Tandarts Michiel Lieshout over ‘duurzaam inkopen’: ‘Duurzaam kost vaak minder'

donderdag 14 januari 2021

timer 3 min

Tandarts Michiel Lieshout pleit voor meer inzet op duurzame inkoop en het gebruik van minder artikelen. Duurzamer inkopen is niet alleen goed voor de organisatie, maar ook voor maatschappij, economie en milieu, stelt hij. Op 4 februari verzorgt Lieshout samen met Alexander Tolmeijer het webinar 'De duurzame mondzorg van morgen’.

‘Dag mevrouw, fijne avond verder.' Zo, dat was de laatste patiënt voor vandaag. Nog even de laatste administratie invullen. Mijn assistente maakt de kamer schoon, spoelt de behandelunit door, leegt de vuilnisbakken en vult de nodige voorraad in de kamer aan.

'Zes vuilniszakken'

In de praktijk hebben we vijf behandelstoelen en uit elke kamer zie ik de vuilniszakken samenkomen bij de container. ‘Toch weer zes volle vuilniszakken, vol met spulletjes die maar één keer gebruikt zijn’, bedenk ik weer. Het overgrote deel wordt gebruikt om kruisbesmeting te voorkomen: handschoenen, mondkapjes, plastic sleeves en allerlei verpakkingsmaterialen. Allemaal om te voorkomen dat de volgende patiënt niet ziek wordt van de voorgaande patiënt.

Meer informatie en aanmelden: Webinar 'Duurzaamheid in de mondzorgpraktijk', 4 februari 2021

Engels onderzoek laat zien dat juist dit materiaalgebruik voor 19% bijdraagt aan de CO2-uitstoot vanuit de tandheelkundige zorg (Duane e.a. 2019). CO2 wordt geproduceerd door de productie, het gebruik en de verbranding van deze wegwerpartikelen. Erg cynisch kun je ook stellen dat door onze handelingen ziekte wordt veroorzaakt. Deze gedachte heeft me enkele jaren geleden ertoe aangezet na te denken hoe we dit anders kunnen aanpakken.

'Minder artikelen, zelfde kwaliteit?'

Voorop staat uiteraard dat ziekte voorkomen de meeste winst oplevert voor patiënt, maatschappij en milieu. Daarnaast ben ik gaan kijken naar de producten die we gebruiken: kan ik met minder artikelen dezelfde kwaliteit leveren? Kan ik andere herbruikbare producten gebruiken? Welke artikelen maken minder en/of efficiënter gebruik van grondstoffen? Kan ik producten inkopen met minder nadelige gevolgen voor het milieu en producten die minder (schadelijk) afval veroorzaken?

Duurzaam inkopen betekent een proces inrichten waarbij de organisatie de goederen en services, werk en benodigdheden krijgt die het nodig heeft. En wel op een manier waarbij het niet alleen goed is voor de organisatie, maar ook voor de maatschappij en de economie, waarbij er minimaal schade voor het milieu ontstaat.

'Duurzaam kost vaak minder'

In het begin was ik behoorlijk sceptisch, producten met een duurzaamheidslabel kosten vaak veel meer geld en het proces om dit allemaal te onderzoek kost veel tijd. Gelukkig kijkt de industrie ook steeds vaker naar de volledige ‘life cycle’ van producten waarbij ze streven naar minder impact op het milieu en de maatschappij. De uitkomsten van de analyses (Life Cycle Analyse, LCA) worden vaak ook bekend gemaakt. Het blijkt dat duurzamere oplossingen vaak minder geld kosten en daarnaast voordelen hebben voor gezondheid en milieu. Elk product heeft invloed op gebruik van grondstoffen en op CO2 productie maar het gaat er dan om dat artikel of apparaat te kiezen met de minste invloed.

Onderweg naar huis denk ik vaak welke mogelijkheden we hebben om ons afval te beperken zonder de hygiëne en veiligheid van onze patiënten en ons zelf in gevaar te brengen. Er zal altijd afval blijven, maar minder artikelen gebruiken is in ieder geval een stap. Daarnaast hoop ik dat we in de toekomst van ons afval weer andere producten kunnen maken. Dat zou een mooie cirkel zijn!