Veel boosheid in de fysiotherapie: Schreeuw, huil en schrijf met vette letters…

Vlak voor Kerst kreeg ik de nieuwsbrief van de Stichting Keurmerk Fysiotherapie in de mail met de titel: ‘Nog even dit…’ Ik had mijn blog bijna klaar: een verhaal over de World Ability Games in Thailand waar ik bij mocht zijn. Na de SKF-nieuwsbrief besloot ik echter dat ik ook een ‘Eerst nog even dit’-bericht wilde schrijven. Een blog over boosheid in de fysioptherapie, door Harry Geurkink, directeur van De Romei Therapie en Training in Zevenaar.

Begin december streden duizend gehandicapte atleten uit 49 landen in het Thaise Korat om medailles in allerlei disciplines. Ik had de eer als staflid bij een van deze sporters te mogen zijn. ‘Heaven was on earth', schreef ik in mijn verslag. In vijf hotels begonnen de sporters ‘s morgens met een gezamenlijk ontbijt, daarna deden ze uiteraard aan sport, vonden er schitterende ontmoetingen plaats en hielp iedereen elkaar bij allerlei zaken.

‘Vloeken, tieren en boos zijn’

Ik was in een gemeenschap beland, waarvan ik de impact tot op dat moment niet kende. Vloeken, tieren en boos zijn gebeurde ook en ook dat mocht er zijn. Even later keken de betrokkenen naar het waarom van de woede en konden ze er alweer om lachen. De naam ‘World Abiltity Games’ is er een van positieve gezondheid avant la lettre. Leer kijken naar de mogelijkheden en niet naar de onmogelijkheden. De spelen sloten af met een schitterende avond met Thais eten, muziek en samen met een van onze rolstoelatleten nam ik dansend afscheid van dit fantastische evenement. Helaas was het afgelopen. Ik bedankte Noortje van Bindsbergen, een van de atleten, en ons hele team voor deze fantastische tijd.

‘Grensoverschrijdende boosheid’

Uit de SKF-nieuwsbrief blijkt dat onze toonzetting in mails en aan de telefoon soms over de grens gaat. Laat ik nu dit soort zelfde berichten ook van een KNGF-man gekregen hebben die tegen mij hetzelfde zei. Blijkbaar is er iets waardoor schreeuwen, vetgedrukte letters en een veelheid uitroeptekens opgeroepen wordt. ‘Mea culpa’, dacht ik. Enkele weken geleden werd ik door de Werkgeversvereniging Fysiotherapie gebeld over de ontwikkelingen rond een nieuwe cao en reageerde ik ook al behoorlijk geïrriteerd.

Hoe dom kan een organisatie zijn dat ze denken dat er een cao kan komen als het tarief niet eens voldoende is om medewerkers cursusdagen door te betalen, de cursusgelden te vergoeden en een fatsoenlijk pensioen op te bouwen? Ik bood toch mijn excuses aan voor mijn irritatie met de opmerking dat het niets met haar te maken had. Ik had mijn boosheid over het onrecht op deze situatie geprojecteerd. Als je mij vraagt voor een functie dan ben ik iemand die oplossingen zoekt op ‘een innovatieve, eigenwijze en een beetje disruptieve manier’, zoals de SKF-nieuwsbrief zo mooi omschrijft.

‘Samen oplossingen zoeken’

Tegelijkertijd checkte ik nog via de VvAA of mijn stelling klopte en nog op dezelfde dag kreeg ik een uitgebreid en goed antwoord van ze: zonder een normaal tarief is een cao onmogelijk, bevestigt de VvAA. Waarom is er dan die boosheid en zijn we geneigd te gaan schreeuwen? Waarom wordt er in de branche fysiotherapie met vette letters en uitroeptekens gecommuniceerd? Moeten we er niet eens samen naar kijken, als zowel KNGF als SKF naar oplossingen zoeken?

Immers: deze manier van communiceren is geenszins iets wat normaal gesproken in de fysiotherapeut zit. Wel zit er blijkbaar veel frustratie bij fysiotherapeuten, die ik herken en die me boos maakt. In mijn vorige blog schreef ik al over de te lage tarieven en de vergaande consequenties daarvan (Lees: Een normale beloning voor fysiotherapie). Geert Reuten omschrijft het in zijn boekje ‘De kleine Marx’ : als de arbeid genereert de winst en daardoor de kapitaalaccumulatie. Juist in onze bedrijven zijn we afhankelijk van de betaalde noeste arbeid.

‘Eenpitters zijn niet slechter af’

De Kleinbedrijf Index Fysiotherapie schrijft dat de verwachting van praktijkeigenaren om in de nabije toekomst ‘te investeren in innovatie significant is verslechterd en ronduit negatief is’. Een logisch verhaal dat opnieuw frustraties met zich meebrengt. Uit hetzelfde rapport blijkt ook dat de kwaliteit en het bedrijfsresultaat van eenpitters helemaal niet slechter zijn, zoals vaak wordt verondersteld. Bijvoorbeeld Paul, een manueel therapeut in onze regio, is een tweepitter. Al zijn leven lang oefent hij met veel passie zijn vak uit en een betere collega in zijn vak is er in mijn ogen niet te vinden. Binnenkort gaat Paul met pensioen. Nu aan het einde van zijn carrière komt dan eindelijk de bevestiging: jouw kwaliteit is minstens zo goed als die van grote praktijken.

Ja Paul, je had gelijk. Blijkbaar hadden die externe bureautjes, die denken dat ze de kwaliteit kunnen meten, het juist fout. Ik begrijp Paul heel goed: hij was zo verstandig om al de opmerkingen dat hij ‘het nooit zou redden als tweemanspraktijk’ naast zich neer te leggen. Paul is boos over al die papieren onzin van de externe audits en over de vooroordelen die daaruit voortkwamen. Mijn collega’s Dorien en Koen zijn ook gefrustreerd en boos. Zij zijn verontwaardigd over onder meer het pensioenfonds, dat ze uitnodigden voor uitleg over de wel hele lage opbrengsten en het geringe bedrag dat ze krijgen. Een bevredigend antwoord van het pensioenfonds kwam er nooit.

‘Krachten bundelen voor een redelijke beloning’

Zo kan ik nog vele voorbeelden noemen waarom ik de boosheid begrijp die tot vette letters, uitroeptekens en schreeuwen leidt. Gezien en gehoord worden, met een daarbij een passend tarief, is een eerste stap die we nu in januari al moeten gaan zetten. Op weg naar een normale cao die een werkgever gewoon kan betalen. Kom op 25 januari naar het congres in Arnhem om tot een oplossing te komen voor een redelijke beloning in de fysiotherapie (Open Future: Redelijke verdiensten - Hoe?, 25 januari in Arnhem).

In het boek van Merlin Sheldrake, Verweven leven, staan schitterende voorbeelden over hoe magisch onze wereld in elkaar zit. Hij schrijft dat ook schimmels vastgeroeste ideeën op losse schroeven zetten en dat je niet meer op vertrouwde concepten aan kunt. Dat geldt ook voor ons als fysiotherapeuten: we stellen de vertrouwde concepten ter discussie en weten dat we met elkaar verbonden zijn. We bundelen de krachten om samen tot deze betere beloning te komen. We pakken de frustratie en woede bij de wortel aan zonder uitingen daarvan te verbieden.

‘Geen onzinnige administratie meer en een normaal tarief’

Terugkijkend kunnen we dan in 2025 zeggen dat we iets meer ‘heaven on earth’ hebben gekregen net als bij de Wold Ability Games. Dat we uitgegaan zijn van de ability, de mogelijkheden. Hopelijk zijn we ook dan nog af en toe boos en hebben we verschillen van mening, maar eten we ´s ochtends weer samen aan tafel. Doen we totaal geen onzinnige administratie meer, hebben we dat normale tarief en misschien zeggen we dan dat het 25 januari 2024 begon. Een dag waar we elkaar weer in onze kracht hebben gezet, net als de atleten in Korat.

‘En schreeuw gerust’

Mocht je willen schreeuwen, vette letters willen schrijven, vele uitroeptekens willen gebruiken: doe dat gerust naar mijn mailadres tot 25 januari 2024. Alle boosheid, frustratie of wat er nog meer is, is van harte welkom. Hopelijk komt het dan iets minder bij mensen terecht die aan de ontstane situatie geen schuld hebben. Nu is het tijd om al deze energie te gaan gebruiken, precies zoals de schimmels van Sheldrake dat ook doen. Mogelijk komen we dan tot waanzinnige resultaten. Als wij deze kracht, deze energie kunnen laten zien met de werkvloer voorop, dan kunnen we alles veranderen wat nodig is.

Meer lezen:

• Harry Geurkink, Een normale beloning voor fysiotherapie. En zet het cynisme aan de kant, 14 november 2023
• Fysiotherapiecongres, Open Future: Redelijke verdiensten - Hoe?, 25 januari 2024 in Arnhem
• World Abilitysport Games 2023
• Kleinbedrijf Index Fysiotherapie kwartaal 2 2023 rapport
• Merlin Sheldrake, Verweven leven. De verborgen wereld van schimmels, 2020
• Geert Reuten, ‘De kleine Marx’, 2017
• Werkgevers Vereniging Fysiotherapie