'Met big data meer dan twintigduizend euro bespaard'

vrijdag 8 juni 2018
timer 6 min
Effectiever statines voorschrijven door data-analyse. Dat was het doel van de innovatieve zorgoptimalisatiepilot op basis van big data waar huisarts Hans van Selm aan meewerkte. Het leidde tot een besparing van tienduizenden euro’s.

Hans van Selm is huisarts maar heeft altijd al veel interesse gehad in ICT. Bij het gezondheidscentrum Dillenburg in Alphen aan den Rijn , dat hij veertien jaar geleden mede oprichtte, is online een afspraak maken of digitaal je dossier inzien dan ook heel normaal . De afgelopen twee jaar deed Van Selm binnen de proeftuin Gezonde zorg, Gezonde regio mee aan twee innovatieve projecten die helemaal in zijn straatje passen: doelmatiger statines voorschrijven met behulp van data-analyse en thuismeting van bloeddruk. 

Proeftuin Gezonde zorg, Gezonde regio

Het ministerie van VWS heeft in 2013 negen regionale proeftuinen ingesteld die experimenteren met manieren om betere zorg tegen lagere kosten te leveren.  Deze proeftuin in Zuid-Holland Noord is een initiatief van Stichting Rijncoepel (waarbij zes samenwerkingsverbanden van eerstelijnszorgverleners zijn aangesloten), regioziekenhuis Alrijne Zorggroep, zorgverzekeraar Zorg en Zekerheid en patiëntvertegenwoordiger Zorgbelang Zuid-Holland. Meer informatie: www.gzgr.nl

Wat kan big data betekenen voor de zorg?

Big data is een van die ontwikkelingen die volgens experts de zorg gaan veranderen. We slaan steeds meer medische informatie digitaal op. Computers hebben steeds meer rekenkracht en kunnen, veel beter dan mensen, verbanden ontdekken in grote hoeveelheden data. Met behulp van big data-analyse kan de arts voor elke patiënt afzonderlijk, op basis van zijn of haar specifieke variabelen, de behandeling bepalen. Lees ook dit artikel over big data.

Systemen met elkaar verbinden

Het grote obstakel bij bigdata-analyse is dat er in de Nederlandse zorg veel verschillende systemen zijn die niet met elkaar kunnen communiceren. De deelnemers aan dit proeftuin project hebben dit obstakel overwonnen. De informatie uit huisartsinformatiesystemen, apotheek informatiesystemen en laboratoria is door STIZON aan elkaar gekoppeld waarbij tot twintig jaar kon worden teruggekeken. Een probleem was dat systemen data niet op dezelfde manier opslaan. Veel informatie staat bijvoorbeeld als ‘platte tekst’ ongecodeerd en dubbel genoteerd en daar kan een computer eigenlijk niks mee. Van Selm: " Bijzonder aan dit project is dat het is gelukt om ongestructureerde informatie, zoals ‘platte tekst', gestructureerd te maken. Hiervoor is software gebruikt die eigenlijk al beschikbaar was voor epidemiologisch onderzoek bij onderzoeksinstituut Pharmo."

Tienduizenden euro’s bespaard

“Goedkoop als het kan, duur als het moet, maar wel met dezelfde of hogere kwaliteit”, dat was het uitgangspunt van het experiment met het voorschrijven van statines (cholesterolverlagende medicijnen). “Sommige patiënten hebben het duurdere medicijn nodig om hun streefwaarden te bereiken, maar veel mensen zitten op een duur middel terwijl dat eigenlijk niet nodig is”, vertelt Van Selm. De software analyseert alle data van een patiënt zet dat af tegen zorg standaarden. Afwijkingen worden gerapporteerd bij de huisarts. De hele praktijkpopulatie van gezondheidscentrum Dillenburg, zo’n elf duizend patiënten, werd doorgelicht. Er kwamen ongeveer honderd mensen naar boven voor wie interventie op het gebied van statines zinvol zou kunnen zijn. Dit leidde tot een besparing van tussen de twintig- en dertig duizend euro, omdat het prijsverschil tussen het goedkope en dure middel heel groot is.

Het is niet vreemd dat andere zorgverzekeraars al interesse hebben getoond in deze software die ook voor andere ziektes kan worden ingezet. De kosten per patiënt zijn ongeveer twee euro. Extra winst van de data-analyse was dat er ook mensen in beeld kwamen die niet meer op controles verschenen. “Dat leidt in eerste instantie tot hogere kosten maar op de lange termijn bespaar je kosten door het voorkomen van grotere problemen. Het mooie is dat Zorg en Zekerheid een deel van de besparing weer inzet om de behandeling van deze mensen te bekostigen."

Privacy versus WGBO

Was privacy geen obstakel bij koppelen van systemen? Van Selm: "Deze analyses mag je, binnen de juiste kaders zoals een strikte doelbinding, uitvoeren. Helaas twijfelde n de ziekenhuizen hieraan en hebben zij hun data niet beschikbaar gesteld. Hier ligt nog een schone taak voor de overheid. Eigenlijk is de privacywetgeving bedoeld om patiënten te beschermen maar op het ogenblik lijkt de privacywetgeving juist als gevolg te hebben dat relevante zaken niet meer worden gedeeld. Dat kan nadelig zijn voor de patiënt. De wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO) zegt immers ook ‘kennis die je hebt of kan hebben die leidt tot betere zorg, moet je ook gebruiken'."

Data van gemeente

Van Selm hoopt dat in de toekomst meer organisaties zich zullen aansluiten waardoor meer data kunnen worden geanalyseerd. “We zijn bezig met de thuiszorg, maar ook het sociale domein zou heel interessant zijn. Als we de data van de gemeente kunnen meenemen, kunnen we echt gaan werken aan preventie." Een ander verbeterpunt is volgens Van Selm om de resultaten van de analyses rechtstreeks in te laten lopen in het huisartseninformatiesysteem (HIS). Nog mooier zou het zijn als de arts real time feedback krijgt door data-analyse bij elke wijziging in het patiëntendossier.

Thuis bloeddruk meten

Binnen de proeftuin deed het centrum Van Selm ook mee aan een experiment met thuismeting van bloeddruk. Doel was minder consulten bij de huisarts en meer gemak voor de patiënt. Zestig mensen kregen een bloeddrukmeter van Zorg en Zekerheid en voerden de resultaten in op het zelfzorgplatform e-Vita (van VitalHealth). Via het KIS kwam de meting dan in het HIS terecht. De huisarts moest nu nog alle bloeddrukwaarden bekijken maar Van Selm denkt dat in de toekomst de huisarts alleen die meetuitslagen te zien zal krijgen die afwijken. Hij vindt dat het experiment zeker moet worden uitgebreid: “Iedereen was enthousiast. Er waren zelfs meer deelnemers dan er bloedrukmeters zijn uitgedeeld. We kregen te maken met een paar kinderziektes, maar je moet ergens beginnen.”

Voorbeeldpraktijken

"Ik denk dat er de komende 5 jaar veel kan veranderen", zo besluit Van Selm zijn verhaal, “maar ik weet dat de beroepsgroep behoudend is. Ik hoop dat er over vijf jaar een aantal voorbeeldpraktijken zijn die laten zien hoe je gebruikmakend van ICT goede, kosteneffectieve zorg kan bieden aan tevreden patiënten.”

Maaike Heijltjes

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.
'Met big data meer dan twintigduizend euro bespaard'

Fotograaf: Mariëlle van Delft

Meer artikelen met dit thema

KNMT reageert furieus op campagne Consumentenbond over offerteplicht tandartsen
flash_onNieuws

KNMT reageert furieus op campagne Consumentenbond over offerteplicht tandartsen

11 jun 2019 timer2 min
Beroepsorganisatie KNMT is furieus over wat ze noemt 'de selectieve berichtgeving' over het niet nakomen van de…
Lees verder »
Guus Vreeswijk (Dental Plek): ‘Filter je informatiestroom’
flash_onNieuws

Guus Vreeswijk (Dental Plek): ‘Filter je informatiestroom’

27 mei 2019 timer3 min
Tijdens de Dag van de Praktijkmanager gaf Guus Vreeswijk (eigenaar Dental Plek) de sessie ‘Hoeveel tijd ben jij…
Lees verder »
Anneke Vass: ‘Huisartsendossier wordt nu van huisarts én patiënt samen'
flash_onNieuws

Anneke Vass: ‘Huisartsendossier wordt nu van huisarts én patiënt samen'

9 mei 2019 timer3 min
Anneke Vass is als zelfstandig projectmanager betrokken als programmamedewerker en regiocoördinator van het…
Lees verder »
Ruim 1 op de 5 Nederlanders vraagt herhaalrecept online aan
flash_onNieuws

Ruim 1 op de 5 Nederlanders vraagt herhaalrecept online aan

24 apr 2019 timer2 min
22 procent van de volwassen Nederlanders vroeg in 2018 een herhaalrecept aan via internet, zo blijkt uit onderzoek…
Lees verder »
6 tips voor een patiëntvriendelijke website
person_outlineBlog

6 tips voor een patiëntvriendelijke website

18 apr 2019 timer4 min
Uw website is het visitekaartje van uw huisartsenpraktijk. Het is daarom van belang dat de informatie die hier…
Lees verder »
Anna van Poucke (KPMG) over digitale revolutie: ‘Koppeling van informatiesystemen is de ruggengraat van de zorg’
flash_onNieuws

Anna van Poucke (KPMG) over digitale revolutie: ‘Koppeling van informatiesystemen is de ruggengraat van de zorg’

15 apr 2019 timer6 min
Anna van Poucke, sectorleider van KPMG Health, schreef samen met Hylke Kingma het rapport ‘Healthcare Reimagined’…
Lees verder »
Groninger Huisartsen Coöperatie start digitale consultatie met specialisten
flash_onNieuws

Groninger Huisartsen Coöperatie start digitale consultatie met specialisten

11 apr 2019 timer3 min
De Groninger Huisartsen Coöperatie (GHC) begint met digitale consultatie tussen huisarts en medisch specialist. De…
Lees verder »
Eerste live talkshow voor fysio’s
flash_onNieuws

Eerste live talkshow voor fysio’s

19 feb 2019 timer2 min
Dat er behoefte was aan contact onder fysio’s, merkten fysiotherapeuten Melvin Bos en Jasper van Staveren al snel…
Lees verder »