Wolter Brands (KNMT): ‘Enige oplossing voor tekort is meer tandartsen opleiden’

woensdag 2 juni 2021
timer 4 min
Het tekort aan tandartsen loopt op. Jaarlijks zijn er 359 nieuwe tandartsen nodig, terwijl de universiteiten jaarlijks 240 nieuwe tandartsen opleiden. Dat blijkt uit een interview met Wolter Brands, voorzitter van de KNMT, deze week met Zorgvisie. Volgens Brands nemen de onzekerheden over het huidige tandartsenbestand toe, omdat de beroepsgroep vergrijst en een grote groep de komende jaren met pensioen zal gaan. De cliënt kan voor dichte deur komen te staan, waarschuwt hij.

Wolter Brands zegt in het interview met Zorgvisie dat als mensen langer wachten met controles, dit tot schade kan leiden. ‘Wij hebben nu een gedwongen experiment met Covid gehad waarbij mensen uit onterechte angst langer gewacht hebben met controles. Dan zie je dat er gevolgen zijn. Als tandsteen bijvoorbeeld te lang blijft zitten, is er wel kans op paradontale problemen.’ Een controle per half jaar is niet ‘in beton gegoten’, maar minder controles is afhankelijk van de mondgezondheid van de individuele patiënt.  

'Hele golf stroomt uit'

Volgens Brands zal de tandarts bij tekorten uiteindelijk kiezen voor de eigen patiënten en geen nieuwe meer aannemen. ‘De tandarts denkt: voor wie ben ik? In de eerste plaats voor mijn patiënten. In Amsterdam kun je zo uit tien tandartsen kiezen, maar als je in Zeeland een tandarts wilt hebben, is dat bijna onmogelijk. Er zijn al tandartsen die geen nieuwe mensen meer aannemen of ze nemen alleen de partner of familieleden van patiënten aan.’  

De gemiddelde tandarts is steeds ouder. Daarnaast wijst de voorzitter van de KNMT erop dat er golven kunnen ontstaan waarin hele groepen hun vak beëindigen. ‘Die groep oudere tandartsen wil wel doorwerken, want het is leuk om patiëntencontact te hebben, maar een oudere tandarts kan natuurlijk kwalen krijgen. Ook kunnen ze zeggen: ik stop ermee omdat de overheid steeds meer eisen stelt.’  

Nieuw opgeleide tandartsen werken gemiddeld minder uren. Dat ligt niet alleen aan de toename van vrouwen in het vak. Ook mannelijke tandartsen werken meer parttime dan vroeger. ‘De tandartsen die met pensioen gaan, zijn gewend om fulltime te werken. De tandartsen die nu starten zijn gewend om een vaderdag te hebben omdat ze een partner hebben die ook werkt.’  

'Meer opleidingsplaatsen nodig'

Brands signaleert ook dat het tekort aan tandartsen wordt opgevuld met collega’s met een buitenlands diploma. Maar volgens hem gaat van die groep 40 procent terug naar het land van herkomst. ‘Naarmate die groep groter wordt, worden de gevolgen ook groter wanneer een deel weer vertrekt.’  

Mondhygiënisten inzetten om taken van de tandarts over te nemen, biedt geen reële oplossing. Ook aan deze zorgverleners bestaat een tekort, stelt Brands. ‘Bovendien, als je meer behandelingen door de mondhygiënist wilt laten doen, moet je die ook daarvoor opleiden en krijg je eigenlijk weer een tandarts.’  De enige oplossing is volgens Brands simpelweg meer tandartsen opleiden, maar daar wil het huidige kabinet niet aan. ‘In de Tweede Kamer is het al een keer gezegd, maar het zegt natuurlijk genoeg dat de eigen beroepsgroep vraagt om meer concurrentie.’  

'Grotere praktijken aantrekkelijker'

Steeds meer tandartspraktijken worden overgenomen door grotere ketens. Tien procent van de tandartsenpraktijken is onderdeel van een keten, zo blijkt uit het nieuwe trendrapport ‘Mondzorg in beeld’ van ABN AMRO. Die keuze begrijpt Brands goed. ‘Je hebt duurdere spullen nodig. Ook nemen door ongebreidelde groei van overheidsregels de administratieve lasten sterk toe. Dat is voor een kleine praktijk niet meer te managen. Daarom worden grotere praktijken wel aantrekkelijker.’  

Links: