Zorgprofessionals zijn gezamenlijk voor 7 procent verantwoordelijk voor de ecologische voetafdruk, stelt huisarts Lidwien Boons. Zij ziet veel mogelijkheden voor huisartsen om in hun praktijk aan de slag te gaan met praktische oplossingen. Tijdens de online Dag van de Praktijkhouder ‘Duurzaamheid in de eerste lijn’ op 17 november gaf ze tal van voorbeelden. 'Als voorschrijver heb je echt wel een keuze.'
Huisarts Lidwien Boons over duurzaamheid: ‘Impact zit vaak verborgen’
maandag 30 november 2020
4 min
Huisarts Lidwien Boons over duurzaamheid: ‘Impact zit vaak verborgen’
Huisartsen kunnen hun steentje bijdragen aan het verduurzamen van onze leefomgeving, stelt Lidwien Boons, waarnemend huisarts. ‘We zien een toename van mensen met een allergie, een infectieziekte of astma. Jaarlijks overlijden elfduizend mensen vroegtijdig door luchtverontreiniging. Als huisartsen zijn we betrokken bij de gevolgen van klimaatverandering, we zien de gezondheidsproblemen van mensen.’ Ze wijst erop dat 15 procent beroeps bevolking in de gezondheidszorg werkt. ‘Samen zijn we voor 7 procent verantwoordelijk voor de ecologische voetafdruk.’
Volgens Boons consumeren we te veel en moeten we grenzen stellen. Ze verwees daarbij naar de afscheidsrede van Johan Mackenbach, hoogleraar Maatschappelijke Gezondheidszorg aan het Erasmus MC, die zijn gehoor meenam langs de geschiedenis van de ziekten. Hij vertelt hoe ziekten opkwamen door onder meer de toename van welvaart, en met behulp van publieke gezondheidszorg terug werden gedrongen. Hij onderstreept het belang van een bredere, inclusieve benadering. Niet alleen voor de mens, als soort op aarde, maar óók voor de dieren en biodiversiteit, omdat onze welvaart en daarmee onze gezondheid en levensverwachting, veelal ten koste gaan van hen.
‘Impact zit vaak verborgen’
Boons wil vooral praktische oplossingen aanreiken waarmee iedereen direct in de praktijk aan de slag kan. Hoe kun je verduurzamen? Dat kan door te consuminderen, door te vervangen of door de aarde minder te belasten. Neem bijvoorbeeld je laptop. Die kun je op stand-by zetten, vaker laten repareren en minder vaak vervangen. Zo heb je meer impact.
Impact zit vaak verborgen. Op de website Mijn Verborgen Impact kan iedereen een test doen en kijken hoe we onze impact kunnen vergroten, aldus een tip van Boons.
Impact zit vaak verborgen. Op de website Mijn Verborgen Impact kan iedereen een test doen en kijken hoe we onze impact kunnen vergroten, aldus een tip van Boons.
Duurzame farmacieketen
Als concreet voorbeeld waar nog veel te verbeteren valt, noemt Boons 'de farmacieketen'. Bij een nieuw geneesmiddel kun je de zogeheten 'environment risk assessment' inlezen. Daaruit blijkt wat de impact is op het milieu. Kan een bijsluiter digitaal worden? Kunnen patiënten daarmee goed uit de voeten, is dat voldoende voor hen? Ga na waar een nieuw medicijn vandaan komt. Ga daarover in gesprek met de zorgverzekeraar en apotheker. Het aanpakken van de distributie en de logistiek ligt ingewikkeld, betoogt Boons. Bij het tegengaan van verspilling ziet ze een rol weggelegd voor apothekers die mogelijk medicijnen kunnen uitwisselen met elkaar. Er zijn inmiddels instrumenten ontwikkeld om duurzaam in te kopen.
Er wordt ook gewerkt aan biologisch afbreekbare Baxterzakjes van de medicijnrol. Daar werkt de fabrikant aan en deze zijn waarschijnlijk aan het einde van dit jaar beschikbaar. ‘Het zou ook fijn zijn als patiënten bij een opname in het ziekenhuis deze rol mee mogen nemen. Het leidt tot minder fouten en kan dus een verbetering van de kwaliteit van zorg betekenen.'
‘Als voorschrijver heb je echt wel een keuze’
Huisartsen schrijven medicijnen voor. Boons adviseert haar collega’s om te kijken of de leefstijl van de patiënt kan worden bevorderd, om goed te bedenken wat je kiest, wat je kunt veranderen, hoeveel je voorschrijft en te bedenken wat je doet met medisch afval. Er zijn inhalatoren met drijfgas maar ook poederinhalatoren die minder belastend zijn. Als huisarts kun je hier volgens haar veel winst behalen.
Er wordt in de zorg veel verspild en 40 procent daarvan valt te voorkomen, aldus Boons. Afvalbeheer in de huisartsenpraktijk is daarom ook een onderwerp dat aandacht vraagt. Het is bijvoorbeeld belangrijk dat bepaalde producten niet in de riolering terechtkomen, omdat dit schadelijk is voor de biodiversiteit, Het Nederlands Huisartsengenootschap (NHG) heeft een set praktijkkaarten over het afvalbeheer ontwikkeld.
Take home message van Lidwien Boons
- Ga voor grote impact: kijk waar je energie kunt besparen in je praktijk en qua vervoer;
- Kies iets waar je blij van wordt,
- Start vandaag
Links:
- Dag van de Praktijkhouder, Duurzaamheid in de eerste lijn, 17 november 2020
- MediscOndernemen: 'Huisarts Lidwien Boons: 'Kies iets wat bij je past en ga duurzaam werken', 19 maart 2020
- MedischOnddernemen: 'Rebel Group over verduurzaming: 'Nieuwe partij nodig om eerste lijn te ontzorgen', 24 november 2020
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Chris Bruijn over Paramedisch Platform Flevoland en het IZA: ‘Naar een zorgsysteem waarin we samen optrekken zonder rompslomp’
9 dec 2024 7 minChris Bruijn is eigenaar van fysiopraktijk KernGezond en voorzitter van het Paramedisch Platform Flevoland. Hij…
Gasthoofdredacteur Erik van Dam in de nieuwe MedischOndernemen: ‘Ontregelen. Just do it!’
28 nov 2024 4 minEen themanummer over wet- en regelgeving? Klinkt logisch, er speelt immers veel. En ik zie in deze editie…
Bart Smit (HOOG) over de voortgang van het IZA in de regio: ‘Huisarts wordt cruciale schakel tussen zorg en sociaal domein’
20 nov 2024 6 minHoe werkt een regionale huisartsenorganisatie als het Gelderse HOOG aan uitvoering van het Integraal…
Wouter Bos (Menzis) stelt dat akkoorden als IZA niet meer werken: 'Zorg wordt alleen toekomstbestendig met meer dwang en drang en heldere beleidskeuzes’
19 nov 2024 6 minWouter Bos, bestuursvoorzitter van zorgverzekeraar Coöperatie Menzis, plaatste onlangs in de Rode Hoed grote…
Michel van Schaik (Rabobank) over de zorg en eerste lijn in 2040: ‘Bouw geen ziekenhuis of praktijk, maar een vitaliteitscampus’
19 nov 2024 8 minMichel van Schaik, directeur gezondheidszorg bij de Rabobank, blikt vooruit naar de zorg in 2040. Samen met…
Wondere wereld: 'Handhaving van de wet DBA schiet doel voorbij'
15 nov 2024 4 minIneens is het werkveld in rep en roer over de handhaving van de wet DBA vanaf 1 januari. ‘Toch wel bijzonder na…
LACH Mondzorg-tandartsen over de handhaving van de DBA: ‘We kiezen uit overtuiging voor loondienst, maar of dat rendabel is?’
15 nov 2024 5 minAnderhalf jaar geleden openden tandartsen Cheryl Tjon, Bart Jansen en Paul Heijnen hun praktijk LACH Mondzorg…
Lunchwebinar MO Actueel: ‘Handhaving op de wet DBA. Wat betekent dat voor praktijkhouders, praktijkmanagers en zelfstandigen?'
8 nov 2024 3 minTijdens het lunchwebinar MO Actueel op 26 november staat de vraag centraal: ‘Handhaving op de…
Reactie toevoegen