Uw Zorg online Challenge Pharmeon: ‘Ga niet bevreesd om met online zorg en verleid patiënten het te gebruiken’

Uit de paneldiscussie over de hybride praktijk bleek al snel dat corona een boost gegeven heeft aan de opmars van online zorg. Maar ook OPEN, het programma dat huisartsen helpt om online inzage van gegevens voor patiënten mogelijk te maken.

‘Een hybride praktijk, een combinatie van een fysieke en virtuele praktijk, dat moet je als huisarts hebben, het kan elkaar enorm versterken’, stelt Gideon Kreytz, directeur van Pharmeon. ‘Een paar jaar geleden waren we nog een soort missionarissen, maar nu zien we bewustwording bij huisartsen. Online zorg gaat niet meer voorbij.’ Volgens Kreytz maken technologische toepassingen het mogelijk meer patiënten te bereiken. Hij pleitte ervoor om als eerste lijn te omarmen wat goed is aan deze vorm van zorg.

Toename gebruik

Hoe staat hybride zorg ervoor? Cijfers over het gebruik van de Uw Zorg online app, een service van de huisarts waarmee patiënten online een afspraak kunnen inplannen, een e-consult en herhaalrecepten kunnen aanvragen, laat een stijging zien: 50% meer huisartsen zijn online gegaan (ook onder invloed van OPEN) en 1,3 miljoen patiënten gebruiken het platform. Bij het gebruik van de diverse diensten zien we een toename van 65%. Gemiddeld een op de vijf patiënten maakt nu gebruik van de diensten bij hun huisarts.

‘Vooral het e-consult is door de coronacrisis flink gestegen, het is veilige zorg op afstand’, signaleert André Blom, business development manager bij Pharmeon. Er is sprake van een miljoen downloads van patiëntendossiers. Blom wijst ook op twee nieuwe ontwikkelingen: Skin Vision, een app waarmee mensen verdachte plekjes kunnen controleren, en Miguide, een digitale diabetescoach.

Huisarts heeft hulp nodig om praktijk aan te passen

Dianda Veldman, directeur van Patiënten Federatie Nederland, wijst erop dat online zorg gemakkelijker moet worden voor patiënten maar ook voor huisartsen. ‘Een huisartspraktijk heeft geen ict-afdeling, hij moet het zelf maar uitzoeken en heeft hulp nodig om de praktijk aan te passen en anders te organiseren.’ Patiënten hebben volgens Veldman één omgeving nodig waar je al je zorg digitaal kunt regelen. ‘Wij zien dat als een nutsvoorziening en dat moeten we landelijk regelen.’

Veldman vindt dat de patiënt nog wel een keuze moet hebben: fysiek of digitale zorg. ‘Het is wel zo dat het voor sommige mensen lastig is om naar de praktijk te komen omdat ze niet meer zo mobiel zijn. Hybride zorg is eigenlijk de telefoon en fax in een nieuw jasje.’

Verandertraject

De digitalisering van de huisartsenzorg is bij uitstek een onderwerp om regionaal aan te pakken en daar wordt dan ook over gesproken aan de diverse regiotafels. Menno Jansen, strategisch programmamanager innovatie bij CZ, wijst erop dat er de afgelopen periode al veel ervaring is opgedaan en dat dit helpt om huisartsen over een drempel heen te helpen. Ook in de meerjarencontracten worden afspraken gemaakt over deze transitie en er zijn innovatieregels in de bekostiging.

‘Het is belangrijk om te weten wat online zorg doet voor patiënten, weten die wat er allemaal mogelijk is? Natuurlijk moeten zorgaanbieders ook de waarde ervan zien. Wees je bewust van vooroordelen. We zien bijvoorbeeld dat juist ouderen de Skin Vision app gebruiken.’ Het is echt een verandertraject, aldus Kreytz. 'Kijk naar hoelang banken er over gedaan hebben om te gaan telebankieren.'

‘Zorg verdwijnt van eerste naar nulde lijn’

Over het online gegevens kunnen inzien merkte huisarts Bart Timmers op dat je dan als huisarts ook feedback kunt krijgen. ‘Volgens een patiënt klopt er  bijvoorbeeld iets niet in een dossier. Niet elke collega vindt dat leuk. Daar krijgen we meer werk aan.’ Volgens de huisarts vinden mensen die digitaal vaardig zijn de nieuwe ontwikkelingen nuttig.

Timmers verwacht dat de zorg anders wordt. ‘Een groot deel van de zorg gaan mensen meer zelf doen. Er verdwijnt zorg van de eerste naar de nulde lijn en wij gaan meer zorg van de tweede lijn overnemen. De zorg gaat kantelen.’

Tips

Huisarts Jasper Schellingerhout won vorig jaar met Het Huisartsenteam uit West-Brabant de Uw Zorg online award 2020 als meest online huisartsenregio van Nederland. Tijdens deze Uw Zorg online Challenge deelt hij samen met Koen Kasper, vanuit CZ betrokken bij de implementatie, uitgebreid hun tips tijdens een digitaal spreekuur.

Hoe schaal je online zorg op in je praktijk?

• Hoe zorg je dat meer patiënten het gaan gebruiken? Je moet eerst flink zaaien voordat je kunt oogsten. De groei zit niet in het begin. De praktijk van Schellingerhout is eind 2010 gestart en heeft nu 63% actieve online gebruikers
• Benader patiënten proactief. Bij het geven van een labuitslag bijvoorbeeld. Zeg dat je een online berichtje kunt sturen, laat zien welke app gedownload kan worden en geef informatie mee die de patiënt thuis kan nalezen
• Laat assistente tegen elke patiënt zeggen dat deze een volgende afspraak ook zelf online kan maken
• Creëer schaarste: “U kunt overmorgen komen, maar als u online een afspraak maakt, kunt u morgen terecht bij de huisarts”
• Ga het gewoon doen. Begeleid medewerkers in het proces
• Begin met kleine toepassingen, met kleine stapjes, zoals het online maken van afspraken. Begeleid dit goed en laat voordelen zien
• Zijn medewerkers nog niet digitaal vaardig genoeg? Bij Pharos kunnen medewerkers cursussen volgen
• Informeer patiënten via mail of een nieuwsbrief over de digitale mogelijkheden, niet via de brief over de griepprik
• Plaats een filmpje op het wachtkamerscherm, geef een kaartje mee aan patiënten

Spreekuur is ingekort

Jaagt hybride zorg de huisarts op? ‘Nee, het omgekeerde is waar’, benadrukt Schellingerhout. ‘Ik beantwoord e-consulten wanneer het mij uitkomt, natuurlijk nog wel dezelfde dag. Een telefonisch spreekuur gaf me juist veel meer druk. Het spreekuur hebben we ingekort omdat ik veel meer e-consulten heb.’ Zijn advies: ‘Verleid je patiënten om online zorg te gebruiken. Ga er zelf niet te bevreesd mee om.’

Winnaars ZorgOnline Award 2021

Welke praktijk en regio liet de grootste groei zien als het gaat om patiënten die gebruik maken van online zorg? De winnaars zijn Huisartsenpraktijk Kromme Rijn in Bunnik, Huisartsenpraktijk C.J. Vos in Spijkenisse, Huisartsen Regio Apeldoorn, regio UNICUM Huisartsenzorg en de Doornse apotheek uit Doorn. 

Door Corina de Feijter

Links:

• MedischOndernemen: ‘Uw Zorg online Challenge op 3 maart van Pharmeon: online gefaciliteerd door MedischOndernemen', 25 februari 2021
• MedischOndernemen: ‘Huisarts Jasper Schellingerhout: ‘De coronacrisis en e-health: wordt digitale zorg het nieuwe normaal?, 7 mei 2021
• MedischOndernemen: ‘Huisarts Bart Timmers: Als je een online agenda aanbiedt, kun je ook je beeldbelspreekuur houden’, 20 mei 2021
• MedischOndernemen: ‘André Blom (Pharmeon): ‘2020 is het jaar van de digitale versnelling van de huisartsenzorg’, 9 maart 2020
• MedischOndernemen: ‘Uw Zorg Online Challenge 2020: ‘Bied online diensten aan, anders doet Amazon het’, 4 februari 2020