Reportage over bron- en contactonderzoek: 'De GGD heeft weinig slagkracht'

donderdag 13 augustus 2020
timer 4 min
Volkskrant-journalist Marjolein van de Water raakte besmet met het coronavirus. In een reportage beschrijft ze haar ervaringen met de slagkracht van de Amsterdamse GGD en de dilemma’s tijdens het bron- en contactonderzoek (BCO), de belangrijkste pijler onder het Nederlandse coronabeleid. 'Ik verwacht dat veel mensen ervoor zullen kiezen zich helemaal niet meer te laten testen.'
Marjolein van de Water heeft met twee mensen op zaterdagavond een café bezocht, vertelt ze in de Volkskrant (‘Als coronapatiënt zie ik hoe weinig slagkracht de GGD heeft’). Een paar dagen later kregen ze alle drie symptomen en een van hen is positief getest. Dus belt ze de GGD voor het maken van een afspraak voor een test. Na twintig minuten wachten heeft ze een mevrouw van de BCO-afdeling bron- aan de lijn.
 
Ze legt de situatie uit en heeft het gemakshalve over haar vriend. De vrouw vraagt om zijn BSN-nummer en als ze dat niet weet, zijn geboortedatum. Daar doemt het eerste dilemma op: moet ze vertellen dat het om een scharrel gaat? Ze kan de volgende ochtend terecht voor een test.
 

Zelf contacten waarschuwen

De journalist besluit om zelf mensen met wie ze de afgelopen dagen contact heeft gehad, te waarschuwen. Ze appt: bezoek even geen kwetsbare mensen en laat je testen als je verschijnselen hebt. Ze licht de hoofdredactie van de krant in.  Van de Water krijgt wisselende reacties als ze haar contacten informeert dat ze wellicht besmet is geraakt. Een vriendin die het regeringsbeleid wantrouwt, wil niet dat ze haar naam aan de GGD doorgeeft, ‘want het virus is toch al overal’.

Er zijn er meer die niet willen dat hun naam wordt doorgegeven, om allerlei redenen. Anderen wachten de resultaten af en blijven terrassen bezoeken. 'Ik word me er pijnlijk van bewust dat ik de verdere verspreiding van het virus slechts mondjesmaat kan voorkomen. Ieder individu maakt eigen afwegingen, berekent risico’s en bepaalt vervolgens of het voor hem of haar sociaal en economisch haalbaar is om preventief in quarantaine te gaan', aldus de journalist.
 

GGD mist eigen deadline

Van de Water wacht vervolgens  op de uitslag. Haar vriend wacht al ruim 48 uur. De GGD heeft de zelf opgelegde deadline niet gehaald. Aan het eind van de middag krijgt hij ze te pakken, zijn test blijkt inderdaad positief, maar ze kunnen hem nu niet te woord staan. Morgenochtend wordt hij teruggebeld, beloven ze. Negen dagen nadat hij vermoedelijk besmet is geraakt.
 
Zelf krijgt ze maandagmiddag de uitslag, met de verzekering dat de GGD haar de volgende dag zal bellen voor het BCO. De GGD stuurt een mail met pdf-documenten voor haarzelf en haar omgeving. Ze gaat bij haar vriend in quarantaine.


Doet het virus er dan altijd een kwartier over?

De GGD belt en Van de Water geeft gegevens van mensen met wie ze langer dan een kwartier op minder dan anderhalve meter is geweest. 'Alle anderen zijn niet relevant voor het bron- en contactonderzoek, zeggen ze. Ik vind dat raar. Doet het virus er dan altijd een kwartier over?' Ze vertelt dat sommige vriendinnen niet willen dat ze hun naam doorgeeft. Dat verbaast de GGD-medewerker. Maar geeft iedereen dan namen van vrienden door zonder eerst om toestemming te hebben gevraagd?
 

Knagend schuldgevoel

Van de Water vertelt dat ze last heeft van een knagend schuldgevoel. De GGD onderneemt ondertussen nauwelijks actie, geen van de opgegeven mensen is benaderd. Ze gaat zelf naar de kroeg om deze in te lichten, omdat de GGD dat nog niet heeft gedaan. De barvrouw blijkt intussen positief getest, maar twijfelt of ze de naam van een collega moet melden. Als deze in quarantaine moet, mist ze twee weken inkomen.

 

Dwang?

Gaat dwang helpen om de bereidheid van mensen om mee te werken aan het bron- en contactonderzoek te vergroten? Dat is de vraag, denkt Van de Water. 'Alle al bestaande dilemma’s blijven immers overeind, en door ‘wangedrag’ na een besmetting te criminaliseren zal ook de schaamte er niet minder op worden. Ik verwacht dat veel mensen ervoor zullen kiezen zich helemaal niet meer te laten testen, om problemen voor zichzelf en hun vrienden te voorkomen.'

 

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.
Reportage over bron- en contactonderzoek: 'De GGD heeft weinig slagkracht'

Meer artikelen met dit thema

ANT stuurt brandbrief naar minister: 'Zorgverzekeraars laten ruim half miljoen kinderen in de kou staan'
flash_onNieuws

ANT stuurt brandbrief naar minister: 'Zorgverzekeraars laten ruim half miljoen kinderen in de kou staan'

6 sep 2019 timer2 min
Zo'n 600.000 kinderen in Nederland gaan nooit naar de tandarts. Dat signaleert de Associatie Nederlandse…
Lees verder »
'Wet arbeidsmarkt in balans' versoepelt ontslagrecht per 1 januari 2020
flash_onNieuws

'Wet arbeidsmarkt in balans' versoepelt ontslagrecht per 1 januari 2020

5 sep 2019 timer4 min
Met de inwerkintreding van de Wet arbeidsmarkt in balans (Wab) wordt een nieuwe ontslaggrond geïntroduceerd die…
Lees verder »

Huisarts ontvangt flinke fiscale naheffing voor coöperatieconstructie

5 sep 2019 timer3 min
Een recente publicatie van de Rechtbank Den Haag, naar aanleiding van een uitspraak op 15 mei 2019, heeft nog eens…
Lees verder »
KNMT opnieuw kritisch: 'VGZ gaat op de stoel van de tandarts zitten’
flash_onNieuws

KNMT opnieuw kritisch: 'VGZ gaat op de stoel van de tandarts zitten’

4 sep 2019 timer3 min
‘Werkelijk alle partijen in het veld hebben problemen met het centrale inkoopbeleid van zorgverzekeraar VGZ wat…
Lees verder »
Harry Geurkink, Fysiotherapie De Romei en coöperatie ‘Fysiocare Zuidoost Gelderland’
flash_onNieuws

Harry Geurkink over coöperatie Fysiocare: ‘We hebben onze database beter op orde dan de zorgverzekeraar’

29 aug 2019 timer5 min
Harry Geurkink is een van de initiatiefnemers van de regionale coöperatie ‘Fysiocare Zuidoost Gelderland’, waar 26…
Lees verder »
Zorgverzekeraars wijzen vaker op belang mondzorg bij kinderen
flash_onNieuws

Zorgverzekeraars wijzen vaker op belang mondzorg bij kinderen

28 aug 2019 timer2 min
Associatie Nederlandse Tandartsen (ANT) benaderde vorig jaar zorgverzekeraars om aandacht te vragen voor kinderen…
Lees verder »
Fysiotherapie via videoconsult nu mogelijk onder prestatiecode 1000
flash_onNieuws

Fysiotherapie via videoconsult nu mogelijk onder prestatiecode 1000

22 aug 2019 timer2 min
Frank van Zon, programmadirecteur Physitrack, deed onderzoek naar behandelingen via een videoconsult, waarmee…
Lees verder »
ANT: ‘Verzekeraars, doe meer aan toegang mondzorg kinderen’
flash_onNieuws

ANT: ‘Verzekeraars, doe meer aan toegang mondzorg kinderen’

21 aug 2019 timer2 min
Tandartsorganisatie ANT vindt dat verzekeraars meer kunnen doen aan de toegang tot mondzorg van kinderen.…
Lees verder »