Tandarts Angelica Setiaman (JTV) gaat naar Amsterdamse scholen en werkt zo duurzamer

Hoe werkt u aan de jeugdtandverzorging in Amsterdam?

Angelica Setiaman: ‘Wij gaan naar 150 basisscholen toe. We hebben een mobiele behandelunit die tijdelijk in de school wordt geplaatst. We doen dit op deze manier omdat we weten dat ruim dertig procent van de kinderen tussen 2 en 17 jaar in Amsterdam niet naar de tandarts gaat. Het gaat om dertigduizend kinderen en we gunnen elk kind een mooi en gezond gebit. De kinderen kunnen ook naar een van onze vier vaste praktijken locaties in de stad.’

Hoe gaat het nu met de mondgezondheid van kinderen in Amsterdam?
‘Daarmee is het slecht gesteld. We zien dat vooral kinderen vanuit gezinnen met een lage sociaal-economische status hun gebit niet goed verzorgen. Dat komt door de slechte bereikbaarheid van de mondzorg voor deze kinderen, het gebrek aan goede voorlichting en slechte voeding. Een deel van de ouders van deze kinderen gaat zelf niet naar de tandarts, of alleen bij pijn. Dat maakt het lastig om met je kind wel te gaan.’

‘Veel ouders weten niet dat de tandheelkundige zorg voor hun kind in de basisverzekering zit, als ze ten minste zelf verzekerd zijn. Dat moeten we vertellen als we een behandelplan bespreken. Ze vragen dan of ze het zelf moeten betalen. Of ze weten niet dat hun kind al naar de tandarts kan zodra de eerste tand is doorgebroken. Als het om kennis gaat, valt er nog veel te verbeteren. Ouders weten niet altijd hoe ongezond frisdrank en suiker voor het gebit van hun kinderen is.’

Er is dus meer bewustzijn van een goede mondgezondheid nodig. Ziet u dat terug  in het huidige debat over mondzorg bij kinderen?

‘Ik ben heel blij dat organisaties als de NZa, KNMT, ANT en NVM nu samenwerken en kijken hoe we de gebitten van kinderen kunnen verbeteren en meer aan preventie kunnen doen. Ik juich het toe dat zorgverzekeraars ouders wiens kinderen nog niet de tandarts bezoeken een brief gaan sturen. Dit om hen te informeren dat hun kind naar de tandarts kan en dat het vergoed wordt vanuit de basisverzekering. Deze actieve rol van de zorgverzekeraars is een hele stap voorwaarts.’

Welke resultaten ziet u van uw werk?
‘Ik denk dat wij laagdrempelig en gemakkelijk bereikbaar zijn. Doordat we op de school aanwezig zijn kunnen we veel aandacht geven aan preventie. We zitten in een lerende omgeving en ouders en kinderen zijn daardoor eerder geneigd om onze adviezen op te volgen. Ze durven ook eerder vragen te stellen. Onze samenwerking met de scholen is prima. Zonder de basisscholen en de voorscholen zouden wij niet bestaan, zij faciliteren ons door ons de ruimte te bieden in hun school. We geven ook gastlessen op scholen. Daarnaast is er een aantal projecten in Amsterdam, waarbij een school het predikaat “Gezonde School” kan krijgen. Dat past goed bij ons werk.’

Op uw werk houdt u zich bezig met duurzaamheid. Waarom?
‘Buiten mijn werk ben ik als vrijwilliger actief bij de Stichting KlimaatGesprekken. Daar leiden we zogeheten klimaatcoaches op om in een aantal workshops gesprekken te voeren met bijvoorbeeld gemeentes over een aantal thema’s rond duurzaamheid. Ik probeer als burger mijn steentje bij te dragen en dan ga je nadenken over wat je in je werk kunt doen. Ik heb meegewerkt aan de enquête over duurzaamheid binnen de eerstelijnszorg, die Rebel Group in opdracht van VWS heeft uitgezet.’

‘In de praktijk heb ik een werkgroep opgezet, waarbij we bedenken wat wij anders kunnen doen. Afval proberen we zoveel mogelijk te scheiden. Als je dat thuis al doet, waarom dan niet op je werk? Onze koerier brengt dagelijks schoon instrumentarium met een elektrische auto. Vorig jaar hebben we twee nieuwe praktijken geopend. We hebben daar LED verlichting en een warmtepomp geinstalleerd. Ook keek ik naar onze werkkleding: kunnen we circulaire werkkleding kopen? Nu hebben we kleding die gecertificeerd is, van biologisch katoen en niet gemaakt onder slechte werkomstandigehden of door kinderen.’

Welke doelen heeft u nog meer?
‘We willen ons energieverbruik verlagen, verspilling tegengaan en kijken naar onze tandheelkundige inkoop. Het kost veel tijd en het is niet altijd gemakkelijk om aan informatie te komen. Het zou ook gemakkelijker zijn als we samen konden optrekken bij de inkoop, dan ben je voor fabrikanten een aantrekkelijkere partij.’

Welke adviezen heeft u voor collega’s?
‘Praat erover. Hoe denkt iedereen in het team over duurzaamheid? Kun je samen energie besparen? Bedenk dat de dingen die je thuis doet, ook op je werk kunnen. Laatst wees iemand me op het volgende: Jullie dragen al bij aan het verminderen van de CO2-uitstoot doordat jullie zorgen voor minder patiëntverplaatsingen. We gaan immers zelf naar de kinderen toe. Daar had ik zelf niet eerder bij stilgestaan.’

Meer informatie:

• JTV Amsterdam 
• Uitnodiging aan praktijken: doe mee aan onderzoek verduurzaming (milieu en klimaat) eerstelijnszorg. 
• Klik hier voor het onderzoek:  Klik hier om naar de vragenlijst over verduurzaming, milieu en klimaat in de eerstelijnszorg te gaan.