Tolk2Me: medisch studenten tackelen taal- en cultuurbarrières in de spreekkamer

Een taalbarrière zorgt er in de spreekkamer soms voor dat het voeren van een huisartsenconsult lastig is. Een groep studenten aangesloten bij het Avicenna Excellence Program, ontwikkelde Tolk2Me, een platform waarbij tweetalige medisch studenten telefonisch ingezet worden als tolk bij huisartsenconsulten. Initiatiefnemers Cheyenne Bijmolt, Sanna Azzouz en Friso Engel bespreken het doel en de opzet van het platform.

In Nederland willen de zorgprofessionals kwalitatief goede zorg leveren, ook voor wie de Nederlandse taal niet goed beheerst. Helaas zorgt een taalbarrière er soms voor dat het voeren van bijvoorbeeld een huisartsenconsult lastig is. De communicatie tussen arts en patiënt heeft dan ook grote invloed op de kwaliteit van het zorgproces. Op het moment dat het gesprek tussen patiënt en huisarts niet soepel verloopt, kan de gewenste kwaliteit van de zorg niet altijd geleverd worden. Voor deze patiënten kan een tolk helpen om het consult beter te laten verlopen en daarmee de kwaliteit van de zorg te waarborgen.

De kwaliteit van zorg wordt echter nog niet altijd gegarandeerd wanneer ‘een beëdigd tolk’ ingezet wordt. Zorgprofessionals gebruiken veel medisch jargon, waardoor het soms lastig is om dat goed en accuraat te vertalen wanneer vakkennis ontbreekt bij de beëdigd tolk. De kwaliteit van tolken voldoet in de huidige situatie vaak niet aan de wensen van de artsen om optimale zorg te kunnen leveren. Ook zijn de tolken die nu worden ingezet erg duur.

Daar komt nog bij dat sinds 2012 zorgverzekeraars deze kosten niet meer vergoeden vanuit het basispakket. De kosten worden bij de patiënt en/of huisarts zelf gelegd. De combinatie van de niet optimale kwaliteit van tolken en de (te hoge) kosten die hierbij komen kijken, zorgen ervoor dat er in minder dan 10% van de huisartsconsulten waarbij een tolk nodig is, daadwerkelijk een tolk wordt ingezet. Het onvoldoende inzetten van kwalitatief goede tolken zorgt ervoor dat de zorg die geleverd wordt niet voor iedereen kwalitatief op gelijk niveau is.

Een toekomstbestendige zorg

Zorgprofessionals proberen altijd de beste kwaliteit van zorg te leveren. Dat kan alleen als er daadwerkelijk een oplossing komt voor het tekort aan kwalitatieve tolken die vakbekwaam zijn binnen de medische sector. Om hier iets aan te doen hebben wij Tolk2me in het leven geroepen: een platform waarbij tweetalige medisch studenten telefonisch ingezet worden als tolk bij huisartsenconsulten. Op deze manier willen we een aantal cruciale pijnpunten tackelen.

Door tweetalige medisch studenten in te zetten als tolk wordt de kwaliteit van het consult gewaarborgd aangezien de student goed bekend is met het medische jargon en de culturele aspecten. Daarnaast zorgt de inzet van studenten ervoor dat een huisartsenconsult kostenefficiënt blijft. Ook is de inschakeling van tolken via het Tolk2Me-platform toekomstbestendig en milieuvriendelijk doordat het gesprek online verloopt.

Dankzij het platform kunnen huisartsen binnen enkele minuten een medisch student aan de telefoon krijgen. Voor medisch studenten is het een relevante bijbaan aangezien zij ervaring opdoen binnen hun toekomstige werkveld. De patiënt kan zijn klacht nu beter verwoorden en voelt zich begrepen door iemand die de cultuur snapt, zodat ongemakkelijke momenten of miscommunicatie kunnen worden voorkomen. Op deze manier kan met Tolk2me daadwerkelijk meer waardegedreven zorg geleverd worden voor de patiënt, op een manier die lonend is voor alle betrokkenen.

Plan van aanpak

De tweetalige medisch studenten die wij inschakelen, worden geselecteerd volgens een aantal criteria. Allereerst moeten zij aan kunnen tonen dat zij hun propedeuse hebben behaald. Het behalen van de propedeuse is belangrijk om er zeker van te zijn dat er een sterke basis is binnen de medische vakkennis. Daarnaast wordt door middel van een toets geconstateerd of ze de niet-Nederlandse taal goed genoeg beheersen. 

Veel medisch studenten krijgen tijdens hun studie al trainingen in gespreksvoering. Wij zullen extra trainingen leveren om de gedragscode, ethiek en gespreksvoering te finetunen, de soft skills van het tolken bij te brengen en ervoor te zorgen dat iedereen op hetzelfde gewenste niveau zit. Daarnaast starten we intervisiegroepen waarin deelnemers situaties onder de aandacht kunnen brengen. Als medisch tolk moet je soms lastige en vervelende gesprekken vertalen. Na zo’n gesprek is er voor de student altijd iemand online aanwezig om hem/haar op te vangen. Op deze manier dragen we bij aan het welzijn van onze medewerkers en houden de studenten plezier in het tolken/vertalen. Zo kunnen wij ook de kwaliteit van de gesprekken waarborgen.

Werkwijze van Tolk2Me

Tolk2Me werkt als volgt. De aangenomen tweetalige medisch studenten worden ingeroosterd aan de hand van verschillende diensten. De studenten staan stand-by in de Tolk2Me-app. Vervolgens kan de huisarts elk moment naar het nummer van Tolk2Me bellen om een tolk in te schakelen. Het telefoontje van de huisarts komt binnen bij de centrale waar een medewerker opneemt en vraagt naar de gewenste taal. De student die de gewenste taal spreekt en op stand-by staat, krijgt een bericht via de app en kan met één druk op de knop verbinding maken met de huisarts en de patiënt.

In de app wordt aan de hand van een ingebouwde stopwatch bijgehouden hoe lang het gesprek heeft geduurd. Dit is dan ook het aantal minuten dat gedeclareerd wordt. Het tarief voor de inzet van een tolk, in dit geval een tweetalige medisch student, kan worden betaald door de patiënt zelf, de huisarts of in sommige gemeenten door een achterstandsfonds. Door de inzet van tweetalige medisch studenten als tolk ligt het tarief lager dan het tarief van een reguliere tolk. Voor zowel de patiënt, huisarts en het achterstandsfonds is het aantrekkelijk om dit lagere tarief te betalen, zeker wanneer de kwaliteit van het gesprek beter is. De studenten worden betaald volgens een vast uurloon voor de tijd die zij stand-by staan. Er wordt een pilotfase van Tolk2Me opgezet, waarbij er gestart wordt met het vertolken van huisartsconsulten binnen één taal. Daarnaast worden er tolken voor meerdere talen gezocht om deze service uit te breiden.

Meer weten? Tolk2us!

Bent u geïnteresseerd of kunt u ons op enige manier helpen - financieel, ondernemend of anderszins - Tolk2us! Stuur een mail naar: Tolk2MeNL@gmail.com en we gaan graag in gesprek.

De initiatiefnemers van Tolk2Me

• Cheyenne Bijmolt (1997) heeft biomedische wetenschappen gestudeerd met een master Science and Business Management aan de universiteit Utrecht.
• Sanna Azzouz (1998) heeft een bachelor in Farmacie vanuit de Universiteit Utrecht en is afgelopen zomer afgestudeerd aan Erasmus met een master in Health Economics, Policy & Law.
• Friso Engel (1997) is momenteel bezig met zijn technische coschappen vanuit de masteropleiding Technical Medicine (TU Delft, Erasmus MC & LUMC).

Meer lezen

• Avicenna Excellence Program
• Abeba Mulugheta (AlloMedics): ‘Wij ondersteunen huisartsen en patiënten door gesprekken in de eigen taal te regelen’, MedischOndernemen, 25 november 2021