‘Narcosetandartsen spelen in op angsten van mensen die geen uitweg meer zien’

In Nederland heeft ongeveer 40 procent last van tandartsfobie. Maar liefst 600.000 mensen vermijden de tandarts uit angst, waardoor ernstige problemen aan het gebit ontstaan. Voor deze mensen bestaan speciale angsttrajecten en gespecialiseerde tandartsen om de angst weg te nemen. De afgelopen jaren bieden ook steeds meer praktijken een behandeling aan onder volledige narcose. Ook Tandarts Kies in Alphen aan den Rijn.

Narcosebehandeling

Patiënten die zich bij deze tandartspraktijk aanmelden voor een narcosebehandeling, krijgen tijdens een intake voorlichting en een diagnose van hun gebitsproblemen. Dit gebeurt vaak met een kaakoverzichtsfoto met een röntgenapparaat, omdat veel patiënten de tandarts niet in de buurt van hun mond willen hebben. De afspraak volgt binnen twee weken om langdurige spanningsopbouw te vermijden. Instrumenten als een tandsteenhaakje en spiegeltje staan uit het zicht om angstreacties te voorkomen.

Screening

Een tandartsbehandeling onder narcose is alleen voor relatief gezonde mensen die zonder complicaties een narcose aankunnen. Daarom doet de anesthesioloog via een medische vragenlijst een screening. Alleen patiënten onder de 70 jaar met een gezond gewicht en zonder aandoeningen komen in aanmerking voor deze behandeling. De narcosetandarts helpt veel verschillende mensen, waaronder mensen met een fysieke beperking en autisme, maar ook mensen met een seksueel trauma die geen vreemde in de buurt van hun mond kunnen verdragen. Praktijkmanager Ria Gadellaa vertelt dat het grootste deel van hun angstpatiënten trauma’s opliep door de schooltandarts.

‘Omstreden’ behandeling

De narcosebehandeling is omstreden. Patiënten kunnen na een volledige narcose bijwerkingen als misselijkheid en keelpijn ervaren. Daarnaast moeten patiënten zes uur nuchter zijn voor ze onder narcose gaan om te voorkomen dat de maaginhoud in de longen terecht komt bij de beademing tijdens de behandeling. Als patiënten onder narcose zijn dan krijgen ze een tube via de neus naar de keel, zodat de tandarts goed bij alle tanden en kiezen kan. Een narcosebehandeling kost minimaal 300 euro per uur, waar de overige tandartskosten nog overheen komen. ‘Een narcosebehandeling is voor veel patiënten eenmalig’, vertelt narcosetandarts Melchior Gadellaa. ‘Vaak hebben ze het vertrouwen in de tandarts dan teruggewonnen en durven ze ook voor kleine behandelingen gewoon in de stoel te zitten.’

‘Beperkte tijd om te behandelen’

Ad de Jongh, tandarts en bijzonder hoogleraar angst- en gedragsstoornissen bij het Academisch Centrum Tandheelkunde (ACTA) van de Vrije Universiteit en de Universiteit van Amsterdam noemt deze methode business. ‘Business moet je niet met zorg verwarren. Narcosetandartsen spelen in op de angsten van de mensen die geen uitweg meer zien. Daarnaast kan de tandarts slecht werken omdat je patiënten maar gedurende een beperkte tijd onder narcose kunt houden. Er wordt daardoor veel uit de mond gesloopt wat bij een gewone tandarts behouden had kunnen blijven.’ De praktijk spreekt dit echter tegen en vertelt dat de behandeling in dat geval later wordt hervat. 

Gedragstherapie

De Jongh pleit er niettemin voor dat mensen met een tandartsfobie naar een van de Centra voor Bijzondere Tandheelkunde gaan. Gedragstherapie helpt mensen hier met hun angst voor de tandarts, terwijl tegelijkertijd gebitsproblemen worden aangepakt. ‘Het gaat erom deze patiënten te leren ervaren dat ze zich tijdens een tandartsbehandeling niet machteloos hoeven te voelen, en dat de tandarts ze daarbij kan helpen. Anders moet een patiënt zijn hele leven, elke keer als hij weer kiespijn krijgt, onder narcose behandeld blijven worden.’

Links:

• Volkskrant, De narcosetandarts is een uitkomst voor mensen met een extreme angst voor de tandarts , maar niet onomstreden
• ‘Slaaptandarts’ voor mensen met angst voor de tandarts
• Steeds vaker narcose aangeboden bij de tandarts