Goodwill in de huisartsenpraktijk

donderdag 12 november 2015
timer 6 min
Minister Schippers is geen voorstander, maar goodwill bij de overname van huisartspraktijken is heel gebruikelijk. Het komt zelfs steeds vaker voor. Hoe berekent u de hoogte ervan? En hoe start u de onderhandelingen?

Wat is goodwill?

Goodwill is het verschil tussen de totaal verschuldigde koopsom en de waarde van de roerende en onroerende zaken. Oftewel je betaalt niet alleen de waarde van de goederen die je koopt zoals de inventaris van de praktijk en zelfs mogelijk het praktijkpand, je betaalt ook voor het patiëntenbestand. In dit artikel willen wij vanuit onze praktijkervaring een aantal facetten van goodwill belichten. Want hoe er ook over wordt gedacht: goodwill is op dit moment een economische realiteit.

 

Wat gebeurt er in de markt

Zoals in veel branches, wordt er ook in de gezondheidszorg bij overnames van praktijken, goodwill betaald. Dat is bij tandartsen, fysiotherapeuten en medisch specialisten al jaren heel gebruikelijk. De methode om de hoogte te bepalen verschilt per branche. Tegenwoordig zien we ook steeds vaker dat er goodwill wordt gevraagd bij de overdracht van een huisartsenpraktijk, terwijl dit jaren niet of nauwelijks aan de orde was.

 

Op dit moment bestaat er geen wettelijke regeling die onderlinge goodwill betalingen verbiedt, tenzij een huisarts destijds een contract heeft getekend met het Goodwillfonds, waarin de huisarts zich heeft vastgelegd geen goodwill te zullen vragen bij de verkoop van de praktijk. Dit kwam vooral voor in de jaren tachtig/negentig. Bij de invoering van de Zorgverzekeringswet in 2006 hebben de meeste zorgverzekeraars in hun contracten de artikelen over een verbod op het bedingen of betalen van goodwill geschrapt. Hoewel enkele zorgverzekeraars zoals VGZ, Univé en De Friesland tegenwoordig weer in hun contracten een goodwillverbod hebben opgenomen, betreffen dit nog uitzonderingen.

 

In de praktijk zien wij dat er niet alleen vaker, maar ook steeds hogere bedragen aan goodwill wordt gevraagd. Het wel of niet vragen van zo’n extra bedrag bij de overdracht van een huisartsenpraktijk is geheel afhankelijk van de wens van de overdragende huisarts.

 

Berekeningswijze

De hoogte van de goodwill wordt bepaald door een aantal elementen. Denk hierbij aan de economische werkelijkheid van vraag en aanbod die sterk regionaal bepaald is, hoe graag de overnemende de partij de praktijk wil overnemen, hoeveel medekandidaten er zijn en hoe dringend het voor de overdragende partij is om over te dragen. Een argument om goodwill te vragen is bijvoorbeeld het inkomen na overdracht aan te vullen dan wel te overbruggen tot pensioeningangsdatum. Er kunnen ook emotionelere redenen aan ten grondslag liggen, zoals ‘Ik heb de praktijk in 35 jaar opgebouwd, ben met niets begonnen en draag nu een schitterende praktijk over’.

 

Andere belangrijke zaken die een rol kunnen spelen zijn de bijdrage per patiënt in de totale patiëntgebonden omzet van de praktijk, de winst dan wel draagkracht van de praktijk, praktijklocatie- en omgeving  en de praktijkorganisatie. Is er bijvoorbeeld een eerstelijnscentrum met samenwerking en complementaire zorg zoals fysiotherapie, apotheek, psychologen etc. of  is er sprake van een solopraktijk. Tot slot spelen vanzelfsprekend de (persoonlijke) voorkeuren van de overnemende partij mee.

 

Er zijn een aantal berekeningsmethodes om het bedrag van de goodwill te bepalen. Te samen met bovengenoemde elementen vormt dat dan de uiteindelijk overdrachtsprijs. Wij noemen er twee om een indicatie te geven, maar andere benaderingen zijn ook mogelijk. Een van die methodes is om een bedrag per patiënt te rekenen. Je kan hierbij denken aan € 30 tot € 50 per patiënt, afhankelijk van bovengenoemde elementen.

Een andere methode is om de overwinst te bepalen van de praktijk. De overwinst wordt gekregen door de genormaliseerde winst (dat wil zeggen gecorrigeerd voor eenmalige pieken en dalen) over drie jaar te middelen. Op deze gemiddelde winst wordt dan het norminkomen voor een huisarts van € 126.000 afgetrokken en is de overwinst bepaald. Uiteraard moet hierbij rekening gehouden worden met de vraag of er ook sprake is van een normpraktijk en hoeveel dagen er patiëntgebonden werkzaamheden worden verricht (zeg maar het ‘fte’). Ten slotte moet worden bepaald met welke factor je rekening moet houden ten aanzien van de uitkomst van voorgaande rekensom. Dit is wederom afhankelijk van voornoemde elementen en ligt veelal tussen de 0,5 en 1,5.

 

Onderhandeling: hoe te starten

In geval een praktijk ter overname wordt aangeboden is het verstandig om een overdrachtsdocument op te vragen. Dit is een document opgesteld door de adviseur van de overdragende partij, waarin een algemene beschrijving van de praktijk wordt gegeven (samenstelling personeelsbestand, huur of eigendom van het pand, patiëntenaantal) en alle voor de overdracht van belang zijnde (financiële) zaken worden benoemd. Hier staat dan ook in of de overdragende partij goodwill vraagt en welk bedrag. Het is van groot belang om dit al in een vroeg stadium duidelijk te hebben. De praktijk leert dat de overdragende partij dit een lastig onderwerp vindt, en het nogal eens in het midden laat en daarmee vooruit schuift, om het dan in een later stadium van de onderhandeling alsnog in te brengen. Dit levert dan natuurlijk een teleurgestelde overnemer op, want die had dat niet meer verwacht. Dit is vervolgens niet bevorderlijk voor een goede overdracht.

 

Zorgverzekeraars

Het is van belang voor de overnemende partij dat de voorwaarden van de preferente zorgverzekeraar helder zijn. Een aantal zorgverzekeraars hebben namelijk in het contract bepaald dat zij een sanctie tegemoet kunnen zien in het geval dat er goodwill wordt betaald bij de overdracht van de praktijk. Feitelijk moet de overdragende partij de ontvangen goodwill aan de zorgverzekeraar uitbetalen als een schadevergoeding, waarna de betalende (overnemende) partij de ontvangen schadevergoeding krijgt uitbetaald. Dat betekent dat er in de regio van zo’n preferente verzekeraar geen goodwill zal worden betaald.

 

Ten slotte

Minister Schippers is niet erg gecharmeerd van het feit dat er goodwill wordt gevraagd bij overdracht van huisartsenpraktijken. Zij beraadt zich op juridische mogelijkheden om dit tegen te gaan, maar realiseert zich ook dat dit niet eenvoudig zal zijn. Kortom: wordt vervolgd …..

 

Jacqueline van Eekelen en Henk Perdok, Seres Belastingadviseurs,

www.seres.nl

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

Bezuinigen in de zorg: zo bespaar je 30 procent op inkoopkosten

4 dec 2019 timer3 min
De laatste jaren wordt er steeds meer bezuinigd in de zorg. Ondanks deze bezuinigingen nemen de inkoopkosten van…
Lees verder »
Pleidooi brancheorganisaties: ‘Verlaag de muren tussen de lijnen’
flash_onNieuws

Pleidooi brancheorganisaties: ‘Verlaag de muren tussen de lijnen’

2 dec 2019 timer3 min
Het programma ‘De juiste zorg op de juiste plek’ (JZOJP) kan pas echt van de grond komen als de muren tussen de…
Lees verder »
Een derde van de Nederlanders gebruikt aanvullende tandartsverzekering niet
flash_onNieuws

Een derde van de Nederlanders gebruikt aanvullende tandartsverzekering niet

28 nov 2019 timer2 min
Op dit moment heeft bijna 80 procent van de Nederlanders een aanvullende zorgverzekering en 77 procent daarvan een…
Lees verder »

'Veel patiënten met gebitsprothese onnodig verzekerd voor tandartskosten'

28 nov 2019 timer4 min
Al 20 jaar een volledige gebitsprothese, maar intussen wel verzekerd voor tandartskosten. Dat signaleert…
Lees verder »
Startersdag: maak kennis met het beroep en met elkaar
flash_onNieuws

Startersdag: maak kennis met het beroep en met elkaar

19 nov 2019 timer2 min
De Startersdag op 28 november in Amersfoort biedt beginnende praktijkmanagers een gevarieerd programma met…
Lees verder »

De integratie van Infomedics en Famed: wat heeft dit tot nu toe opgeleverd?

13 nov 2019 timer3 min
Infomedics heeft door het samengaan met Famed een nog belangrijkere positie in de keten gekregen: een vertrouwde…
Lees verder »
Wethouder Michiel Grauss: ‘Mondzorg moet terug in het basispakket’
flash_onNieuws

Wethouder Michiel Grauss: ‘Mondzorg moet terug in het basispakket’

7 nov 2019 timer4 min
De gemeente Rotterdam schenkt 200 duizend euro aan het Fonds Bijzondere Noden om mensen met acute gebitsproblemen…
Lees verder »
De balans tussen waarde en prijs
person_outlineBlog

De balans tussen waarde en prijs

31 okt 2019 timer3 min
Vragen over waarde en prijs komen dagelijks voor in de praktijkvoering. Toch kunnen veel praktijkhouders die…
Lees verder »