Huisarts René van den Berg over het ‘offshore model’: ‘Zo maken we het huisartsenvak weer behapbaar’

vrijdag 19 juli 2024

timer 6 min

Huisarts René van den Berg van praktijk Texelstroom

Huisarts René van den Berg over het 'offshore model': 'Het voelt geweldig. Ik geloof echt heilig in het plan en de meeste mensen die ik spreek, vinden het ook prima.' (Foto: Texelstroom)

Huisarts René van den Berg introduceerde het zogeheten ‘offshore model’ in zijn huisartsenpraktijk in Den Helder. René en zijn collega werken daarbij om en om vier, zes of negen weken, waarna ze afwisselend weer een aantal weken vrij zijn. Doel is een betere balans tussen werk en privé: na bijvoorbeeld zes weken werken hebben ze weer voldoende tijd om zich op te laden. Het model is dé manier is om het praktijkhouderschap weer aantrekkelijker te maken, stelt Van den Berg. ‘Na zes weken kom je echt met nieuwe energie terug. Dat werkt echt zo.’

René van den Berg (58) runt zijn praktijk Texelstroom inmiddels 19 jaar, eerst als onderdeel van een HOED en vanaf 2011 zelfstandig. ‘We hebben een grote praktijk, met ongeveer 3000 patiënten. We zijn goed georganiseerd, geaccrediteerd, we doen bloedafnames, ECG’s en kleine ingrepen. Ook doe ik sinds negen jaar ooglidcorrecties (Ooglidcorrectie Den Helder). Daarnaast ben ik al twaalf jaar actief als huisartsenopleider. Dat vind ik heel leuk, opleiden is mijn lust en mijn leven.’

Laagdrempelige praktijk

Van den Berg vertelt dat hij een uitgesproken visie heeft over praktijkvoering. ‘Ik vind dat onze praktijk een hele laagdrempelige, professionele, vriendelijke uitstraling moet hebben. Hospitality staat voorop, mensen moeten zich welkom voelen en niet worden afgesnauwd door een pitbull van een assistente. We hebben het zo ingericht dat mensen altijd terecht kunnen op de dag dat ze bellen voor een afspraak. Dat betekent wel dat ze vandaag niet kunnen bellen voor een afspraak volgende week. Wel geven we daarvoor drie plekjes weg per ochtend, maar verder houden we de agenda leeg.’

Anders leven

Het idee voor het ‘offshore model’ ontstond drie jaar geleden, na een roadtrip door Europa, herinnert Van den Berg zich. ‘Die reis smaakte naar meer. Ik dacht: hou ik dit leven als huisarts nog twaalf jaar vol tot mijn pensioen? Of verkopen we ons huis en praktijk en gaan we andere dingen doen, met af en toe werken als waarnemer? We hebben toen ons huis verkocht en een huis gekocht in Frankrijk. Leuk, maar dan moet je wel tijd hebben om erheen te kunnen. Als ik mijn praktijk ook verkoop en ga waarnemen, moet ik het opleiden missen, en dat vind ik juist zo leuk.’

Om en om de praktijk runnen

In dezelfde periode nam Van den Berg ook een dag waar in Friesland. ‘Ik vond het verschrikkelijk. Ik voelde me een beginneling, kende het systeem niet en kreeg ingewikkelde patiënten op mijn spreekuur. Ik dacht: dit is het niet voor mij. Toen kwam dit idee naar boven: als ik nou iemand kan vinden die dit ook wil en die samen met mij de praktijk wil runnen, dan doen we dat gewoon om en om. Dan heb je de ideale baan wat mij betreft, ook als je samen een AIOS kunt opleiden. Toen heb ik daar een stukje over geschreven en op internet gezet. Daar kreeg ik veel positieve reacties op en zelfs een gegadigde als nieuwe collega.’

De reputatie van Den Helder – als afgelegen gemeente met sociale problematiek – hielp echter niet mee. ‘Ik ben ook vaak wel bezorgd dat ik geen huisarts in opleiding krijg, omdat Den Helder te ver weg lijkt, maar dat lukt gelukkig toch steeds weer. Onze huisartsencoöperatie HKN organiseert twee keer per jaar de zogeheten ‘Razende Bol Driedaagse’ om huisartsen kennis te laten maken met de Kop van Noord-Holland en hoe leuk het werken hier is.’

Het model werkt

In maart 2023 vond Van den Berg een nieuwe collega, die het avontuur met het offshore model wel wilde aangaan. ‘Ze begon als waarnemer, omdat we wilden kijken hoe het zou lopen. Patiënten moeten een klik met haar hebben en het moet passen in onze visie op het runnen van de praktijk. De meeste dingen gingen goed, maar uiteindelijk was de match met het team er niet helemaal. Toch vond ik dit nog steeds een heel goed plan en ging een nieuw iemand zoeken. Ik heb nu immers ervaring en weet dat het model werkt. Ik weet hoe ik me voel als ik weg ben en hoe ik me erbij voel als ik hier weer ben.’

En, hoe voelt het? Hoe heeft u het ervaren als het gaat om vermindering van werkdruk?
‘Het voelt geweldig. Je weet dat het druk kan zijn in die zes weken, maar dat je daarna weer weg kunt en de praktijk met een gerust hart achter kunt laten. Ik kon ook mijn skivakantie in januari al boeken, in plaats van eerst naar een waarnemer te zoeken, wat vaak een hele onderneming was. Na zes weken kom je met nieuwe energie terug. Dat werkt echt zo.’

Kunt u de continuïteit van de zorg waarborgen?
‘Terechte vraag. Als je een praktijk met bijvoorbeeld twee parttimers draait – de een werkt twee dagen, de ander drie – dan denk ik dat de continuïteit daar misschien wel minder is, dan als je zes weken achter elkaar werkt. We hebben een elektronisch patiëntendossier, waardoor ik volledig op de hoogte kan blijven.’

‘Bovendien hebben we altijd aan het eind van de werkperiode een uitgebreide overdracht. Daarbij hang ik anderhalf uur aan de lijn om alle patiënten, alle issues op de werkvloer en de ontwikkelingen rondom de huisarts in opleiding uitvoerig te bespreken. We houden ook een online leergesprek met de AIOS in de week voordat ik weer terugkom. Als je normaliter op vakantie gaat en je hebt drie weken waarneming – met vaak verschillende waarnemers – dan heb je niet of nauwelijks een overdracht. Nu wist ik op het eind van een periode telkens precies wat er gaande was.’

‘Daarnaast is de praktijk dusdanig georganiseerd dat ik als praktijkhouder weinig administratieve lasten ervaar. Op dat punt heb ik ook niet de behoefte aan een collega om alles mee te delen. Ik regel veel online en hebben we een praktijkmanager die veel dingen doet, maar dat is niet genoeg om te verdelen tussen twee maten. Ik hoef daarom niet per se een medepraktijkhouder, maar zou het prima vinden als iemand als HIDHA of als waarnemer het plan met mij wil voortzetten.’

Moesten er nog regels worden aangepast om het offshore model in te voeren?
‘De regelgeving voor opleiding van huisartsen is vastgelegd bij de Registratiecommissie Geneeskundige Specialismen (RGS). Zij dicteren dat je wel met z'n tweeën mag opleiden, maar je hebt altijd een hoofdopleider en een duo-opleider. De hoofdopleider moet minimaal 40% van de week aanwezig zijn op de praktijk en dat mag je niet middelen over een jaar.'

'Omdat ik in deze manier van werken geloofde, heb ik uitvoerig gecorrespondeerd met de RGS en uitgebreid de secretaris van de RGS gesproken. Zij zag het uiteindelijk wel zitten en zei: “We moeten even kijken hoe we het in kunnen passen in de huidige regels. Lukt dat niet, dan maken we er een pilot van.” Die pilot gaan we het eind van het jaar evalueren. Ik denk dat het op zich prima werkt.’

Hoe reageren patiënten op het model?
‘We hebben aan iedereen een e-mail gestuurd en sommige mensen reageerden spontaan: “Goed dat je dit doet, want huisartsen raken steeds vaker burn-out.” Ook patiënten op het spreekuur zijn geïnteresseerd: “Ga je weer weg? Waar ga je naar toe en wat een leuke collega heb je.” Soms zijn er natuurlijk wel issues, zoals een euthanasie die tijdens een wissel van weken dreigt plaats te vinden. Dan moet je improviseren, bijvoorbeeld door langer te blijven. We schuiven dan zo nodig met de weken.’

Hoe regelt u het financieel?
‘We hebben een grote praktijk met een hoge omzet en daar kan ik prima een waarnemer of HIDHA van betalen die 50% werkt. Samengaan met een andere praktijkhouder is voor mij financieel niet per se heel aantrekkelijk, maar met de juiste collega sluit ik een maatschap op termijn niet uit, zolang het maar een win-win situatie is. Ik kan niet verwachten dat ik 50% werk en nog steeds 100% verdien. Dus je moet ook keuzes maken.’

Kunt u het ook combineren met uw werk als cosmetisch huisarts?
´Dat is soms een beetje puzzelen. Als ik mensen behandel dan hebben ze eerst een intake. Dus dat vereist wat logistieke aanpassingen en soms moet ik in kortere tijd wat meer ooglidcorrecties inplannen.'

Hoe gaat u nu verder?
‘Ik heb een nieuwe collega gevonden en we gaan waarschijnlijk dit avontuur aan. Ik geloof echt heilig in het plan en de meeste mensen die ik spreek, vinden dat ook allemaal prima. Ik geloof dat dit een manier kan zijn om het huisartsenvak behapbaar te houden voor iedereen. Praktijkhouders hebben vaak gedoe met waarneming als die niet geregeld kan worden.’

‘Het offshore-model kan een stimulans zijn om praktijkhouder te worden. Je zou het ook met drie huisartsen kunnen doen, waarvan er telkens één een periode vrij neemt. Met een grote praktijk kun je dan een prima salaris verdienen. Zeker als je net van de opleiding komt, een praktijk wilt overnemen en je met een vriend of vriendin wilt werken, biedt deze manier van werken hele mooie kansen. Ik geloof er heilig in.’

PM Actueel, Succesvolle praktijk(voorbeeld)en, op 24 september 2024: Huisarts René van den Berg over het ‘offshore model’

Huisarts René van den Berg uit Den Helder introduceerde het zogeheten ‘offshore model’. René en zijn collega werken daarbij afwisselend zes weken, waarna ze om en om weer zes weken vrij zijn. (Of meer of minder weken in overleg). Doel: een betere balans tussen werk en privé, omdat ze na zes weken werken weer voldoende tijd hebben om zich op te laden. René van den Berg vertelt in het webinar hoe het werkt en wat zijn ervaringen zijn.

Lees hier meer over het webinar: PM Actueel: Succesvolle praktijk(voorbeeld)en