Samenwerken is managen van schaarste

Patiënten verwachten dat je in de spreekkamer besluitvaardig bent. Maar ze vinden het ook wenselijk als je daarbij in verbinding staat met collega zorgverleners en ook steeds vaker over domeingrenzen heen. Als huisarts ben je anno 2023 aangewezen op goede contacten binnen het (para)medische domein, met het sociale domein (welzijnsorganisaties) en het publieke domein (gemeente en GGD).

De schoen wringt daarbij regelmatig. Samenwerken kent volgens de woordenboeken meerdere elementen: ‘Het gaat om inspanningen van twee of meer personen of instanties gericht op hetzelfde doel’, maar ook: ‘Als team handelen’ en ‘bijdragen aan een gezamenlijk resultaat’. Dat vraagt dus om afstemming. Je moet het eens zijn over het gezamenlijke doel wat je wilt bereiken. Als samenwerking goed verloopt dan is de som meer dan de optelling van de delen, anders gezegd 1+1=3. Dan moet je dat gezamenlijke doel wel voor ogen blijven houden.

‘Onbedoelde hobbels’

Als er nieuwe collega’s of andere actoren in jouw lokale speelveld bijkomen dan moeten deze wel worden geïnformeerd over de afgesproken doelen. En moeten ze er zich ook aan willen houden. In ons nieuwe gezondheidscentrum lopen we regelmatig aan tegen onbedoelde hobbels in de samenwerking. Nieuwe medewerkers werden bijvoorbeeld niet door de praktijkhouders op de hoogte gebracht van de onderling gemaakte afspraken. Dat kan leiden tot grappige maar soms ook zeer vervelende situaties. Zo hebben we recent de brandweer op bezoek gehad omdat iemand een tostiapparaat in een niet geventileerde ruimte onder een rookmelder had gezet. Ons gezamenlijke doel was helder: een veilige werkomgeving. Mede daarom hebben we één gemeenschappelijke ruimte waar we kunnen lunchen.

‘Afspreken, scherp houden, bijstellen’

Een ander voorbeeld is dat er een nieuwe manager werd aangenomen bij een van onze samenwerkingspartners. Die wilde een goede start maken en zou wel eens even orde op zaken stellen. Daarbij ging de nieuwe manager echter solistisch te werk en informeerde niet waarom bepaalde afspraken tot stand waren gekomen. Op de werkvloer leidde dat tot veel gedoe. Kortom samenwerken is nog niet zo gemakkelijk. Het is niet in één gebouw of buurt naast elkaar werken en dan roepen dat je het samen doet. Het is voortdurend doelen afspreken, scherp houden, bijstellen of herzien. Bij samenwerken ligt de nadruk op beide onderdelen: ‘samen’ en ‘werken’. Dat is een continu proces, een activiteit die energie en tijd kost. Beiden zijn schaars in de zorg anno 2023. Maar als je het niet doet dan kost het uiteindelijk nog veel meer.

Over Rob van Damme

Rob van Damme is huisarts bij huisartsenpraktijk Bast en Van Damme. De praktijk is onderdeel van het nieuwe Gezondheidsplein De Boog, een nieuw gezondheids- en sportcentrum in Nijmegen-Noord met eerstelijnspraktijken, welzijnsinstellingen, sportclubs en breedtesport. Zie: www.bastenvandamme.nl en www.gpnn.nl

• Lees ook het interview met Rob van Damme: Gezondheidsplein Nijmegen Noord: ‘Positieve gezondheid - niet als blauwdruk, maar met een open mind'