Waarom collega’s niet aardig tegen elkaar zijn
Experimenten
Doctoraalstudent Peter Belmi en de beroemde professor organisatiegedrag Jeffrey Pfeffer voerden vijf experimentele studies uit om te onderzoeken hoe mensen op gunsten reageren. In een onderzoek met 325 participanten werd een deel van deze participanten verteld dat een persoonlijke kennis hen mee uit eten zou nemen. Een ander deel werd verteld dat een collega hen mee uit eten neemt. De participanten die door een collega mee uit eten worden genomen voelden minder de neiging om iets aardigs terug te doen dan de participanten die door een persoonlijke kennis mee uit eten werden genomen.
In een ander experiment werd participanten verteld dat ze een lift van het vliegveld naar huis kregen van een vriend of van een collega. Als hen gevraagd werd of ze hetzelfde wilden doen voor hun kennis of collega, voelden respondenten die een lift kregen van een collega daar minder voor als hen verteld werd dat deze collega in de toekomst niet veel voor hen kon betekenen. Pfeffer: "Mensen moeten niet verwachten dat ze iets terugkrijgen, zeker niet in een organisatorische context."
Werkomgeving
Er is iets aan de werkomgeving dat ervoor zorgt – of dat zelfs beloont – dat mensen egoïstischer worden. De wetenschappers concluderen dat alleen denken aan de werkomgeving er al voor zorgt dat mensen meer gaan calculeren.
Organisatie toekomstgericht
Het is geen natuurlijk gedrag om je egoïstisch te gedragen. Uit een overweldigende hoeveelheid wetenschappelijk materiaal blijkt immers dat mensen juist geprogrammeerd zijn om gunsten te retourneren. Dat levert voordeel op. Maar op het werk is dat dus anders. Volgens Pfeffer zijn organisaties meer op de toekomst gericht. Organisaties benadrukken calculerend gedrag, eerder dan moraliteit en plichtsbesef. Werkgevers gaan calculerend om met hun personeel. Zijn ze productief genoeg? Moeten we mensen ontslaan om kosten te besparen? Medewerkers kopiëren dit calculerende gedrag.
Tactiek
De beste tactiek voor medewerkers is volgens Pfeffer om egoïstisch gedrag van collega's te verwachten. "Mensen moeten voor zichzelf zorgen. Niet verwachten dat iemand anders voor ze zorgt." Dat is volgens Pfeffer een deprimerende, maar onontkoombare, conclusie.

Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Michel Fortman (VvAA) over ziekteverzuim bij Fysiopraktijk Anno Nu: ‘Contact met werknemer tijdens het verzuim is essentieel’
3 okt 2023 5 minWat kun je het beste doen als een medewerker ziek is? Hoe kun je ziekteverzuim voorkomen?…
Erik van Dam (VvAA) over zzp’en en regeldruk na Rutte IV: ‘Unieke kans voor herbezinning’
28 sep 2023 6 minWelke beslissingen kan het demissionaire kabinet over de eerste lijn nog nemen, zoals over de…
InterShift en Agilio: Intelligente software die praktijkmanagers bij al hun taken ondersteunt
26 sep 2023 4 minInterShift, bij huisartsen bekend als de aanbieder van roostersoftware voor…
‘Employer branding en modern werkgeverschap’: een sterk merk voor personeelsbinding en profilering
21 sep 2023 6 minDrie tips van Nora Ennahachi (MyDent) om je praktijk te laten bloeien: ‘Voel je nergens te goed voor’
7 sep 2023 6 minKirsten Elenbaas-Baane: ‘Bij employer branding hoort simpelweg: beloftes nakomen’
14 aug 2023 6 minKirsten Elenbaas-Baane, directeur van communicatie-adviesbureau ZorgPromotor, verzorgt op 5 september het…
Reactie toevoegen