Zo wordt uw praktijk een lerende organisatie

dinsdag 12 juni 2018
timer 4 min
Een organisatie die blijft leren levert niet alleen betere zorg, het is er ook fijner werken. Hoe wordt jouw praktijk een lerende organisatie? Peter Senge’s model geeft handvatten.

Heb je ook het idee dat sommige van je praktijkgenoten blijven vastzitten in onbehulpzame patronen? Of erger jij je aan een medewerker die niet snapt wat je bedoelde? Stel je voor dat de ene medewerker erop gefocust is om de praktijk te laten groeien om zo efficiëntere zorg aan te kunnen bieden en een andere medewerker heeft het idee om de praktijk zo klein mogelijk te houden om zo persoonlijke zorg te kunnen waarborgen. Hun verschillende mentale modellen hebben bijgedragen tot een tegenstrijdige visie.

 

Het model

Peter Senge geeft met zijn theorie The Fifth Discipline: The Art & Practice of the Learning organization handvatten om daar iets aan te doen. Uitgangspunt van Senge is om het lerende vermogen van je organisatie te vergroten. Immers hoe sneller je in staat bent om te leren, hoe beter je als organisatie kan functioneren, hoe plezieriger het is om er te werken en hoe betere kwaliteit van zorg je kan leveren. Hij identificeert vijf disciplines die je helpen om het lerende vermogen te versterken. Het belangrijkste uitgangspunt voor het begrijpen en toepassen van deze vijf disciplines is te begrijpen dat ze allemaal met elkaar verbonden zijn.

 

In de praktijk 

1.     Een gedeelde visie opbouwen

Wat voor een praktijk willen wij zijn over 3 of 5 jaar, dat beschrijf je in de visie. Het is een haalbaar toekomstbeeld. Wanneer niet iedereen in de praktijk hetzelfde doel nastreeft geeft dit op termijn steeds meer ongemak, dit kan voorkomen worden door regelmatig het toekomstbeeld met elkaar te bespreken.

 

2.     Identificeren van mentale modellen
Mentale modellen zijn de aannames en generalisaties die acties van mensen beïnvloeden. Een voorbeeld van een mentaal model dat in veel organisaties leeft is hiërarchie: ‘Als de dokter het zegt…’ Nieuwe gedeelde normen en waarden kunnen de beperkende krachten van hiërarchie in de praktijk doorbreken, zodat de teamleden gelijkwaardig worden.

 

3.     Persoonlijk meesterschap
Wanneer een medewerker in staat is om proactief en continu te blijven leren en de ruimte krijgt om te werken aan resultaten die voor haarzelf belangrijk zijn, voelt zij zich meer verbonden en verantwoordelijk voor de ontwikkelingen in de praktijk. Door dat gevoel van verantwoordelijkheid zoekt de medewerker naar meer duurzame oplossingen.

 

4.     Teamleren
Goed teamwerk leidt tot resultaten die individuen alleen niet hadden kunnen realiseren en de individuen in een team leren meer en sneller in een team dan alleen. Belangrijk voor teamleren is dat individuen bereid zijn hun mentale modellen tijdelijk aan de kant te zetten en hun manier van denken te laten beïnvloeden door teamleden. Daarbij hebben de leidinggevenden in het team een voorbeeldrol.

 

5.     Denken in systemen
Gun jezelf het perspectief van het geheel. Benader jouw organisatie als één organisme in plaats van het op te hakken in kleine afzonderlijke onderdelen. Zoals Senge zelf beschrijft: ‘als je een olifant opdeelt in twee stukken heb je geen twee kleine olifanten.’ Bijvoorbeeld: de prestaties van het ICT-systeem hebben invloed op de productiviteit van de assistentes.

 

Aan de slag

1.     Organiseer een sessie waarin je met collega's verkent wat jullie toekomstbeeld is. Wat zie je als belangrijke ontwikkelingen in de gezondheidszorg en welke rol willen jullie daarin spelen?

2.     Kies een thema uit dat speelt en laat eens iemand in kaart brengen wat er leeft aan aannames binnen de organisatie. Bijvoorbeeld "ICT is altijd een probleem" of "Ik kan niet omgaan met computers". Kijk daarna met elkaar of er ruimte is voor nieuwe aannames, bijvoorbeeld: "ICT helpt ons onze doelen bereiken."

3.     Daag medewerkers uit om zelf aan hun lerende vermogen te werken, bijvoorbeeld door een persoonlijk opleidingsbudget te mogen besteden binnen het kader van de visie.

4.     Maak tijd en ruimte om gezamenlijk te leren. Zorg voor bijeenkomsten waar je niet alleen bespreekt wat je doet maar ook hoe je het doet.

5.     Beschrijf voor jezelf eens je organisatie als een lichaam met verschillende organen. Waar zit het hart, wat zijn de zenuwbanen?

 

 

Linda Tolsma, beleidsadviseur en praktijkmanager huisartsenzorg, linkedin.com/in/lindatolsma

Guido Verboom, community- en organisatieadviseur, linkedin.com/in/guidoverboom

 

 

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.
Zo wordt uw praktijk een lerende organisatie

Meer artikelen met dit thema

Een goed team in één dag
person_outlineBlog

Een goed team in één dag

15 mei 2019 timer1 min
Marloes den Heijer, leiderschapscoach voor tandartsen, stelt: ‘Een gezonde mond krijg je niet in één dag. Daar…
Lees verder »
Innovatieve fysiotherapie: van interdisciplinair naar transdisciplinair
person_outlineBlog

Innovatieve fysiotherapie: van interdisciplinair naar transdisciplinair

14 mei 2019 timer3 min
Waarom is innoveren voor een fysiotherapieorganisatie vaak zo lastig? Doordat binnen een complexe en dynamische…
Lees verder »
Erik Dijkstra  (LHV): ‘Plan van Aanpak huisartsentekorten focust op opleiden en arbeidsmarkt’
mic_external_onInterview

Erik Dijkstra (LHV): ‘Plan van Aanpak huisartsentekorten focust op opleiden en arbeidsmarkt’

13 mei 2019 timer5 min
De Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) en het ministerie van VWS werken samen aan het Plan van Aanpak…
Lees verder »
Hoe voer je een lastig gesprek? Vier handreikingen
flash_onNieuws

Hoe voer je een lastig gesprek? Vier handreikingen

9 mei 2019 timer3 min
Paul Wormer geeft in zijn nieuwe blog vier tips voor het voeren van een lastig gesprek. Zijn centrale boodschap:…
Lees verder »
7 stappen om een productieve teammeeting te leiden
person_outlineBlog

7 stappen om een productieve teammeeting te leiden

6 mei 2019 timer4 min
Een voorwaarde voor een succesvolle tandartspraktijk is een succesvol team. Om het team zo succesvol mogelijk te…
Lees verder »
'Juiste zorg op de juiste plek' vertaald in regels medisch-specialistische zorg 2020
flash_onNieuws

'Juiste zorg op de juiste plek' vertaald in regels medisch-specialistische zorg 2020

29 apr 2019 timer3 min
‘Juiste zorg op de juiste plek’ is een initiatief van zorgpartijen, gesteund door het ministerie van…
Lees verder »

Brenda van Gent (Actiegroep Fysiotherapie): ‘Snel verbeteringen nodig in werkklimaat van fysio's’

24 apr 2019 timer5 min
Fysiotherapeute Brenda van Gent nam eind 2017 met collega Marcel Pool het initiatief tot de Actiegroep…
Lees verder »
De toekomst van uw fysiotherapiepraktijk
person_outlineBlog

De toekomst van uw fysiotherapiepraktijk

23 apr 2019 timer3 min
Steeds vaker spreek ik fysiotherapeuten die nadenken over de nabije toekomst. Wil ik uitbreiden met mijn praktijk…
Lees verder »