‘Duurzame tandarts’ Edwin Wiersema: ‘Duurzaamheid is voor ons wel vanzelfsprekend’

maandag 23 maart 2020
timer 4 min
Foto: Edwin en Sharon Wiersema

Edwin en Sharon Wiersema. (Foto: Martine Sprangers)

Tandarts Edwin Wiersema (63) in Westerbork wilde al lang een volledig energie-neutrale praktijk. Toen zijn dochter Sharon afstudeerde als tandarts, was dit het moment om zijn droom waar te maken. Wiersema runt de duurzaamste tandartsenpraktijk van het land, zo blijkt uit recent masteronderzoek. Wat kwam daarbij kijken? Vanzelf ging het niet, maar vanzelfsprekend is het werken aan duurzaamheid wel, aldus Wiersema.

Tandartspraktijk Wiersema in Westerbork staat op de rand van een heel gewoon bedrijventerrein en een normale woonwijk. De praktijk zelf ziet er van de straatkant allesbehalve bijzonder uit. Het bijzondere aan de praktijk zit achter de hoge voorgevel en ligt op het dak: de praktijk is energie-neutraal opgezet, volledig geïsoleerd, onderhoudsarm gebouwd en voorzien van een warmtepomp. En op het schuin aflopende lessenaarsdak – gericht op het zuiden – liggen liefst honderd zonnepanelen.

Wiersema greep de ontvlechting van zijn vroegere maatschap in 2013 aan om de praktijk duurzaam te vernieuwen. ‘We kozen voor honderd panelen, omdat meer alleen mogelijk zou zijn als we een zwaardere aansluiting op de meterkast zouden aanleggen. Daarvan zouden de kosten veel hoger liggen dan de panelen opbrengen. Op dit moment leveren de zonnepanelen nog tien tot twintig procent meer op dan we aan stroom verbruiken. Na 2023 wordt dat anders, omdat dan de zogeheten salderingsregeling geleidelijk wordt afgebouwd. Die regeling betekent nu nog dat we de teruggeleverde stroom mogen aftrekken van de verbruikte stroom tegen hetzelfde tarief.’

‘Tot een minimum teruggebracht’

Duurzame tandarts Edwin en Sharon WiersemaZeven jaar geleden was de bouw van de duurzame praktijk echter niet vanzelfsprekend. Zo ontving de gemeente zijn plan met al die zonnepanelen niet met gejuich. ‘Ik kwam daar als ondernemer om een volledig klimaatneutraal pand neer te zetten. Ik kreeg te horen dat dat pand dan zo gebouwd moest worden dat de zonnepanelen vanaf de straat niet zichtbaar waren. Ze zeiden: "We moeten er rekening mee houden dat er ooit een ander energiesysteem komt.”’

Sindsdien heeft de bouw van zonne-energie juist een enorme vlucht genomen, zo blijkt. ‘Zonnepanelen schrijf je in zeven tot tien jaar af en dat betekent dat het nu geld gaat opleveren. Maar daar ging het niet om’, zegt Wiersema. ‘Een warmtepomp, die de warmte van buiten naar binnen brengt, is natuurlijk ook een item tegenwoordig, maar die hadden wij toen al.’ Wat alle energievoorzieningen opleveren kunnen patiënten aflezen op een display in de wachtkamer.

Wiersema ontwierp de praktijk met aluminium kozijnen en stalen beplating aan de buitenkant, zodat onderhoudsbeurten aan het schilderwerk niet nodig zijn. Duurzaam is bovendien de mogelijkheid om de praktijk uit te breiden met meerdere behandelkamers, zonder dat er iets aan de huidige indeling hoeft te worden veranderd. ‘Naast zonnepanelen en  driedubbelglas zijn er nog genoeg zaken waarmee bestaande praktijken kunnen verduurzamen’, schetst Wiersema en hij verwijst naar 15 cm dikke isolatielaag in de wanden. ‘Daarmee hebben we het energieverbruik tot een minimum teruggebracht. Dat kun je ook toepassen als je in een bestaand pand zit. Net als het aanbrengen van ledverlichting en het scheiden van afval.’

‘Aannemer uit de straat’

Duurzaamheid heeft in de ogen van Wiersema namelijk alles te maken met gedragsverandering , opvoeding en gewoonten. ‘Ik kan mij enorm verbazen over het huidige woon-werkverkeer. Iedere morgen rijden er 300 busjes met bouwvakkers naar het zuiden en 300 busjes naar het noorden. Iedereen werkt op andere plaatsen. Er wordt zo ontzettend veel gereisd en er ontstaan enorme files. Mijn eerste wens bij het bouwen van de nieuwe praktijk was dan ook om de aannemer aan de overkant van de straat te vragen om de praktijk te bouwen. Hiermee heb je al enorme winst geboekt.’

Ook in zijn praktijk werkt Wiersema aan de bewustwording door zoveel mogelijk afspraken te maken met het hele gezin. Als het hele gezin één afspraak krijgt, scheelt dat enkele auto- of fietsritten. De praktijk heeft een patiëntenbestand van 3000 patiënten, die allemaal binnen een straal van 15-20 kilometer wonen. Wiersema neemt geen patiënten aan die verder weg wonen. Ook het reisgedrag van medewerkers is voor Wiersema een punt van aandacht. Personeel zoekt hij zo veel mogelijk in de buurt, wat lastig is gezien het grote tekort aan zorgpersoneel. Onlangs verzocht hij een medewerker, die op een uur afstand woonde,  na twee jaar om een baan in de eigen regio te zoeken.

Dit is het eerste deel van het interview met Edwin Wiersema, dat binnenkort in MedischOndernemen 1, 2020 verschijnt. Foto: Martine Sprangers

Zie ook: Show je praktijk: Duurzame tandartspraktijk Edwin Wiersema in Westerbork

Door Martin Zuithof en Lisanne Blitterswijk. Foto: Edwin en Sharon Wiersema. Foto door: Martine Sprangers.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

person_outlineBlog

Duurzaamheid en inclusiviteit zijn onlosmakelijk verbonden

4 mei 2023 timer3 min
In onze zoektocht naar duurzaamheid zoeken we graag naar inspiratie aan de top: wie bereikt die het snelste? Wie…
Lees verder »
mic_external_onInterview

‘De Groene Tandarts’ in Zwolle: ‘Probeer zelf de wereld een beetje mooier te maken’

25 apr 2023 timer5 min

Robbert Eenkhoorn nam in september 2022 een tandartspraktijk over in Zwolle-Assendorp. Hij noemt zijn praktijk…

Lees verder »
person_outlineBlog

Houtskeletbouw in de eerste lijn: goede stap in de verduurzaming

21 mrt 2023 timer3 min

Bij de keuze van duurzame bouwmaterialen loopt de bouw achter op de CO2-doelen, schrijft architect Lex van…

Lees verder »
mic_external_onInterview

Brummans en Fa Tandartsen steeds duurzamer: ‘Die zonnepanelen hebben we echt snel terugverdiend’

20 mrt 2023 timer4 min

Duurzaamheid levert ook iets op, zo merkten Lorena Fa en Sjuul Brummans, na de aanleg van een bijna…

Lees verder »
Hemma Honders en Angelica Setiaman
person_outlineBlog

Klimaatblog Angelica Setiaman: Stap in de groene golf!

6 mrt 2023 timer3 min
De afgelopen vijf jaar timmerde Angelica Setiaman actief aan de weg om duurzaamheid binnen de mondzorg…
Lees verder »
all_inclusiveAchtergrondartikel

Vreugdenhil Tandartsen: Preventieve en specialistische behandelingen ‘met lekkere jazzmuziek’

15 dec 2022 timer4 min
Hugo Vreugdenhil is sinds 35 jaar tandarts in de Betuwe. Zijn praktijk bestaat uit een locatie voor preventie en…
Lees verder »
mic_external_onInterview

Edwin Wiersema bij Mondzorgpraktijk Anno Nu: ‘Duurzaamheid is vanzelfsprekend onderdeel van de kwaliteit van zorg’

24 okt 2022 timer5 min
De tandartspraktijk van Edwin Wiersema in Westerbork geldt als een van de duurzaamste van Nederland. Tijdens…
Lees verder »
Groene tandarts Angelica Setiaman
mic_external_onInterview

‘Groene tandarts’ Angelica Setiaman: ‘Verduurzaming van de zorg gaat te langzaam’

23 sep 2022 timer5 min
Angelica Setiaman, tandarts bij Jeugdtandverzorging Amsterdam, zet zich al jaren in voor verduurzaming van de zorg…
Lees verder »