Huisartsenposten als ‘cruciale schakel spoedzorg’ staan 'op knappen'

Huisartsenposten Amsterdam worden ondersteund door één telefooncentrale die ’s avonds, ’s nachts en in het weekend, alle medische spoedvragen van de patiënten moet opvangen. De centrale neemt de telefoontjes aan van vijfhonderd huisartsenpraktijken uit de regio die niet voor 112 zijn, maar die ook niet kunnen wachten tot de volgende dag. Het aantal telefoontjes stijgt zo snel en het personeelstekort is zo groot dat patiënten steeds langer moeten wachten. Steeds vaker drukken patiënten de spoedknop in, zodat de spoedlijn overbelast raakt en bellers in echte nood er niet meer doorheen komen, zo blijkt uit het artikel in de Volkskrant ('Huisartsenposten staan op knappen').

Cruciale schakel spoedzorg

Van de spoedtelefoontjes moet 98 procent binnen 30 seconden worden opgenomen, maar dat lukt niet, vertelt bestuurder Corine van Geffen. Enkele weken terug overwoog het bestuur van de Huisartsenposten zelfs een van de vijf spoedposten te sluiten, omdat de wachttijden te lang werden. Bellers moesten twee uur lang in de wacht hangen en het aantal wachtenden liep op tot ruim zestig. 

De huisartsenpost (HAP) is een cruciale schakel in de keten voor acute zorg, zegt Mark Kramer, bestuurder van het Amsterdam UMC en opvolger van Ernst Kuipers als voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ). ‘In Amsterdam moeten we ons serieus zorgen maken. Het personeelstekort is zo groot dat de huisartsenpost slechts met kunst- en vliegwerk overeind blijft. Nog nooit heeft de huisartsenpost moeten sluiten voor patiënten, maar als dat gebeurt breekt de keten.’

Afvoerputje

Volgens huisarts Ineke Kagenaar is de huisartsenpost inmiddels ‘het afvoerputje van de zorg’. Corine van Geffen stelt vast dat de HAP alles moet oplossen waar de rest van de zorg niet uitkomt. ‘De spoedeisende hulp doet de deuren gewoon een paar uur dicht als het te veel wordt, de ggz sluit om 5 uur ’s middags.’ Ook medisch specialisten deinzen er niet voor terug de huisartsenpost van alles op te laten lossen. 

Daarnaast benaderen veel patiënten de HAP voor niet-spoedeisende klachten. De triagisten van Huisartsenposten Amsterdam krijg mensen aan de lijn die geen tijd hebben om overdag naar de huisarts te gaan of die geen eigen huisarts kunnen vinden. Mensen bellen ook als ze een slaappil nodig hebben of hun recept kwijt zijn. ‘We krijgen telefoontjes van mensen die overdag geen tijd hebben gehad en ’s avonds denken: ik bel gewoon, daar zijn ze toch voor?’, vertelt Ineke Kagenaar.

Personeelstekort

Jaarlijks krijgen de huisartsenposten in Nederland 3,7 miljoen telefoontjes. De HAP’s staan niet alleen in Amsterdam op knappen, maar ook in de rest van Nederland, mede door het ‘gigantische’ personeelstekort, stelt  Astrid Scholl, programmamanager Acute Zorg bij branchevereniging InEen. ‘Wij hebben aan de noodrem getrokken bij VWS, de zorgverzekeraars en de inspectie.’ Ook Mark Kramer, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ), vindt een noodkreet op zijn plaats. ‘De Nederlandse burger moet zich realiseren waarom we deze acute zorg hebben. Dat is voor de echt urgente gevallen.’

Reactie VWS

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) zegt in een reactie dat het de problemen van de huisartsenposten erkent. VWS is in gesprek met de HAP’s over manieren om de ‘onnodige toeloop’ van patiënten te verminderen. Zo denkt het ministerie aan campagnes om sites als thuisarts.nl en moetiknaardedokter.nl te promoten. ‘Voor de langere termijn kijkt VWS samen met de veldpartijen naar de inrichting van het acute zorglandschap. Dit is noodzakelijk om acute zorg van goede kwaliteit te bieden.’ 

Link: 'Huisartsenposten staan op knappen'