Steeds vaker is botmateriaal dat tandartsen gebruiken bij implantaten afkomstig uit de Verenigde Staten. Nieuwsuur deed onderzoek naar de vraag of al dat bot wel op een ethisch verantwoorde manier wordt verkregen. ‘Een Nederlandse koper die de proef op de som nam, meldt dat het bot binnen twee weken thuis op de deurmat ligt.’
Even shoppen bij eBay: menselijk botmateriaal uit de VS zonder volgcode
donderdag 3 september 2020
3 min
De verkoop van gedoneerd menselijk bot is in de VS big business. Ook Europa blijkt een aantrekkelijke extra afzetmarkt. In vijf jaar tijd is in Nederland het gebruik van donorbot gestegen van zo'n 500 naar zo'n 2200 Amerikaanse potjes fijngemalen donorbot per jaar, meldt Nieuwsuur (' Amerikaans bot vult steeds vaker Nederlandse kaak'). De stichting TRIP, die de veiligheid en kwaliteit van de transplantatieketen bewaakt, signaleert dat tandartsen en implantologen het gebruik van menselijk bot meer zijn gaan melden.
Geen tekort in Nederland
Het gebruik van menselijke botkorrels heeft het grote voordeel dat het de aangroei van het eigen bot bij de patiënt stimuleert, legt Jan Willem Vaartjes, tandarts-implantoloog en voorzitter van de Associatie Nederlandse Tandartsen, bij Nieuwsuur uit. ‘Bovendien kan je met menselijk botmateriaal sneller en voorspelbaarder werken.’
In Nederland is geen tekort aan donorbot en de kosten van het materiaal zijn in Nederland vergelijkbaar met die van de Amerikaanse markt. Piet Jan Kruit, directeur van de Nederlandse weefselbank ETB-BISLIFE, constateert dat de handel in menselijk materiaal in de VS is gecommercialiseerd. De farmaceutische bedrijven die het Amerikaanse bot leveren, bieden naast botproducten ook instrumentaria en implantaten aan.
'Goed controlesysteem nodig'
De Los Angeles Times onthulde vorig jaar dat botbanken onder druk van concurrentie zoveel mogelijk materiaal uit doden willen halen. Dat gebeurt soms nog voordat een lijkschouwer bij iemand de doodsoorzaak heeft kunnen vaststellen. Jan-Willem Vaartjes pleit voor goede voorlichting en een goed controlesysteem. ‘Het gaat deels om materiaal van dode mensen, daar moet je ethisch mee omgaan. Je moet zeker weten dat daar geen rare dingen mee gebeurd zijn.’
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd heeft geen aanwijzingen dat dit botmateriaal ook in Nederland belandde, maar kan dit ook niet uitsluiten. Met de Single European Code, het Europese volgsysteem, moet te achterhalen zijn waar het menselijk materiaal van afkomstig is.
'Afnemende bereidheid tot donatie'
Volgens hoogleraar gezondheidsrecht Martin Buijsen van de Erasmus Universiteit in Rotterdam kan vercommercialisering een negatief effect hebben op de bereidheid van mensen om hun eigen botmateriaal af te staan. ‘Via websites als eBay en Alibaba is botmateriaal te koop, tegen hun eigen verkoopregels in. Een Nederlandse koper die de proef op de som nam, meldt dat het bot binnen twee weken thuis op de deurmat ligt.’ eBay heeft de advertenties van humaan botmateriaal inmiddels verwijderd.
Link: Nieuwsuur, Amerikaans bot vult steeds vaker Nederlandse kaak
Reactie toevoegen