Waarom collega’s niet aardig tegen elkaar zijn
Experimenten
Doctoraalstudent Peter Belmi en de beroemde professor organisatiegedrag Jeffrey Pfeffer voerden vijf experimentele studies uit om te onderzoeken hoe mensen op gunsten reageren. In een onderzoek met 325 participanten werd een deel van deze participanten verteld dat een persoonlijke kennis hen mee uit eten zou nemen. Een ander deel werd verteld dat een collega hen mee uit eten neemt. De participanten die door een collega mee uit eten worden genomen voelden minder de neiging om iets aardigs terug te doen dan de participanten die door een persoonlijke kennis mee uit eten werden genomen.
In een ander experiment werd participanten verteld dat ze een lift van het vliegveld naar huis kregen van een vriend of van een collega. Als hen gevraagd werd of ze hetzelfde wilden doen voor hun kennis of collega, voelden respondenten die een lift kregen van een collega daar minder voor als hen verteld werd dat deze collega in de toekomst niet veel voor hen kon betekenen. Pfeffer: "Mensen moeten niet verwachten dat ze iets terugkrijgen, zeker niet in een organisatorische context."
Werkomgeving
Er is iets aan de werkomgeving dat ervoor zorgt – of dat zelfs beloont – dat mensen egoïstischer worden. De wetenschappers concluderen dat alleen denken aan de werkomgeving er al voor zorgt dat mensen meer gaan calculeren.
Organisatie toekomstgericht
Het is geen natuurlijk gedrag om je egoïstisch te gedragen. Uit een overweldigende hoeveelheid wetenschappelijk materiaal blijkt immers dat mensen juist geprogrammeerd zijn om gunsten te retourneren. Dat levert voordeel op. Maar op het werk is dat dus anders. Volgens Pfeffer zijn organisaties meer op de toekomst gericht. Organisaties benadrukken calculerend gedrag, eerder dan moraliteit en plichtsbesef. Werkgevers gaan calculerend om met hun personeel. Zijn ze productief genoeg? Moeten we mensen ontslaan om kosten te besparen? Medewerkers kopiëren dit calculerende gedrag.
Tactiek
De beste tactiek voor medewerkers is volgens Pfeffer om egoïstisch gedrag van collega's te verwachten. "Mensen moeten voor zichzelf zorgen. Niet verwachten dat iemand anders voor ze zorgt." Dat is volgens Pfeffer een deprimerende, maar onontkoombare, conclusie.

Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Uw werknemer meldt zich ziek. Wat nu?
27 mrt 2024 4 minAlle bedrijven krijgen er wel eens mee te maken: een zieke werknemer. Waar moet u als werkgever allemaal…
Personeelsdossier en dossieropbouw: Nooit te laat om mee te beginnen
26 mrt 2024 4 minEen goed opgebouwd personeelsdossier kan doorslaggevend zijn bij een conflict of als je ontevreden bent over…
Cao Huisartsenzorg 2024-2025 vastgesteld
21 mrt 2024De Cao Huisartsenzorg regelt de arbeidsvoorwaarden voor het ondersteunend personeel binnen de…
Zes essentiële onderdelen van de arbeidsovereenkomst
14 mrt 2024 4 minEen arbeidsovereenkomst opstellen is meer dan een kwestie van kiezen. Je moet namelijk wel weten wat de…
Buitenlandse tandartsen zijn broodnodig. Wie doet er mee?
14 mrt 2024 3 minDe schier oeverloze strijd voor meer opleidingsplaatsen voor tandartsen is zinloos, als er niet tegelijkertijd…
Grip op verzuim in de zorg: Hoe zetten we het dalende ziekteverzuimpercentage door?
7 mrt 2024 4 minDe zorg blijft één van de meest veeleisende sectoren om in te werken. Werknemers verzorgen dagelijks talloze…
Ga stress te lijf met ‘Stress is een kunst’
6 mrt 2024 4 minHuisarts Marnix van der Leest over de inzet van een regiearts: ‘Patiënten merken dat we meer ruimte hebben gecreëerd’
29 feb 2024 5 minMarnix van der Leest is huisarts bij Korte Geer, drie huisartsenpraktijken onder een dak in Leusden. De…
Reactie toevoegen