Dite Husselman: 'Eerste lijn dient meer haar maatschappelijke rol op te nemen‘

maandag 28 september 2020
timer 5 min
Dite Husselman is zelfstandig adviseur in eerstelijnsorganisaties. Ze schreef een boek over het besturen van huisartsenorganisaties: ‘Goed bestuur als werkwoord.’ Dat presenteerde ze eerder deze maand tijdens een fietstocht dwars door het land. ‘Als bestuurder van een huisartsenorganisatie hoor je je met je leden bezig te houden, en niet met je eigen praktijk. Huisartsen vinden het als bestuurder moeilijk om hun dokterspet af te zetten.’

Dite Husselman zag het helemaal voor zich: een intiem theater ergens midden in het land, met inspirerende sprekers en de zaal gevuld met haar netwerk. Zo zou ze haar boek presenteren. Maar corona gooide roet in het eten, dus besloot ze het boek zelf op de fiets rond te gaan brengen.

 

Begin september legde ze in vijf dagen 350 kilometer af, sprak ze zestig mensen en deelde ze 25 boeken uit. Op LinkedIn plaatste ze regelmatig berichten over de ontmoetingen en de interviews die ze met diverse mensen heeft gehouden.

 

Aansturen ingewikkeld

Het aansturen van een huisartsenorganisatie is ingewikkeld. Dat heeft Husselman vaak horen zeggen. Is het zo’n moeilijke beroepsgroep dan? ‘De beroepsgroep heeft een aantal kenmerken die aan de ene kant krachtig zijn en aan de andere kant belemmerend kunnen werken. Huisartsen hebben sterke professionele ethische waarden. Via de huisartsenopleiding worden deze waarden aan aankomende collega’s doorgegeven. Maar we leven nu in een andere tijd die ook om andere dokters en dus andere waarden vraagt.’

 

Dokterspet

Neem de besluitvorming in een zorggroep of coöperatie. Dat is een voorbeeld van hoe complex het besturen van een huisartsenorganisaties is. ‘Besluiten worden collectief genomen door de leden. Zo zijn de huisartsenorganisaties opgezet. Dat vereist dat bestuurders rolvast zijn. Ben je als huisarts bestuurder van een organisatie, dan hoor je je met je leden bezig te houden, daar ligt je prioriteit en niet bij je eigen praktijk.’

 

‘Maar je ziet vaak een rolvervaging. Een van de huisartsen die ik sprak in het kader van mijn boek zei het heel duidelijk: 'Als je als bestuurder optreedt, moet je je dokterspet afzetten". Je zit er niet voor je eigen belangen en die van je praktijk. Al klinkt het logisch dat je dat als praktijkhouder doet. Maar het gevolg van deze rolvervaging is dat het onduidelijk is wie wat doet en wie waarvoor verantwoordelijk is. En het maakt het lastig om veranderingen tot stand te brengen. Je moet je hier voortdurend bewust van zijn.'

 

Hard werken

Een stapeling van toezicht op toezicht is volgens Husselman niet het antwoord. Ze wil juist gebruik maken van waarden die in de eerste lijn nog vanzelfsprekend zijn: zuinige en zinnige zorg. In haar boek komt Husselman met een model, ‘Goed bestuur’, dat uitgaat van een aantal lagen waarop een huisarts functioneert.

 

In de relatie met patiënten betreft het het dienstverlenende niveau, in de samenwerking met collega’s gaat het om een professioneel niveau en de bestuurder opereert op organisatieniveau. ‘Je moet je realiseren op welk niveau je acteert en welke waarden daarbij horen. Dat is voor huisartsen lang niet altijd vanzelfsprekend. Met de titel ‘Goed bestuur als werkwoord’ wil ik zeggen dat besturen hard werken is.’

 

Huisartsentekort

Husselman kent de huisartsenwereld al twintig jaar en weet voor welke maatschappelijke opgaven de eerste lijn staat. Zoals het huisartsentekort. ‘Het is heel plaatselijk, het speelt in de ene regio meer dan in de andere. We zitten wel allemaal in dezelfde vijver te vissen. Ik zie een oplossing in meer taakherschikking, andere functies en specialismen in de praktijk zetten. Dan ontstaat een zorgcontinuüm, waarin een huisarts een kaderarts of een specialist kan inschakelen. Ook meer de-medicaliseren, van de eerste naar nulde lijn, is een goed streven. Huisartsen moeten niet steeds meer taken en zorg vanuit het ziekenhuis erbij krijgen, maar laten we de omstandigheden zodanig aanpassen dat er minder kan worden doorverwezen.’

 

Werken de huisartsen over een aantal jaar in een wijkpoli, waar ook het sociaal team en de wijkagent zitten, zoals huisarts en hoogleraar huisartsgeneeskunde Anneke Kramer onlangs voorspelde? Husselman plaatst een kanttekening: ‘Dat zou kunnen op plekken waar schaarste aan huisartsen heerst. Belangrijker is dat deze partijen samenwerken in zorgnetwerken. Bovendien is het realiseren van wijkpoli’s in stedelijke gebieden door gebrek aan grond extra problematisch.

 

Maatschappelijke rol

Hoe ondernemend kan een huisarts tegenwoordig zijn? ‘De  huisarts zit enerzijds in een strak betalingsregiem, maar aan de andere kant is er vooral voor innovatie veel geld beschikbaar. Dus als een huisarts zich ondernemend en vernieuwend opstelt, zijn er wel degelijk mogelijkheden.’

 

Husselman breekt een lans voor de eerste lijn. ‘De eerste lijn vormt de basis van onze gezondheidzorg. Daar moet iedereen zich goed van bewust zijn. Dankzij de eerste lijn functioneert ons zorgsysteem goed. Ik vind dat de eerste lijn dat nog te weinig uitdraagt. Dat zou veel meer moeten gebeuren. Ik constateer dat het ziekenhuis veel meer status heeft en soms een dominante positie inneemt. Bij regionaliseringsvraagstukken werkt dat niet altijd mee. Als het aan mij ligt pakt de eerste lijn veel meer haar maatschappelijke rol op. Tegen huisartsen zeg ik: Kom uit die spreekkamer.'

 

‘Goed bestuur als werkwoord’

Dite Husselmans, ‘Goed bestuur als werkwoord’ is geschreven voor collega-bestuurders, huisartsen, toezichthouders en iedereen die meer van deze wereld wil begrijpen. Bestelinformatie vindt u hier>>

Foto: www.husselmanadvies.nl

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.
Dite Husselman: 'Eerste lijn dient meer haar maatschappelijke rol op te nemen‘

Meer artikelen met dit thema

Poeya Mohtadili. Foto: Claudia Kamergorodski
person_outlineBlog

Geborgenheid als sleutel tot eigenaarschap – bij het personeel

7 apr 2022 timer3 min
Je hebt twee soorten mensen. De een begint het nieuwe jaar met goede voornemens; de ander kan alleen het woord al…
Lees verder »

Hulp voor Huisartsen introduceert nieuw e-learning-platform en verbetertrajecten ‘op locatie’

30 mrt 2022
Hulp voor Huisartsen, onderdeel van ANW Nederland, biedt huisartsenpraktijken ondersteuning met de ‘…
Lees verder »

Tandarts Today en Tandzorg op Maat bundelen krachten: ‘Samen excelleren als werkgever’

24 mrt 2022 timer5 min
Mondzorgorganisatie Tandarts Today fuseert met Tandzorg op Maat. De directie, bestaande uit Ruben Hoefnagels als…
Lees verder »

Hulp voor Huisartsen start eigen Leercentrum en focust op goede triage

10 feb 2022 timer5 min
Hulp voor Huisartsen, onderdeel van ANW Nederland, biedt niet alleen ‘Doktersassistent op afstand’, maar heeft…
Lees verder »
Dick Groot Huisarts
mic_external_onInterview

Bijna helft huisartsen meldt burn-outklachten: ‘Vertrouwen in huisarts als professional moet weer terug’

7 feb 2022 timer4 min
Twee op de drie huisartsen overweegt eerder te stoppen vanwege een te hoge werkdruk. Bijna de helft van de…
Lees verder »
Tweederde huisartsen wil eerder stoppen vanwege werkdruk
flash_onNieuws

'Tweederde van de huisartsen overweegt eerder te stoppen vanwege werkdruk'

3 feb 2022 timer2 min
Twee op de drie huisartsen overweegt eerder te stoppen vanwege een te hoge werkdruk. Dat blijkt uit een enquête…
Lees verder »
all_inclusiveAchtergrondartikel

Een kleine survivalgids voor leidinggevenden: Zo maak je als manager het verschil

13 jan 2022 timer4 min
Meer dan ooit vraagt deze tijd van jou als leidinggevende in een medische praktijk dat je een bekwaam, duidelijk…
Lees verder »
flash_onNieuws

Stimuleringssubsidie voor opleiden VS en PA in huisartsenzorg verlengd

25 nov 2021 timer3 min
Taakherschikking is een manier om de huisartsenzorg toegankelijk en betaalbaar te houden en de kwaliteit te borgen…
Lees verder »