‘Second opinion light’: verhoogt de kwaliteit van zorg en verlaagt de zorgkosten

woensdag 2 maart 2022
timer 5 min

Jacqueline Timmermans – foto: Claudia Kamergorodski

Een light variant van de second opinion zal naar verwachting de behoefte vervullen van de meeste patiënten die een second opinion zoeken. Het platform Hikos onderzoekt dit graag in samenwerking met huisartsen, schrijft Jacqueline Timmermans. Zij is arts en oprichter van Hikos, een online medisch platform waar patiënten met de gewenste medisch specialist uitgebreid kunnen overleggen.

Een second opinion wordt door het Zorginstituut Nederland gedefinieerd als de vraag om beoordeling van een door een arts gestelde diagnose en/of voorgestelde behandeling aan een tweede, onafhankelijke arts die binnen hetzelfde medisch specialisme werkt. Het initiatief komt van de patiënt en deze gaat met de second opinion terug naar de eerste arts voor de verdere behandeling1. Deze blijft de behandelend arts en behoudt de regie over de behandeling.

De motivatie van patiënten om een second opinion te zoeken komt voort uit de behoefte aan meer informatie over bijvoorbeeld de aandoening, de diagnostiek en/of de behandeling. De patiënt wil een meer actieve rol in de besluitvorming en zoekt een bevestiging van het voorgestelde beleid2. Een patiënt heeft recht op een second opinion op basis van de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO).

Meer gemoedsrust

Een second opinion leidt vaak tot meer gemoedsrust bij patiënten en kan in sommige gevallen leiden tot gezondheidswinst en lagere kosten als direct de goede behandeling wordt gestart. Op deze wijze kunnen second opinions volgens het Zorginstituut Nederland bijdragen aan de kwaliteit van zorg en gepast gebruik bevorderen1. Goede wederzijdse communicatie tussen de arts en de patiënt met voldoende voorlichting, uitleg en toelichting, is een essentieel onderdeel bij het voorkomen van onnodige second opinions.

Second opinion light

Het Zorginstituut Nederland geeft in haar rapport ook aanbevelingen over gepast gebruik en oppert de ‘second opinion light’ als alternatief: een goedkopere variant waarbij patiënten online, telefonisch of via beeldbellen uitleg en advies krijgen van medisch specialisten. Zo’n second opinion light kan de kwaliteit van zorg verhogen en kan de zorgkosten drukken.

Dit onderzoeken we momenteel vanuit Hikos. Ik heb Hikos opgericht als een online medisch platform waar patiënten met de gewenste medisch specialist uitgebreid kunnen overleggen over hun specifieke diagnose, diagnostiek en/of behandelplan in hun unieke, individuele situatie. Inmiddels zijn er bij Hikos dertien medisch specialismen betrokken, onder andere kindergeneeskunde, orthopedie, chirurgie, plastische chirurgie, kaakchirurgie, KNO-heelkunde, neurologie en cardiologie.

Minder zorgkosten

We denken dat het de kwaliteit van zorg zou kunnen verbeteren, doordat patiënten snel terecht kunnen bij het platform van Hikos. Patiënten lopen in hun medische traject dus geen onnodige vertraging op. Daarbij is de voorbereiding door de patiënt op een dergelijk gesprek met een Hikos-specialist erop gericht om de patiënt te laten nadenken over zijn precieze hulpvraag.

De verwachting is dat een second opinion light uiteindelijk de zorgkosten zal kunnen drukken en de tweede lijn kan ontlasten. We verwachten namelijk dat veel patiënten al voldoende geholpen zijn met een second opinion light. Deze gedachte wordt ondersteund door recent Nederlands onderzoek naar behoeftes van patiënten die om een second opinion vragen3.

Goed geïnformeerd

Patiënten die een second opinion light zoeken omdat zij twijfelen over de verschillende behandelopties zullen goed geïnformeerd terugkeren naar de eigen medisch specialist. De behandelend medisch specialist in het ziekenhuis kan sneller “samen beslissen” over het behandelplan van deze patiënt in zijn specifieke individuele situatie. We hopen ook op deze manier de tweede lijn te ontlasten. Er bestaat een kans dat een patiënt alsnog een second opinion in het ziekenhuis zal zoeken. Hierdoor zal de patiënt dus meer tijd kwijt zijn voor het krijgen van een tweede mening. Ook zullen de kosten in dat specifieke geval hoger uitvallen.

Hikos is een online medisch platform waar patiënten kunnen brainstormen met een medisch specialist, via beeldbellen. Daarmee biedt Hikos een second opinion light aan. Op dit moment onderzoeken we of een second opinion light onnodige verwijzingen en/of second opinions naar de tweede lijn kan voorkomen. Hikos doet dit in nauwe samenwerking met huisartsen. Bent u huisarts en wilt u (gratis) deelnemen, meldt u dan aan bij Hikos.

Als u als huisarts wilt meedoen

Hoe het werkt: als u een patiënt voor een second opinion wil verwijzen, kunt u de patiënt via ZorgDomein naar Hikos verwijzen (Medisch specialistische zorg > kies het benodigde specialisme > Overige zorgvragen). Zowel u als de patiënt ontvangt daarna een (kort) verslag van het gesprek. Voor zowel u als huisarts, als voor de patiënt is deze dienst gratis tijdens de onderzoeksfase.

Heeft u vragen en/of wilt u meedoen? Neem dan contact met ons op: Jacqueline Timmermans, arts en oprichter van Hikos (j.timmermans@hikos.nl). Website: www.hikos.nl.

Jacqueline Timmermans

Jacqueline Timmermans studeerde in 2011 af als arts. In 2015 promoveerde ze in het Antoni van Leeuwenhoek (NKI-AVL) op een onderzoek naar strottenhoofdkanker. Ze werkte bijna tien jaar in de KNO-heelkunde en de hoofdhals-chirurgie. Lees ook: Arts Jacqueline Timmermans ontwikkelde digitaal platform: ‘Hikos helpt patiënt op weg, door beeldbelconsult met specialist’, 7 oktober 2021

Literatuur

  1. Zorginstituut Nederland. Rapport Second opinion in de Zorgverzekeringswet.
  2. Maaskant JM, van Muilekom HAM. Second opinion: patiënt zoekt vooral info, hoop en geruststelling. Medisch Contact 2009;64:605-7.
  3. Lehmann V, Smets EMA, de Jong M et al. Reducing uncertainty: motivations and consequences of seeking a second opinion in oncology. Acta Oncologica 2020;1512-1519.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

Laat u digitaal bijspijkeren tijdens MedischOndernemen LIVE
flash_onNieuws

Laat u digitaal bijspijkeren tijdens MedischOndernemen LIVE

27 sep 2018 timer2 min
Anno 2018 is ICT een belangrijke factor in het succes van uw praktijk. MedischOndernemen LIVE biedt op 5 en 6…
Lees verder »

Fysiotherapeuten raken gemotiveerd door moderne online programmatuur

25 sep 2018 timer4 min
De wens van fysiotherapeuten is, net als andere zorgverleners, om zoveel mogelijk van hun tijd in de behandelkamer…
Lees verder »
Informatieberaad Zorg start project Veilige Mail
flash_onNieuws

Informatieberaad Zorg start project Veilige Mail

17 sep 2018 timer2 min
Het veilig per e-mail versturen van medische informatie. Dat is het doel van het project Veilige Mail van het…
Lees verder »
Aantal e-mailconsulten huisartsenzorg neemt toe
flash_onNieuws

Aantal e-mailconsulten huisartsenzorg neemt toe

12 sep 2018 timer1 min
Patiënten kiezen steeds vaker voor een huisartsenconsult per e-mail. Het aantal e-mailconsulten bij de huisarts…
Lees verder »
ZorgkaartNederland schrapt oude reacties bij vaststellen rapportcijfer
flash_onNieuws

ZorgkaartNederland schrapt oude reacties bij vaststellen rapportcijfer

3 sep 2018 timer3 min
Waarderingssite ZorgkaartNederland heeft de scoringsmethodiek geactualiseerd. Voortaan tellen alleen waarderingen…
Lees verder »
Medici vrezen voor veiligheid patiëntgegevens bij digitale inzage
flash_onNieuws

Medici vrezen voor veiligheid patiëntgegevens bij digitale inzage

13 aug 2018 timer2 min
Iedereen in Nederland heeft vanaf 2020 het wettelijk recht om online, op de computer of via een app op zijn…
Lees verder »
De beste ondernemers leren van hun fouten
flash_onNieuws

De beste ondernemers leren van hun fouten

26 jul 2018 timer3 min
Je kan wel zeggen ‘ik verander niet’, maar de wereld verandert wel. Een ondernemer moet risico’s nemen en grenzen…
Lees verder »
NZa gaat extra geld voor huisartsen in achterstandswijken op een andere manier verdelen
flash_onNieuws

NZa gaat extra geld voor huisartsen in achterstandswijken op een andere manier verdelen

19 jul 2018 timer2 min
De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft de postcodelijst voor de verdeling van de opslag voor achterstandswijken…
Lees verder »