Chris Bruijn over Paramedisch Platform Flevoland en het IZA: ‘Naar een zorgsysteem waarin we samen optrekken zonder rompslomp’

Chris Bruijn is eigenaar van fysiopraktijk KernGezond en voorzitter van het Paramedisch Platform Flevoland. Hij schetst de uitdagingen en kansen die het Integraal Zorgakkoord (IZA) biedt aan paramedische zorgprofessionals. Bruijn vertelt over het belang van samenwerking, innovatie en een sterke regionale organisatie die 30 paramedische praktijken in Flevoland vertegenwoordigt.

Chris Bruijn is sinds 2011 eigenaar van de praktijk KernGezond in Lelystad, een fysiopraktijk die ooit in 1978 in een garage van start ging. Na 2001 groeide KernGezond uit tot een gezondheidscentrum waarin kleine zelfstandige zorgverleners, zoals diëtisten, podotherapeuten en fysiotherapeuten hun praktijken samen onderbrachten. KernGezond bood onderdak, maar ook daadwerkelijke samenwerking en administratieve ondersteuning. Chris Bruijn kwam in 2007 bij KernGezond in dienst, na een sportieve loopbaan in het waterpolo. Hij bracht niet alleen nieuwe energie in, maar ook nieuw ondernemerschap. In 2011 nam Bruijn KernGezond over en zette in op verdere groei.

‘Tussen 2009 en 2017 breidden we uit naar meerdere locaties buiten Lelystad zoals Mijdrecht, Zeist en Haarlem’, vertelt Bruijn. ‘De locatie in Lelystad zelf groeide ook aanzienlijk: van een kleinere praktijk naar een modern centrum van liefst 2500 vierkante meter, met fitnessruimtes, squashbanen en toegang tot een zwembad. Doordat we snel groeiden ontstond ook de behoefte om de kwaliteit van zorg op de verschillende locaties te waarborgen. In 2021 namen we daarom FysioLinks over, een scholingsinstituut voor nascholingscursussen in de fysiotherapie. Hiermee hebben we de basis gelegd voor een eigen academie, gericht op het opleiden van eigen personeel en zorgverleners uit heel Nederland.’

Hoe kwam je bij het initiatief tot Paramedisch Platform Flevoland? Kwam dat doordat je in je eigen praktijk al gewend was multidisciplinair samen te werken?

‘Ik vind het leuk om steeds nieuwe dingen te doen. In onze praktijk verhuren we ook behandelruimtes aan verloskundigen, diëtisten, psychologen, podotherapeuten en masseurs. We werken dus samen met paramedici en andere zorgaanbieders, die ons helpen om het netwerk verbreden waarmee we patiënten kunnen helpen. Vervolgens ben ik me bezig gaan houden met de opzet van een regio-organisatie, vooral omdat we best voor grote uitdagingen in de zorg staan en in de paramedie in het bijzonder. Tegelijk viel me ook op dat paramedici vaak ontbraken bij de overleggen over regiobeelden en de regioplannen.’

‘Mijn betrokkenheid komt dus eigenlijk voort uit de frustratie die ik daarover al jaren voel. We werden als paramedici vaak overgeslagen in belangrijke zorgbesprekingen. Bij de vraag ‘Wie nodigen we uit om mee te praten over zorgbeleid?’ was vaak het antwoord: ‘De paramedici? Maar die zijn niet georganiseerd.’ Dat was een gemiste kans, want wij spelen een cruciale rol in preventie en nazorg. Met een paar collega-praktijken besloten we daar verandering in te brengen.’

Wat was jullie aanpak om paramedici beter te gaan vertegenwoordigen?

‘We begonnen klein, met vier fysiotherapiepraktijken in Lelystad, maar wisten al snel dat het breder moest. ‘Als we iets opzetten, dan multidisciplinair,’ zeiden we. Zo brachten we fysiotherapeuten, diëtisten, ergotherapeuten, logopedisten en andere disciplines samen. Onze eerste stap was het organiseren van een bijeenkomst voor paramedici uit de regio. We nodigden iedereen uit die we konden vinden, Flevoland telt 120 paramedische praktijken. Tot onze verrassing kwam er een flinke groep opdagen. Mensen herkenden de behoefte aan betere samenwerking en wilden meehelpen.’

‘Wat ook hielp, was het landelijke programma ‘Organisatiegraad’, dat ons begeleidde bij het opzetten van een formele regio-organisatie. Wij werden uitgekozen als een van de kansrijke regio's om dit op te zetten. Uiteindelijk mondde dat in 2023 uit in het Paramedisch Platform Flevoland, als coöperatie met 30 aangesloten praktijken in de provincie buiten Almere en Zeewolde Daarbij richten we ons op drie thema’s: gezonde inwoner, gezond ouder worden en chronische zorg. We hebben als paramedie een rol bij deze thema’s, die voortkomen uit het regioplan. Zo leggen we dus de verbinding tussen het regioplan en wat wij als paramedische platform daarin kunnen betekenen.’

Bruijn vertelt dat het platform in oprichting al sinds begin 2023 betrokken was bij de opzet van de regioplannen voor Flevoland. ‘Dat hebben ze in Flevoland best wel groot aangepakt door niet alleen inwoners mee te laten denken, maar ook professionals werden uitgenodigd daaraan mee te doen. We zitten ook aan tafel bij het bestuur van de regio-organisatie, een verbindende coalitie die de plannen moet gaan invullen.’

Worden jullie door de oprichting van het PPF nu een stuk serieuzer in genomen?

‘Ja, dat heeft een aantal redenen. Een van de belangrijkste is denk ik dat we juist multidisciplinair samenwerken in het platform, waardoor we ook een bredere vertegenwoordiging hebben. Bestuurders zien dat de paramedie in de uitvoering een belangrijke groep is, maar tot voor kort ook een beetje ongrijpbare groep. Toen we ons dus presenteerden als aanspreekpunt voor de paramedie, werd er ook dankbaar gebruik van gemaakt. Tegelijk heeft de oprichting van het platform ons ook geholpen om mee te kunnen doen in het programma Versterking Eerste Lijn Zorg. Daarmee hebben we ook weer de mogelijkheid om onze organisatie te versterken.’

Hoe sluit het platform aan bij het Integraal Zorgakkoord (IZA)?

‘Het IZA is de perfecte aanleiding om de samenwerking in de regio te verbeteren. Het vraagt van zorgprofessionals om beter samen te werken en zorg dichter bij huis te organiseren. Paramedici spelen daar een sleutelrol in, omdat wij vaak de verbinding leggen tussen huisartsen, ziekenhuizen en het sociaal domein.’

‘Een voorbeeld is onze betrokkenheid bij valpreventie. Vanuit het IZA is er subsidie beschikbaar via gemeentelijke preventiebudgetten. Voorheen was dat lastig te benutten, omdat een gemeente niet zomaar één praktijk kan bevoordelen. Als platform kunnen we nu wél afspraken maken namens alle paramedici in de regio. Daardoor konden we een ketenaanpak opzetten waarbij fysiotherapeuten ouderen begeleiden om vallen te voorkomen. Het mooie is dat deze aanpak niet alleen interventies financiert, maar ook de coördinatie. ‘Voor het eerst voelen we ons echt serieus genomen,’ merkten collega’s op.’

Hoe verandert het IZA de samenwerking met andere zorgdisciplines, zoals huisartsen?

‘Het IZA zet sterk in op versterking van de eerste lijn, en daar horen wij als paramedici bij. Via ons platform hebben we bijvoorbeeld betere contacten met huisartsencoöperaties opgebouwd. Voorheen was het lastig om structureel samen te werken, maar nu kunnen we gezamenlijke projecten opzetten.’

‘Een goed voorbeeld is de pilot die we aan het opzetten zijn met Extended Scope-fysiotherapeuten. Dit zijn gespecialiseerde fysiotherapeuten die klachten aan het bewegingsapparaat beoordelen, taken die normaal bij de huisarts liggen. Hierdoor ontlasten we huisartsen, die het al ontzettend druk hebben. ‘We hadden eerder geen idee wat een Extended Scope-fysiotherapeut precies deed,’ gaf een huisarts laatst toe. Nu werken twee huisartsen uit de regio met ons samen, dankzij presentaties die we vanuit het platform hebben gegeven.’

Welke uitdagingen komen jullie tegen?

‘De grootste uitdaging is financiering. Veel projecten worden nu mogelijk gemaakt door tijdelijke subsidies. Dat is fijn voor de opstart, maar er ontbreekt vaak structurele financiering. Daarnaast hebben we te maken met een tekort aan zorgprofessionals. Veel praktijken, waaronder die van mij, hebben vacatures die maar moeilijk ingevuld worden. ‘De wachtlijsten groeien,’ hoor ik vaak van collega’s. Dit maakt praktisch wel lastig om nieuwe projecten grootschalig uit te voeren.’

‘Daarnaast is er nog de complexiteit van regionale samenwerking. Het zorglandschap in Flevoland is divers: van het stedelijke Lelystad tot meer afgelegen gebieden als Urk. ‘Hoe zorg je dat iedereen zich gehoord voelt?’ is een vraag die we continu moeten beantwoorden.’

Welke successen hebben jullie tot nu toe behaald?

‘Een groot succes is onze betrokkenheid bij regionale zorgplannen. Toen de regiobeelden voor Flevoland werden opgesteld, zaten we vanaf het begin aan tafel. Dit was een grote verandering. Waar paramedici vroeger genegeerd werden, worden we nu gezien als serieuze gesprekspartner. Daarnaast hebben we met valpreventie en het Oncologisch Zorgnetwerk tastbare resultaten geboekt. Maar misschien nog belangrijker: ons platform heeft een aanspreekpunt gecreëerd voor paramedici. ‘We weten nu wie we moeten bellen,’ zei een beleidsmedewerker van een zorgverzekeraar onlangs. Dat voelt als erkenning.’

Wat merken patiënten van deze veranderingen?

‘Patiënten profiteren van betere samenwerking. Ze hoeven minder langs verschillende loketten, omdat zorgverleners beter op elkaar zijn afgestemd. Bijvoorbeeld bij valpreventie: een oudere die risico loopt, krijgt via ons netwerk direct toegang tot de juiste hulp. Nog zie je in de hele zorg dat er mensen op plekken zitten die daar niet horen en daardoor plekken bezet houden voor mensen die er wel horen. Ook experimenteren we met nieuwe vormen van zorg, zoals e-health. ‘We willen dat patiënten niet alleen zorg krijgen als ze ziek zijn, maar ook begeleiding om gezond te blijven,’ zeg ik altijd tegen mijn team. Die verschuiving naar preventie is essentieel.’

Hoe zie je de toekomst van het paramedisch platform?

‘Eerlijk gezegd staat ons platform zelf nog in de kinderschoenen. We willen groeien en professionaliseren, bijvoorbeeld door een ondersteuningsbureau op te richten. ‘We moeten nu een stevige basis leggen,’ zeg ik vaak.’

‘We hebben drie prioriteiten: bestuurlijke vertegenwoordiging, zorginhoudelijke vernieuwing en scholing. Dat betekent dat we op elk bestuurlijk niveau, van lokaal tot regionaal, een stem willen hebben. Ook willen we inhoudelijk bijdragen aan projecten zoals valpreventie, maar ook aan nieuwe initiatieven zoals leefstijlinterventies. We werken bijvoorbeeld aan een scholingsprogramma voor paramedici, zodat zij beter voorbereid zijn op de eisen van het IZA.’

Wat hoop je dat het IZA over een paar jaar heeft bereikt?

‘Mijn hoop is dat paramedici niet alleen een vaste plek in de zorgketen hebben, maar dat ons werk structureel wordt ondersteund. Het IZA biedt een kans om de samenwerking in de zorg te verbeteren en barrières weg te nemen. Ik droom van een zorgsysteem waarin we echt samen optrekken, zonder bureaucratische rompslomp. ‘Niet meer langs verschillende loketten voor hulp,’ zoals een patiënt het laatst verwoordde. Dat is waar we naartoe moeten.’

Wat zou je andere regio’s aanraden die een paramedisch platform willen opzetten?

‘Begin met kleine stappen. Zoek collega’s die dezelfde ambitie hebben en start een gesprek. Het hoeft niet meteen perfect te zijn. ‘Het belangrijkste is dat je begint,’ zeg ik altijd. Kijk naar wat je gemeenschappelijk hebt. Paramedici zijn misschien een diverse groep, maar we hebben allemaal hetzelfde doel: mensen gezonder maken. Als we samenwerken, zijn we sterker.’

Links:

• Chris Bruijn, Fysiopraktijk KernGezond en Paramedisch Platform Flevoland
• Bart Smit (HOOG) over de voortgang van het IZA in de regio: ‘Huisarts wordt cruciale schakel tussen zorg en sociaal domein’, 20 november 2024
• Wouter Bos (Menzis) stelt dat akkoorden als IZA niet meer werken: 'Zorg wordt alleen toekomstbestendig met meer dwang en drang en heldere beleidskeuzes’, 19 november 2024