Rapport 'Stand van het land Regiobeelden' gepubliceerd, 31 augustus 2020 MedischOndernemen: ‘Leidraad helpt huisartsen bij vormgeven regionale samenwerking’, 25 augustus 2020
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Charlotte van den Wall Bake: ‘Beoordelingsgesprekken zijn passé’
2 jan 2020 2 minHet traditionele beoordelingsgesprek is niet meer van deze tijd, stelt Charlotte van den Wall Bake tijdens…
Lees verder »
Ronde Tafel Apothekers: 'Be good and tell it'
12 dec 2019 7 minIn de reeks Ronde Tafels van ABN AMRO zijn dit keer de apothekers aan zet. Ook van deze beroepsgroep geeft een…
Lees verder »
Berenschot bepleit maatregelen tegen leegloop: ‘Behoud zorgpersoneel hoger op de agenda’
11 dec 2019 8 minFrancel Vos, Emma Zwaveling en Simon Heesbeen, adviseurs van Berenschot, stellen dat het behoud van personeel meer…
Lees verder »
KNMT pleit met beroepsorganisaties voor verbeteringen zzp-wetgeving
5 dec 2019 3 minBeroepsorganisaties KNMT, FMS, LHV en VvAA pleiten ervoor dat minister Koolmees zijn voorstel voor een nieuwe zzp-…
Lees verder »
Zilveren Kruis: 'Huisartsen die eindeloos rondbellen, dat hoeft niet’
5 dec 2019 3 minBijna alle huisartsen lopen tegen verwijsproblemen aan die niet of alleen na veel moeite lukken. Dat bleek uit een…
Lees verder »
Diana Fidder: ‘Een praktijkmanager moet snel kunnen schakelen tussen alle rollen’
3 dec 2019 5 min‘Als praktijkmanager vervul je de rol die op dat moment nodig is’, vertelt Diana Fidder, praktijkmanager bij Ter…
Lees verder »
Geertje Scholten over aanspreekcultuur: 'Luister en vertel niet alleen wat de ander fout doet'
3 dec 2019 5 min‘Stimuleer medewerkers om alles te bespreken’, stelt Geertje Scholten, praktijkmanager bij apotheekhoudende…
Lees verder »
Systeemdenken: elke organisatie op zijn best!
3 dec 2019 6 minWe kennen het allemaal binnen onze praktijk of organisatie. Zaken als communicatie of samenwerken verlopen niet of…
Lees verder »
Reactie toevoegen