Angstige patiënten verdienen de aandacht

woensdag 27 maart 2024
timer 4 min
Prof. dr. Ad de Jongh introduceerde EMDR in Nederland (Foto: Shutterstock)

Prof. dr. Ad de Jongh neemt binnenkort afscheid. Hij schreef onder meer het standaardwerk ‘Angst voor de tandarts’ (2006) en introduceerde EMDR in Nederland. (Zie foto: Shutterstock)

Jan Henk Nawijn is oprichter van het keurmerk De Lieve Tandarts en schrijft regelmatig blogs voor MedischOndernemen. Deze keer schrijft hij over het afscheid van prof. dr. Ad de Jongh, tandarts en gz-psycholoog, en diens inzet voor betere begeleiding van angstige patiënten. ‘Zonder het werk en de invloed van Ad was De Lieve Tandarts er niet gekomen.’

Op 11 april 2024 neemt prof. dr. Ad de Jongh afscheid van de Universiteit van Amsterdam. Hij introduceerde EMDR in ons land. Hij staat bekend om zijn uitzonderlijke bijdrage aan de wetenschappelijke onderbouwing van EMDR bij verschillende toepassingen. Meer dan 500 publicaties over deze therapie, die trauma’s laat vervagen in het werkgeheugen van het brein, zijn van zijn hand.

Vanuit zijn werk voor ACTA en de Stichting voor Bijzondere Tandheelkunde in Amsterdam is hij ook bijzonder betrokken bij het lot van angstige patiënten rondom tandartsbezoek of juist het mijden van de tandarts. Hij schreef het standaardwerk ‘Angst voor de tandarts’ (2006) en is van onschatbare waarde vanwege zijn initiatief tot de oprichting van de postacademische opleiding Tandarts Angstbegeleiding.

800.000 mensen mijden tandarts

Zonder het werk en de invloed van Ad was De Lieve Tandarts er niet gekomen. De Lieve Tandarts is schatplichtig aan Ad omdat elementen uit de opleiding Tandarts Angstbegeleiding gebruikt worden in de cursus ‘Omgaan met angstige patiënten’ door Ilse Vaessen. Deze zijn vooral ook bedoeld voor assistenten die hier niet of nauwelijks in opgeleid worden. Verder zijn we gestart met het succesvolle Telemondzorg waarbij we angstige patiënten gratis op weg helpen naar de afspraak in een tandartspraktijk in de buurt.

De cijfers liegen er niet om. Miljoenen Nederlanders zijn bang voor tandartsbezoek. Dit uit zich onder meer in onregelmatig tandartsbezoek, wat weer leidt tot gebitsklachten en dikwijls meer angst. Circa 800.000 mensen zijn zo bang dat ze helemaal niet meer naar de tandarts gaan.

Vicieuze cirkel

Met De Lieve Tandarts proberen we elke dag deze vicieuze cirkel te doorbreken. We geven positieve aandacht aan alle aspecten van patiëntvriendelijke, gastvrije en pijnloze mondzorg. Een goede mondgezondheid dankzij preventie is het doel. We begeleiden ook mensen die in het verleden negatieve ervaringen of zelfs trauma’s hebben opgedaan. Kinderen en volwassenen ervaren hiermee dankzij gewoontes en regelmaat de tandarts als iets gebruikelijks. Preventieve mondzorg wordt iets dat er gewoon bij hoort. Net zoals je geregeld aandacht besteedt aan je uiterlijk, je kapsel of de staat van je auto of je fiets.

Basale mondzorg hoeft geen pijn te doen. Zelfs de mondhygiënist kan bij ingrijpende pocketbehandelingen verdoving aanbrengen. Zeker als de mogelijkheid van anesthesie vooraf even besproken wordt. Steeds meer praktijken hebben vaste protocollen om goed om te gaan met angstige patiënten. Al kost het best even moeite, ingewikkeld is het niet om meer tijd/geld aan te vragen voor deze patiënten bij een zorgverzekeraar.

Onwetendheid

Maar er is nog veel onwetendheid. Vaak worden angstige patiënten simpelweg afgeschilderd als patiënten waar altijd iets mee is. Lastpakken die je beter niet in je praktijk kunt hebben want het kost te veel (lees negatieve) aandacht. Een eenzijdig, achterhaald beeld. De afgelopen jaren ontvingen we bij De Lieve Tandarts duizenden mailtjes van mensen die om uiteenlopende redenen geen tandartspraktijk meer bezochten. Sommigen bleken ontevreden over hun eigen praktijk, werden door onze berichten geattendeerd op het bestaan van ‘lieve’ tandartspraktijken en wilden overstappen. Een aanzienlijk deel van deze e-mails kwam van wanhopige mensen die zich verschrikkelijk schaamden voor hun gebit. Hun gevoel van eigenwaarde was aangetast. Sommigen waren hierdoor sociaal geïsoleerd.

Verdienmodel

Enige positieve aandacht, hoe gering ook, was dikwijls al genoeg om hen weer in beweging te krijgen. Het is echt prachtig om te ervaren hoe trots sommigen zijn op die eerste stap. Elke mondzorgprofessional zal beamen dat het een heel fijn gevoel geeft als het lukt om deze mensen te helpen. Dat mag best een beetje meer moeite kosten, de beloning is er ook naar. Het is wat jammer dat de ‘angstpatiënt’ hier en daar door ‘angsttandartsen’ gezien wordt als verdienmodel. De ‘narcosetandarts’ is een grof schandaal als er niet tegelijkertijd genoeg aandacht wordt besteed aan het wegnemen van de voortdurende angstcirkel bij deze patiënten.

Verder is alle extra tijd en aandacht voor de angst en schaamte die overheerst bij sommige heel gewone en aardige mensen volkomen terecht. En is het ook helemaal niet erg om geld te verdienen door deze mensen te helpen. Zolang de zorg voor deze mensen maar centraal staat en geld niet de drijfveer is. Vanuit De Lieve Tandarts vestigen we er graag steeds weer de aandacht op. Met dank aan Ad!

Meer weten?

We gaan graag het gesprek aan met praktijkhouders die er net zo over denken. Die de missie van De Lieve Tandarts ondersteunen om zoveel mogelijk mensen weer naar de tandarts te helpen. En die zich eveneens zorgen maken over de macht van het geld die goede, patiëntvriendelijke zorg in gevaar brengt. Meld je aan voor de intake via delievetandarts.nl.

Meer artikelen met dit thema

Podcast Eigenzinnig ondernemen
mic_external_onInterview

‘Juist eigenzinnigheid maakt ondernemen in de zorg interessant’

31 mrt om 11:45 uurtimer4 min
‘Eigenzinnige Ondernemers’ heet de nieuwe podcastserie van MedischOndernemen. De podcast is een initiatief van…
Lees verder »
Jet Bussemaker - Gezond en Gelukkig Den Haag
mic_external_onInterview

Jet Bussemaker over vijf jaar Gezond en Gelukkig Den Haag: ‘De rol van de huisarts is cruciaal’

25 feb om 08:00 uurtimer8 min
Jet Bussemaker, voorzitter van Gezond en Gelukkig Den Haag (GGDH), blikt terug op vijf jaar samenwerken van…
Lees verder »
Diana Lucassen
mic_external_onInterview

Quickscan helpt bij overstap naar duurzaam voorschrijven: ‘Sta stil bij elke pil’

24 feb om 12:00 uurtimer6 min
Met de nieuwe ‘Quickscan Duurzaam voorschrijven' wil De Groene Huisarts het voor huisartsen en apothekers…
Lees verder »
mic_external_onInterview

Fysiotherapeut Jeroen Boogmans: 'Er wordt veel behandeld, misschien wel te veel'

19 feb om 08:00 uurtimer4 min

De wachttijden bij fysiotherapiepraktijken blijven stijgen. Dit komt niet alleen door de vergrijzing, maar ook…

Lees verder »
flash_onNieuws

Miljoenen voor ‘Innovation Booster 2025’ in de mondzorg. Consortia kunnen PPS-projectvoorstellen indienen

10 feb om 08:34 uurtimer3 min

Het ORANGEHealth-consortium heeft 3,45 miljoen euro subsidie ontvangen van Health~Holland om de mondzorg in…

Lees verder »
Poetsinstructie bij Tandheelkunst in Woerden (Foto: De Lieve Tandarts)
person_outlineBlog

De Lieve Tandarts gaat op zoek naar goede poetsinstructie: Coproductie levert drie preventiefilmpjes op

5 feb om 13:00 uurtimer3 min

Jan Henk Nawijn is oprichter van het keurmerk De Lieve Tandarts en schrijft regelmatig blogs voor…

Lees verder »

Vcare en Fonkelzorg over ‘de AI-revolutie’ in de eerste lijn: AI verbetert bereikbaarheid, triage én consulten

3 feb om 15:15 uurtimer5 min

De opkomst van kunstmatige intelligentie-toepassingen in de huisartsenpraktijk gaat razendsnel. Tegelijkertijd…

Lees verder »

Eerstelijnzorg dreigt vast te lopen: Zet in op innovatie, met hybride zorg en digitale zorg als gamechangers

23 jan om 10:45 uurtimer4 min

De eerstelijnszorg is al decennialang het fundament van onze gezondheidszorg. Hier vinden patiënten een…

Lees verder »