Marjan Siegers (quaTand): ‘Bij duurzaamheid kijken we ook naar kosten. We blijven ondernemers'

Marjan Siegers is samen met haar man praktijkhouder van quaTand, praktijk voor tandheelkunde . Nadat hun praktijk aan huis te klein werd, bouwden zij in 2010 een duurzame tandartspraktijk in de buurt. Daar ging Siegers ook als praktijkmanager aan de slag. ‘Een mooie en duurzame praktijk is erg belangrijk. Je spendeert er namelijk veel tijd. Daarom hebben wij veel daglicht in onze praktijk. Dit bespaart niet alleen op verlichting, maar het is ook fijn om tijdens het werk te zien dat de zon buiten schijnt.’

Wat is de meerwaarde van een duurzame praktijk?

‘Het bouwen van deze duurzame praktijk gebeurde vooral uit milieuoverwegingen. De wereld dreigt langzamerhand ten onder te gaan, maar dat kan voorkomen worden als iedereen zijn of haar steentje bijdraagt. Dat proberen wij niet alleen in onze praktijk door te voeren, maar ook privé. Toch weegt ook het financieel aspect mee bij het bouwen van een duurzame praktijk. Zo overwegen wij zonnepanelen op de praktijk te zetten vanwege de duurzaamheid, maar kijken wij ook naar de kostenbesparing. Tandartsen blijven toch ook ondernemers.’

Op welke manier is de praktijk duurzaam?

‘Duurzaamheid kwam al tijdens het ontwerp om de hoek kijken. De behandelkamers zijn 3,60 meter breed, de meest gangbare maat, zodat je bijna geen reststukken over houdt. Daarnaast schijnt er veel daglicht naar binnen en kun je overal, behalve op het toilet, naar buiten kijken. Dat bespaart op lampen, maar maakt het ook een aangenaam klimaat om in te werken. De verlichting is ledverlichting en daarnaast maken wij gebruik van bewegingsmelders, zodat lampen niet onnodig branden. Ook maakt de praktijk geen gebruik van een gasaansluiting, maar van aardwarmte. De warmtepomp verwarmt in de winter het gebouw en koelt in de zomer, doordat het warmte teruggeeft aan de aarde. Verder hebben wij een ventilatiesysteem, dat het gebouw elke drie uur voorziet van verse lucht.’

‘Daarnaast kijken wij altijd hoe je zo duurzaam mogelijk met je producten om kunt gaan. Zo is een van onze stagiaires bezig met een project voor het scheiden van afval in onze behandelkamers. De rest van het afval scheiden we al. Op dit moment hebben wij praktijkafval waar ook plastic bekers bij zitten. Zij kijkt hoe dit beter kan. Kartonnen bekers schijnen namelijk ook niet heel milieuvriendelijk te zijn. Ook onze medewerkers zijn bewust bezig met duurzaamheid. Zo voorkwam een collega dat een grote plastic boodschappentas zomaar weggegooid werd. Ook tijdens gesprekken met patiënten komt duurzaamheid weleens ter sprake. Door zelf stappen te zetten, laat je ook andere mensen erover nadenken.’

Welke rol speelt u hierbij?

‘Als praktijkhouder heb ik meegedacht hoe de praktijk eruit moest komen te zien. Als praktijkmanager probeer ik medewerkers te stimuleren om bewuster te worden van duurzaamheid.  Zo staat er een blender in de praktijk, zodat medewerkers zelf smoothies kunnen maken in plaats van drinkpakjes mee te nemen. Die pakjes zie ik sindsdien gelukkig nooit meer. Ik zag ook weleens dat stagiaires verpakkingen meenamen met twee koekjes. Daar sprak ik ze weleens op aan. Nu leggen wij appels neer en bewaren wij lekkere koekjes in een trommel.’

Waarom zouden mensen voor een duurzame praktijk moeten gaan?

‘Je ziet op dit moment dat het coronavirus om zich heen grijpt, omdat wij met teveel mensen op deze aarde zijn. De manier waarop wij de laatste jaren hebben geleefd, is niet goed voor het milieu. Overal ligt plastic en als wij zo doorgaan dan is het voor de kinderen op een gegeven moment niet meer leefbaar. Het is schrikbarend hoeveel plastic je overal ziet liggen. Maar als iedereen kleine stapjes zet dan kun je ook echt iets bereiken. Als we de wereld leefbaar willen houden, moet iedereen op zijn of haar eigen manier iets bijdragen.’

Is de beroepsgroep bezig met duurzaamheid?

‘Niet heel bewust. Mijn man begeleidde tandartsen en leidde hen ook rond in onze praktijk. Deze tandartsen zijn wel bewuster gaan nadenken over duurzaamheid, maar over het algemeen wordt het niet veel gestimuleerd. Toch kun je als tandartspraktijk veel doen met makkelijke ingrepen, zoals ledverlichting. Het scheelt heel veel en kost weinig moeite.’

‘Daarnaast stimuleert onze gemeente kleine bedrijven om duurzamer te worden. Zo hebben wij ook iemand van de gemeente over de vloer gehad, maar die kon ons niets nieuws vertellen. Bij ons is het voornamelijk uit eigen initiatief gebeurd. Wij kenden een architect in de buurt, die met aardwarmte bezig was. Zo kwam onze duurzame praktijk tot stand.’

De duurzaamheidtip van Marjan Siegers

-          Gebruik ledverlichting

-          Scheid afval

-          Spaar bestellingen op, zodat je bestelbusje niet vaak heen en weer hoeft te rijden

-          Maak lokale keuzes als het gaat om bijvoorbeeld inkoop

-          Stel personeel uit de buurt aan

-          Werk Lean

-          Kijk altijd hoe het beter kan

Meer over duurzaamheid in de eerste lijn:

• Uitnodiging aan praktijken: doe mee aan onderzoek verduurzaming (milieu en klimaat) eerstelijnszorg
• Adriaan van Engelen (MPZ): ‘Duurzaamheid staat binnen vijf jaar op de rit’
• Tandarts Angelica Setiaman over duurzaamheid: ‘We gaan naar de scholen en zorgen zo voor minder patiëntverplaatsingen’
• Michael Joosen (Voorpraktijken): ‘Duurzaamheid is geen thema in mondzorg en eerste lijn’
• Manon van Leeuwen (Green Deal Zorg): ‘Huisartsen weten niet waar ze met duurzaamheid moeten beginnen’
• ‘Nieuwe dokter’ Jamy Moussavi werkt aan duurzaamheid: ‘Meer regie en plezier in mijn werk’

Foto: Tandartspraktijk quaTand