Huisarts Maaike Michon: ‘Aandacht voor ondernemen en leiderschap heb ik enorm gemist in de opleiding’

Maaike Michon is sinds 2014 huisarts en zocht een eigen praktijk. Ze kwam terecht in Ede, in een nieuwbouwwijk. ‘Dat durf ik wel aan, dacht ik. In een half jaar tijd heb ik samen met mijn man, die registeraccountant is, een bedrijfsplan gemaakt. We hebben onderhandeld met een bank, ons verdiept in cijfers, in een huisartseninformatiesysteem (HIS) en alles wat er komt kijken bij het aantrekken van personeel.'

 

'Het was een heel intensieve periode, spannend ook, want je hebt altijd te maken met onbekende factoren. We hebben ons goed voorbereid. We namen deel aan de vergaderingen van de gemeentelijke bouwcommissie, zodat we inzicht kregen in het aantal woningen en de oplevering. Ik werkte al drie keer per week op de huisartsenpost, waar het erg druk was omdat mensen nog geen eigen huisarts hadden. Er was een tekort aan huisartsen.’

De praktijk van Michon is gevestigd in Medisch Centrum Veluwse Poort en groeide snel. Michon is praktijkhouder en heeft daarnaast een team met twee huisartsen, een physician assistant, twee praktijkverpleegkundigen, twee praktijkondersteuners en een praktijkmanager. Dat is haar echtgenoot.

‘Ik heb circa 15 tot 20% zogeheten “hoppers”, patiënten met complexe problematiek, die zich kwetsbaar voelen. Ze voelen zich vaak niet gezien of gehoord of zijn niet snel tevreden over hun huisarts. Ze zeggen altijd: "Iedere praktijkhouder krijgt de patiënten die hij of zij verdient". Via mond-op-mondreclame komen deze patiënten bij mij terecht.’

 

Hoe is de eerste tijd gegaan?
‘Iedere praktijkhouder komt bij de start hobbels tegen. Ik ook, bij mij was dat de snelle groei. In anderhalf jaar tijd heb ik een patiëntenpopulatie opgebouwd van ruim 3000 patiënten. Ik had twee spreekkamers en dat moesten er vijf worden. Groei kost geld, dat wist ik niet als huisarts. Daar heb ik wakker van gelegen en het leverde stress op. Je kunt niet voorspellen hoe snel je zult groeien. Daar komt bij dat ik niet zakelijk onderlegd ben. Mijn man en ik hebben het hele proces samen gedaan, hij deed het naast zijn baan. Hij zei op een gegeven moment: "Zal ik mijn baan opgeven en praktijkmanager worden? Zo kan ons gezin blijven bestaan en voorkomen we dat we burn-out raken".’

 

Hoe gaat dat, samen in de praktijk werken?
‘Dat gaat heel goed. Hij heeft zijn eigen territorium. Hij geeft me advies, maar ik ben de praktijkhouder en neem de beslissingen. Ik ben de werkgever, hij is mijn werknemer.’

 

In de huisartsenopleiding is er weinig aandacht voor het ondernemerschap. Heeft u dat gemist?
‘Dat heb ik enorm gemist. Ik zit erover te denken om samen met mijn man nascholing op te zetten. Het zou goed zijn als de opleiding zich niet alleen richt op het medisch-inhoudelijke, maar ook op allerlei facetten van het ondernemerschap en leiderschap, zoals het aansturen van personeel. Je bent de eerst tijd bezig met het hoofd boven water houden. Naast de patiëntenzorg moet je je ontwikkelen als leider, als werkgever. Je moet leren aansturen, je grenzen aangeven. Dat vind ik moeilijk.'

 

'Je krijgt tijdens de opleiding geen cursus van twee weken of zo, waarin je dat geleerd wordt. Hoe hou je een functioneringsgesprek, wat staat er in een arbeidscontract, je moet het allemaal zelf uitzoeken. Mijn man opperde laatst dat het goed zou zijn als huisartsen in opleiding een keuze moeten maken: ze worden praktijkhouder of kiezen voor een andere constructie.  Mijn advies aan startende praktijkhouders is: Neem de tijd om je goed te informeren. Verzamel mensen om je heen met vakkennis, misschien wel iemand uit bedrijfsleven. Een coach of mentor is een goed idee.’

 

U staat in Ede bekend als straatdokter. Hoe zit dat?
‘Een jaar of tien geleden las ik over een straatdokter in Rotterdam, Marcel Slockers. Dat maakte direct indruk op me. Het is denk ik geen toeval dat daklozen op mijn pad zijn gekomen. Het pension van het Leger des Heils zit hier in de buurt en een deel van mijn patiënten woont daar. In Nederland hebben we 40 duizend daklozen en ik vind dat we als maatschappij 40 duizend keer gefaald hebben. We zijn geen mensenmaatschappij, maar een systeemmaatschappij. Daar wil ik wat aan doen. Ik weet niet of dat een ideaal of een wens is. Als mens, als Maaike wil ik dat.’

‘Ik kom bij deze patiënten als huisarts, ik hoef hen niet te redden. Ik probeer ervoor te zorgen dat het lichamelijk goed met hen gaat. Het lukt me om met hen in contact te komen vanwege mijn eigen levensgeschiedenis. Ik heb zelf ook ingrijpende gebeurtenissen meegemaakt, zoals een turbulente scheiding van mijn ouders en een gehandicapt zusjes als gevolg van een ongeluk. Ik vind het prettig en belangrijk om naar het levensverhaal van deze patiënten te luisteren en zo hun vertrouwen te winnen. En niet meteen naar hun klachten te gaan.’

 

Deze patiënten zijn onverzekerd. Hoe zit dat financieel?
‘Er is een regeling voor onverzekerden waar je als huisarts een beroep op kunt doen. Het is fijn dat mijn man dat allemaal uitgezocht heeft. Ik weet nu uit ervaring dat het zo belangrijk is om iemand in je praktijk te hebben die goed financieel administratief onderlegd is en die daar ook plezier aan beleeft. Als ik het zelf zou moeten doen, zou het een puinhoop worden.’

 

Hoe ziet u de toekomst van de huisartsenzorg?
‘Ik denk we meer moeten vernieuwen, bijvoorbeeld taken moeten delegeren. Ik heb zelf ondersteunend zorgmedewerkers in dienst. Het is daarnaast belangrijk dat we samen een front vormen met de zorgverzekeraars. Ik vind niet dat ze op onze stoel zijn gaan zitten, maar we moeten betere financiële afspraken maken. Voor een consult met een patiënt met psychiatrische problemen dat drie kwartier duurt, mag ik twintig euro declareren. Dat honorarium staat niet in verhouding tot de tijd en de complexiteit van het consult.’

 

Denkt u het lang vol te kunnen houden op deze manier?
‘Over het algemeen wel, maar er zijn momenten dat ik denk van niet. Dit vak vereist dat je als mens goed in balans bent, maar dat lukt natuurlijk niet altijd, want het leven is breekbaar. Zo is onlangs mijn vader overleden. Ik kan dan minder scherp zijn. Ik heb ook mijn kwetsbaarheden.’