De mondzorg in Nederland is uniek in de laagdrempelige toegang tot preventieve zorg. Maar de toegang tot deze zorg staat de laatste jaren onder druk omdat er te weinig tandartsen en mondhygiënisten zijn. Verduurzamen en opschalen is belangrijk in de strategie voor de mondzorgbranche. Een goede locatie en transparant personeelsbeleid zijn onderdeel van de praktijk van de toekomst. Meer weten over de laatste ontwikkelingen, cijfers en trends in deze branche? Lees dan deze update.
Succesvol ondernemen in de mondzorg: duurzaamheid voorop!
In het kort
- Tandartsen zijn steeds meer bezig met verduurzamen van hun praktijk, met aandacht voor energielabels en toekomstige regelgeving;
- Duurzaamheid en circulariteit zijn belangrijk in de ontwikkeling en aanschaf van nieuwe praktijken;
- Tandartsen zoeken locaties met ruimte voor meerdere behandelkamers, variërend van eigen panden tot gezondheidscentra en (verbouwde) woonhuizen;
- Onderzoek toont regionale verschillen in praktijken met een patiëntenstop. Dit benadrukt de noodzaak tot uitbreiding van mondzorgprofessionals;
- KNMT onderzoekt opties voor arbeidsvoorwaarden na jaren zonder collectieve regeling voor mondzorgprofessionals.
Aandacht voor duurzaamheid in volgende fase
Tandartsen hebben de afgelopen jaren meer aandacht voor duurzaamheid. Uit onderzoek van CFP en de Rabo onder 683 tandartsen met een pand geregistreerd als industrieel, zorg-, kantoor- of winkelgebouw in het kadaster, blijkt dat 42% van hen al een energielabel heeft aangevraagd. De overige tandartsen hebben een geschat energielabel gekregen. Verder blijkt dat 38% van de tandartsen al voorbereid zijn op toekomstige regelgeving met minimaal label A.
Ondernemers met energielabel B tot D, wat neerkomt op 23%, voldoen aan de huidige wetgeving op het gebied van duurzaamheid en kunnen op basis van dit energielabel een bankfinanciering aanvragen. Tandartspraktijken met energielabel E-F-G, wat neerkomt op 39%, staan voor de uitdaging om in de komende jaren te voldoen aan de verwachte wettelijke vereisten. Het hebben van een investeringsplan om te verduurzamen maakt bancaire financiering dan bespreekbaar.
Om te controleren of duurzaamheidsmaatregelen in je praktijk daadwerkelijk milieuvriendelijke resultaten opleveren, kun je gebruikmaken van de Milieubarometer. Tandartsen die dit jaar willen beginnen met de Milieubarometer, kunnen profiteren van 30 procent korting. De Milieubarometer is een online-instrument waarmee je de milieuprestaties en de CO2-uitstoot van je mondzorgpraktijk in cijfers meet. Praktijken kunnen ook de tool www.raboduurzaamvastgoed.nl gebruiken, met name voor het verduurzamen van hun vastgoed.
37% van de tandartsen zijn al voorbereid op de toekomstige regelgeving met minimaal label A.
Naast het vinden van een geschikte locatie (qua vierkante meters) en bereikbaarheid voor patiënten en personeel, wordt duurzaamheid en circulariteit van het pand steeds belangrijker bij het maken van aankoopbeslissingen. Ook voor ondernemers met een bestaande praktijk is verduurzaming relevant. Het e-book Duurzame mondzorgpraktijk van de KNMT kan hierbij helpen. Een van de aanbevelingen is om apparatuur te leasen in plaats van te kopen. De optie refurbished lease wordt steeds populairder. Dit past binnen een circulair verdienmodel dat bijdraagt aan verduurzaming. Bedrijven zorgen voor zuinig gebruik en tijdige reparatie in plaats van vervanging.
Uitdagingen blijven in huisvesting en beschikbaarheid van mondzorg
Steeds meer tandartsen openen praktijken met een groter aanbod aan behandelkamers en stoelen. Het vinden van de juiste locatie is voor veel tandartsen een uitdaging. De meeste tandartsen hebben een gebouw in eigendom. Anderen werken in gezondheidscentra, ziekenhuizen, scholen of (verbouwde) woonhuizen. Er is ook een kleine groep ondernemers die diensten vanuit hun eigen woonhuis aanbiedt. Voor de middellange termijn wordt steeds belangrijker:
- Een goede locatie
- Voldoende ruimte
- Een levendige omgeving
- Meerdere specialismes in één pand
- De beschikbaarheid van gedeelde mobiliteit en oplaadpunten voor elektrische auto's
- Het gebruik van duurzame materialen (met minder CO2-uitstoot)
- Duurzame installaties
- Een energielabel van minimaal A+++ (gericht op nul CO2-uitstoot)
Uit onderzoek van Independer in december 2023 blijkt dat meer dan 30% van de 4200 ondervraagde tandartspraktijken een patiëntenstop heeft ingevoerd. Ze accepteren alleen onder bepaalde voorwaarden nieuwe patiënten, zoals bij gezinsuitbreiding of samenwonen. Er zijn regionale verschillen.
In Amsterdam, Groningen en Rotterdam werft 31% van de praktijken nog actief nieuwe patiënten. De grootste problemen wat betreft beschikbaarheid zijn in Zuid-Nederland, waar 37% van de praktijken een patiëntenstop heeft. In Oost-Nederland was dat iets lager (36%), en in Noord-Nederland 29%. Het aantal tandartsen gaat vanaf 2030 omhoog, dit geldt ook voor het aantal mondhygiënisten vanaf 2025. Daarnaast verwachten wij dat het aantal samenwerkingspraktijken, waarin meerdere mondzorgprofessionals actief zijn, gaat groeien. Meer mondzorgprofessionals en een betere samenwerking dragen bij aan de toegankelijkheid van de mondzorg.
Focus blijft op investeren in personeelsbeleid en preventie
Voor tandarts- en preventieassistenten is er al bijna twintig jaar geen collectieve arbeidsovereenkomst (cao) meer geweest. Tot eind 2022 gold de KNMT Arbeidsvoorwaardenregeling, maar deze richtlijn is nu ingetrokken. De KNMT onderzoekt verschillende mogelijkheden voor een arbeidsvoorwaardenbeleid, waaronder een cao. Men verwacht dat de KNMT in de loop van 2024 een besluit neemt over hoe zij tandarts-werkgevers ondersteunen bij het vaststellen van arbeidsvoorwaarden in hun praktijken. Het is belangrijk om medewerkers te behouden door hen een passend salaris te bieden. Dit verbetert de stabiliteit van praktijken. Daarnaast past bij een toekomstbestendig praktijk een transparant personeelsbeleid, zelfs als dit betekent dat de kosten kunnen stijgen.
Voor tandarts- en preventieassistenten is er al bijna twintig jaar geen cao meer geweest
Sommige tandartsen bieden leefstijlprogramma's aan, wat aansluit bij een ontwikkeling in de eerste lijn, waar onder meer huisartsen, apothekers en fysiotherapeuten al actief zijn op dit gebied in de vereniging Arts en Leefstijl. Aandacht besteden aan leefstijl past ook bij een praktijk die inzet op duurzaamheid. Een leefstijlprogramma omvat een uitgebreid meetprogramma om de startstatus van de deelnemer vast te stellen.
Naast een röntgenfoto en parodontale situatie biedt het, indien nodig en gewenst, onder andere een bacterieel mondonderzoek, een test van het bloedvatenstelsel, een haarfollikel-analyse en een infraroodscan. Er zijn vier KRT-geaccrediteerde e-learnings over leefstijl voor mondhygiënisten, tandartsen en tandartsassistenten beschikbaar.
De rol van Rabobank
Kun je hulp gebruiken bij de start, overname of de uitbreiding van je praktijk? Rabobank helpt je met advies en kennis, maar ook met financieringsmogelijkheden zoals het leasen van apparatuur of de aankoop van jouw woonhuis. Neem gerust contact met ons op via onze Medicidesks.
Meer artikelen met dit thema
Groen contract voor 320 zorgorganisaties: de helft van het energieverbruik in de zorg
15 jun 2023 3 minFiets van de zaak. Vier populaire mogelijkheden.
13 jun 2023 3 minDuurzaam op de fiets? Of toch een beetje minder gas geven?
5 jun 2023 3 minLHV dreigt met juridische stappen als ‘Meer tijd voor de Patiënt’ niet wordt nagekomen
1 jun 2023 3 min‘Verduurzamen begint bij kleine alledaagse handelingen’
24 mei 2023 4 minJe praktijk meer duurzaam willen maken, is iets dat steeds meer zorgverleners ambiëren. Maar zo makkelijk is…
Infomedics wil ‘het verschil maken’: ‘De zorg optimaal laten functioneren. En vooral menselijk houden’
19 mei 2023 4 minLex van Waarden over 'de duurzame praktijk’: ‘Nieuwbouw is dé kans om impact te maken met duurzaamheid’
17 mei 2023 4 minMedischOndernemen 2: ‘Duurzame zorg is niet meer vrijblijvend’
11 mei 2023 4 minHuisarts Jessie Neffke uit Utrecht is het stralende gezicht van de nieuwe editie van MedischOndernemen, dat…