Jan-Erik de Wildt over het initiatief Familiedokters: ‘We zorgen voor families, maar voor praktijkhouders zijn we ook familie’

’Mijn visie was altijd: je moet de eerstelijnszorg versterken, want we redden het niet met alleen specialistische zorg. Dat is te duur’, begint Jan-Erik de Wildt zijn schets over de aanleiding tot de oprichting van Familiedokters. ‘Allerlei maatschappelijke factoren als feminisering, parttime werken, streven naar een betere werk-privébalans, maken dat huisartsen minder snel praktijkhouder willen worden. Veel artsen willen het liefste doen waar ze voor zijn opgeleid en dat is de vakinhoud. Het risico is dan dat het praktijkhouderschap verdwijnt en dat vind ik een slechte zaak. Een praktijkhouder voelt zich verantwoordelijk voor zijn of haar patiënten en daarover bestaat bij patiënten ook een heel grote tevredenheid.’

De Wildt beschrijft de praktijkhouder als een vaste huisarts die zijn patiënten kent. ‘Een huisarts die de patiënt niet kent, stuurt die sneller door naar een specialist, zo blijkt uit onderzoek van Zilveren Kruis Achmea. Dat toont aan dat de praktijkhouder als poortwachter van de zorg een nuttige functie heeft. Als jij een patiënt niet kent en je wordt onzeker over een klacht omdat je als waarnemer werkt en die patiënt niet goed kent, dan stuur je hem door. Dan wordt er bloed geprikt, gaat de patiënt bijvoorbeeld naar de internist en als die niets vindt, stuurt hij diegene weer door. Voordat je het weet zit je in een medische carrousel en die kosten, voor consultatie, medicatie, specialistische zorg, kunnen tot drie keer hoger oplopen als je de rol van de praktijkhouder loslaat.’

‘We ontzorgen, maar het is niet vrijblijvend’

Belangrijk doel van Familiedokters is dan ook het praktijkhouderschap weer aantrekkelijk te maken. ‘Familie betekent dat we als een familie van dokters willen zijn. Dat betekent ook dat als er ergens een probleem is, er ook een andere praktijk is waarmee we samenwerken en we dingen kunnen oplossen. Is er ergens een assistente ziek, dan kunnen we dat bijvoorbeeld digitaal opvangen. Of neem de coaching: mijn collega-initiatiefnemers Frans Jan Mutsaers en Jasper Schellingerhout kunnen nieuwe huisartsen coachen bij het praktijkhouder worden.’ Familiedokters vormt met de aangesloten huisartsen een maatschap. ‘De praktijkhouders zijn straks maximaal verantwoordelijk voor de medische inhoud, maar niet voor de bedrijfsvoering. Dat betekent dat ze vrij zijn om te doen wat ze zorginhoudelijk moeten doen en het personeel daar op aan te sturen.’

‘Als organisatie zorgen we voor de bedrijfsvoering, backoffice, ICT, telefonie, opleidingen en financiën. We doen dat via schaalvergroting, gemeenschappelijke bedrijfsvoering en innovatie. Digitalisering is essentieel, want dat is de motor waarop straks alle bedrijven in de wereld draaien. We regelen op de achtergrond al het gedoe. We werken met één systeem en daar ga je mee aan de slag. Dat is niet vrijblijvend. Een goed voorbeeld is de Zeeuwse Huisartsen Coöperatie die met andere partijen, zoals ziekenhuizen, ggz en sociale sector, alle ICT-systemen aan elkaar wil vastknopen.’ 

‘We hebben geen haast’

Er zijn meer ketenorganisaties die de huisartsen willen ontzorgen, zoals Quin. Maar De Wildt wil niet in de valkuil lopen: wel praktijken aankopen maar geen praktijkhouders hebben. ‘We hopen binnen een jaar te starten met drie tot vijf praktijken, via een organisch groeimodel, maar hebben geen haast. We maken een selectie onder de praktijken en de dokters die zich willen aansluiten. Ik had onlangs gesprekken met aanstaande dokters en vroeg hen: waarom zouden we jou moeten kiezen? Ze waren verbaasd, omdat ze gewend zijn dat iedereen hen wil hebben. Maar alleen als we weten waarom zij voor ons kiezen, en waarom we voor hen zouden moeten kiezen, hebben we een goede start.’

‘Sta open voor innovatie’

Oudere praktijkhouders moeten in de filosofie van Familiedokters wel openstaan voor technologische innovaties, benadrukt de Wildt. ‘Praktijkhouders willen met ons in gesprek vanwege de opvolging. Ze kunnen geen opvolgers vinden, willen van het gedoe af en weer doen wat ze leuk vinden. Het enige waarover we soms discussie hebben, is innovatie. Als een praktijkhouder alleen van het gedoe af wil en de rest moet hetzelfde blijven, dan doen we het niet. De eerste praktijken die starten, moeten modelpraktijken zijn. Als je naar het maatschappelijk belang kijkt van dit soort innovaties, zijn er sommige die beter aanslaan dan andere. Soms mislukken innovaties omdat de eerste die starten, het niet goed doen. Het concept is dan goed, maar de uitvoering niet.’

De Wildt vertelt dat het concept van Arene, waarbij de huisarts op afstand communiceert via een digitaal platform, centraal onderdeel wordt van de werkwijze van Familiedokters. ‘Straks zijn er te weinig dokters en dan geldt: beter een digitale dokter, dan geen dokter. We willen dat het naar de dokter gaan altijd mogelijk blijft. De patiënten kunnen goed bediend worden, maar tegelijkertijd kunnen we de dokter ontzorgen omdat die niet alle patiënten persoonlijk hoeft te zien. Daarbij willen we alle mogelijke digitale middelen inzetten.’

Vijf kenmerken van het praktijkhouderschap bij Familiedokters, volgens Jan-Erik de Wildt:

• Zorginhoudelijke autonomie
• Deelname aan de maatschap
• Innovatieve praktijkvoering
• Winstverdeling
• Collegiale ondersteuning en consultatie binnen familiedokters

Meer informatie: familiedokters.nl